Денот на таткотопразник на почитување на татковството и татковските врски, како и на влијанието на татковците во општеството. Во католичките земји во Европа, тој обично се слави на 19 март како Ден на Свети Јосиф уште од средниот век . Во Соединетите Американски Држави, Денот на таткото бил основан од Сонора Смарт Дод,[1][2] и се прославил дури и во третата недела од јуни за прв пат во 1910 година. Денот се одржува на различни датуми низ светот, а различни региони си одржуваат свои традиции на почитување на татковството.

Денот на таткото е признат државен празник во Литванија и некои делови на Шпанија и се сметаше како и таков во Италија до 1977 година. Тоа бил национален празник во Естонија, Самоа, и еквивалентно во Јужна Кореја, каде што се славел како Ден на родителите . Празникот ги надополнува и сличните прослави во чест на членовите на семејството, како што и се, Денот на мајката, Денот на браќата и сестрите и Денот на бабите и дедовците .

Историја уреди

Рана историја уреди

Со векови, Источната Православна Црква ја одредувала втората недела пред Рождеството како Недела на праотците за да го одбележат спомените на Христовите предци според телото, почнувајќи од Адам и нагласувајќи го патријархот Авраам, на кого Бог му рекол:

Овој празник може и да се случи помеѓу 11 и 17 декември.[3][4] Овој празник исто така ги вклучува предците на Марија, мајката на Исус и разни пророци.

Вообичаениот ден за прославување на татковството во католичка Европа е и познато дека датира најмалку од 1508 година. Обично се слави и на 19 март, како празник на Свети Јосиф, кој во католицизмот уште се нарекува татковски хранител Домини („Хранител на Господ“) и „наводен татко на Исус “ во јужноевропската традиција. Оваа прослава била донесена на Америка од страна на Шпанците и Португалците. Католичката црква активно го поддржувала обичајот за славење на татковството на Денот на Свети Јосиф или од последните години на 14 век или од почетокот на 15 век, очигледно на иницијатива на Францисканците .

Во Коптската православна црква, празнувањето на татковството се одбележува и на Денот на Свети Јосиф, но Коптите го одбележуваат тоа на 20 јули. Коптската прослава може да потекнува дури и од петтиот век.

Дали ќе се прослави овој ден ширум светот или не, остана дискутабилна тема. Во 1908 година, Грејс Голден Клејтон го предложил денот да им оддадел почит на оние мажи кои ги загубиле животите во рударска несреќа во САД. Иако тогаш тоа не било прифатено, во 1909 година, Сонора Смарт Дод, која заедно со нејзините пет браќа била одгледана од нејзиниот татко сам, откако присуствувала на Денот на мајката во црква, го убедила министерското здружение Спокејн да го прославела Денот на татковците ширум светот.[5][6]

Покрај Денот на татковците, во многу земји на 19 ноември се слави и Меѓународниот ден на мажите во чест и на мажитеи на момчињата.[7]

 
Карта на датуми кога се слави Денот на татковците

Алжир уреди

Во Алжир, третата недела во јуни исто така е посветен ден за прославување на Денот на татковците.[8]

Египет уреди

Во Египет, Денот на таткото обично се слави на 21 јуни секоја година.[9]

Кенија уреди

Во Кенија, Денот на таткото и се слави во третата недела од јуни и не е државен празник.[10]

Мароко уреди

Во Мароко, третата недела во јуни е најпосветен ден за прославување на Денот на татковците.[11]

Мозамбик уреди

Во Мозамбик, Денот на таткото се одбележува на 19 март секоја година.[12][13]

Нигерија уреди

Во Нигерија, третата недела е во јуни е посветен ден за прославување на Денот на татковците.

Сејшели уреди

Во Сејшели, Денот на таткото го слават на 16 јуни и не е државен празник.[14]

Јужна Африка уреди

Во Јужна Африка, Денот на таткото се слави во третата недела од јуни и не е државен празник.[15]

Јужен Судан уреди

Во Јужен Судан, Денот на таткото се слави во последниот понеделник од август. Претседателот Салва Киир Мајардит го прогласи пред 27 август 2012 година. Прво прославен на 27 август 2012 година, Денот на татковците не беше прославен во Јужен Судан во 2011 година (поради независноста на земјата).[16]

Судан уреди

Во Судан, Денот на таткото (عيد الأب), се слави на 21 јуни.[17]

Азиски традиции уреди

Бангладеш уреди

Во Бангладеш не постои историска традиција за прославување на Денот на татковците (бангла: বাবা/আব্বু দিবস, Баба/абу дибош ) и е популаризирана од западните влијанија во земјата. Се празнува во третата недела од јуни, а не е државен празник. Денот на татковците не беше многу популарен и беше пошироко распространет од милениумските и генерацијата Z низ целата земја преку друштвените медиуми во последно време. И покрај тоа што многу религиозни семејства не го слават, тој е пораспространет од кога било. Постои популарна фраза што ја користат многу родители, вклучително и татковците, а тоа е „Секој ден е ден на таткото/мајката, така што ќе ги сакате вашите родители секој ден“. Повеќето луѓе само му посакуваат на својот татко, но многу луѓе од големите градови одат во ресторан да прослават, а многумина имаат дури и торта . Додека многу други сечат торта дома или нарачуваат храна преку Интернет . Некои деца може да му дадат мали подароци на својот татко.

