Апенини
Апенини италијански: Appennini; латински: Apenninus, Apennini montes; емилијански: Apenén) — планински венец составен од помали напоредни венци што се протега 1.200 км долж полуостровска Италија. На северозапад се сврзуваат со Лигурските Алпи кај Алтаре. На југозапад завршуваат кај крајбрежниот град Реџо Калабрија на крајот од полуостровот. Почнувајќи од 2000 г., во состав на Апенините се вбројуваат и планините на северот на Сицилија, продолжувајќи ги до вкупно 1.500 км.[1] Системот образува лак што ја опфаќа источната страна на Лигурското и Тиренското Море.
| Апенини Appennini | |
|---|---|
 Врвот Корно Гранде | |
| Највисока точка | |
| Врв | Корно Гранде |
| Надм. височина | 2.912 м |
| Координати | 42°28′9″N 13°33′57″E / 42.46917° СГШ; 13.56583° ИГД |
| Величина | |
| Должина | 1200 км СЗ-ЈИ |
| Ширина | 250 км ЈЗ-СИ |
| Географија | |
 | |
| Земји | Италија и Сан Марино |
| Координати | 43°17′N 12°35′E / 43.28° СГШ; 12.58° ИГД |
| Геологија | |
| Период | мезозојска карпообразба, неогенско-квартерска орогенија |
| Вид карпа | апенински наборно-навлечан појас |
Многумина сметаат дека името на венецот доаѓа од келтскиот поим penn, што значи „планина“ или „врв“.[2] Така, се смета дека името изворно гласело A-penn-inus и се однесувало на Северните Апенини. Претпоставката е дека ова име го дале Келтите, кои своевремено биле најбројниот народ во северна Италија (IV век п.н.е. или претходно). Иако оваа теза е најверојатна, не може да се каже дека ужива едногласност.[3]
По венецот е наречен и целиот Апенински Полуостров, кој го сочинува најголемиот дел од Италија.[3] Планините се претежно прекриени со растителност, но има и попусти места, како врвот Корно Гранде („Голем Рог“), кој е делумно зафатен од ледникот Калдероне — единствениот ледник на Апенините, кој почнал да се повлекува уште во 1794 г.[4] Јужните Апенини имаат повеќе степски карактер. Источните падини што се спуштаат во Јадранското Море се стрмни, додека пак западните падини образуваат подножно ридје на кое се сместени највеќето градови во полуостровскиот дел на земајта. Планините обично се нарекуваат по покраините во кои се наоѓаат (на пр. во Лигурија се сместени Лигурските Апенини). Постојат и недоречености, поради нејаснотиите во пограничните подрачја.
Географија
уредиАпенините се делат на три дела: Северни Апенини (Appennino settentrionale), Централни Апенини (Appennino centrale) и Јужни Апенини (Appennino meridionale).[5]
Северните Апенини се состојат од три подвенци: Лигурски Апенини (Appennino ligure), Тоскански Апенини (Appennino toscano) и Умбриски Апенини (Appennino umbro).[6]
Екорегиони
уреди- северен и централен: апенински листопадни планински шуми (биом умерена широколисна и мешана шума)
- од север до југ: италијански тврдолисни и полулистопадна шуми (биом средоземни шуми и макии)
- јужен: јужноапенински мешани планински шуми (исто така средоземен биом)
Се проценува дека на Апенините виреат 5.599 вида васкуларни растенија, од кои 728 (23,6%) се сместени на екотонот на шумската граница.
Поважни врвови
уредиАпенините имаат 21 врв повисок од 1.900 м што приближно ја претставува шумската граница. Највеќето од нив се сместени во Централните Апенини.[7]
| Име | Висина |
|---|---|
| Корно Гранде | 2912 м |
| Монте Амаро (Мајела) | 2793 м |
| Монте Велино | 2486 м |
| Монте Веторе | 2476 м |
| Пицо ди Сево | 2419 м |
| Монте Терминило | 2217 м |
| Монте Сибила | 2173 м |
| Монте Чимоне | 2165 м |
| Монте Кузна | 2121 м |
| Моронски Планини | 2061 м |
| Монте Прадо | 2053 м |
| Монте Милето | 2050 м |
| Сучиски Алпи | 2017 м |
| Монте Пизанино | 1946 м |
| Корно але Скале | 1915 м |
| Монте Алто | 1904 м |
| Ла Нуда | 1894 м |
| Монте Маџо | 1853 м |
| Монте Џоварело | 1760 м |
| Монте Катрија | 1701 м |
| Монте Готеро | 1640 м |
| Монте Пенино | 1560 м |
| Монте Нероне | 1525 м |
| Фумајоло | 1407 м |
Поврзано
уредиНаводи
уреди- ↑ Gambino, Roberto; Romano, Bernardino (2000–2001). Territorial strategies and environmental continuity in mountain systems: The case of the Apennines (Italy) (PDF). World Commission on Protected Areas. Архивирано од изворникот (PDF) на 2012-02-20. Посетено на 2014-09-27.
- ↑ Lewis, Charlton T.; Short, Charles (1879). „Apenninus“. A Latin Dictionary. Oxford; Medford: Clarendon Press; Perseus Digital Library.
- ↑ 3,0 3,1 Lake 1911, стр. 161.
- ↑ Pederotti 2003, стр. 75
- ↑ Martini 2001, стр. 3.
- ↑ Merriam-Webster 2001, стр. 59.
- ↑ Pederotti 2003, стр. 73.
Библиографија
уреди- „Apennines“. Merriam-Webster's Geographical Dictionary (3. изд.). Merriam-Webster, Incorporated. 2001.
- Blackie, Christina; Blackie, John Stuart (1887). Geographical etymology, a dictionary of place-names giving their derivations. London: Murray.
- Deecke, W; Nesbitt, H A (Translator) (1904). Italy; a popular account of the country, its people, and its institutions (including Malta and Sardinia). London; New York: Macmillan Co.; S. Sonnenschein & Co.
- Pedrotti, F.; Gafta, D. (2003). „The High Mountain Flora and Vegetation of the Apennines and the Italian Alps“. Во Nagy, László; Grabherr, G.; Körner, Ch.; Thompson, D.B.A. (уред.). Alpine biodiversity in Europe. Ecological studies, 167. Berlin, Heidelberg [u.a.]: Springer-Verlag. стр. 73–84.CS1-одржување: display-уредници (link).
Надворешни врски
уреди| „Апенини“ на Ризницата ? |
- „Апенински листопадни планински шуми“. Земски екорегиони. Светски фонд за природа (WWF). (англиски)