Кина уреди

Во Народна Република Кина не постои официјален Ден на татковците. Некои луѓе слават во третата недела од јуни, според традицијата на САД. Денот на таткото се слави и во посебните административни региони . Во Хонгконг се слави во третата недела од јуни и не е државен празник. Во Макао, Денот на татковците ( Dia do Pai ) се слави во третата недела од јуни и не е државен празник.[18]

Индија уреди

Денот на татковците не е оригинален обичај на Индија, туку е проследен со влијанието на западниот свет. Се одбележува во третата недела од јуни. Овој настан не е државен празник. Денот обично се слави само во поголемите градови како Хајдерабад, Ченаи, Мумбаи, Ахмедабад, Њу Делхи, Бенгалуру, Калкута, Пуна и други. Тоа е огромен празник во североисточната држава Нагаланд каде што се одржуваат молитви во црквата на неделните служби. Откако овој ден првпат бил забележан во Соединетите Држави во 1908 година и постепено се здобил со популарност,[19] индиските метрополи, многу подоцна, го следеле примерот со признавањето на овој настан. Во Индија, денот обично се слави со децата кои им даваат подароци како честитки, електронски гаџети, кошули, златни ѓердан, шолји за кафе или книги на нивните татковци.[20][5]

Популарна култура на приказни уреди

Денот на таткото е поврзан со голем број приказни во Индија за да се одбележи важноста на љубовта на татковците. Приказните се однесуваат на емоционалните чувства на умот на синот и таткото за тоа како се чувствуваат еден за друг и додека синот ќе ја сфати својата грешка, веќе е доцна.[21]

Наводи уреди

  1. „Father's Day“. Melrosemirror.media.mit.edu. Архивирано од изворникот на August 6, 2011. Посетено на June 18, 2012.
  2. „Sonora Louise Smart Dodd“ (PDF). Spokane Regional Convention & Visitor Bureau. February 19, 2010. Архивирано од изворникот (PDF) на August 12, 2016. Посетено на August 22, 2016.
  3. „Sunday of the Forefathers“, Orthodox wiki.
  4. Orthodox Christian
  5. 5,0 5,1 „Father's Day 2020 India: History, Significance, Best Gift Idea, Quotes“. S A News. June 20, 2020. Архивирано од изворникот на August 17, 2020. Посетено на June 20, 2020.
  6. „Meet Sonora Smart Dodd, the woman who started the tradition of Father's Day“. The Economic Times. June 18, 2017. Посетено на June 20, 2020.
  7. „International Men's Day: Here are the top 5 diet, health and fitness tips for men“. Times Now. Посетено на June 20, 2020.
  8. „Enjoy Father's Day? Thank the woman who spent 62 years campaigning for it“. Culture. June 19, 2020. Посетено на June 25, 2020.
  9. „Because of the virus, dads mark Father's Day from a distance“. Egypt Independent. June 22, 2020. Посетено на June 27, 2020.
  10. „A makeover just in time to celebrate Father's Day“. The EastAfrican. Посетено на June 27, 2020.
  11. „National Holidays in Morocco in 2020“. Office Holidays. Посетено на June 27, 2020.
  12. „When is Father's Day in Mozambique? What day is Father's Day in Mozambique?“. researchmaniacs.com. Посетено на March 20, 2021.
  13. „When is Father's Day in Mozambique? - Holiday API“. holidayapi.com. Посетено на March 20, 2021.
  14. „Father's Day in Seychelles“. Архивирано од изворникот на January 18, 2017. Посетено на January 14, 2017.
  15. „Father's Day 2020: Date, History, Significance and Celebrations“. Jagranjosh.com. June 21, 2020. Посетено на June 25, 2020.
  16. „Father's Day in South Sudan“. timeanddate.com. Посетено на June 25, 2020.
  17. Oliphant, Vickiie (June 19, 2020). „Father's Day 2020 date: When is Father's Day this year? What to buy YOUR dad this year“. Express.co.uk. Посетено на June 27, 2020.
  18. „Father's Day around the world in 2020“. Office Holidays. Посетено на June 25, 2020.
  19. „The origin story of Father's Day“. The Times of India. June 18, 2015. Посетено на June 18, 2016.
  20. „Happy Father's Day 2020: Things To Do To Make Your Dad Feel Special“. NDTV.com. Посетено на June 25, 2020.
  21. „Emotional Story of Father's Love“. Anmol Rachna (хинди). September 9, 2021. Архивирано од изворникот на 2022-04-07. Посетено на September 10, 2021.