Википедија

Џеки Вилсон

американски пејач (1934-1984)

Џеки Вилсон (англ: Jackie Wilson; роден како Џек Лерој Вилсон Помладиот (Jack Leroy Wilson Jr.; 9 јуни 1934 – 21 јануари 1984) ― американски пејач од 1950-тите и 1960-тите. Тој бил истакната личност при преминот на ритам и блузот во соул музика. Бил наречен „Господин возбуда“, и важел за маестрален шоумен и еден од најенергичните пејачи и изведувачи во историјата на соул, R&B и рокенрол музиката.[1][2]

Џеки Вилсон
Џеки Вилсон во 1961
Животописни податоци
Родено имеЏек Лерој Вилсон Помладиот
Познат(а) и какоГосподин возбуда (Mr. Excitement)
Роден(а)јуни 9, 1934(1934-06-09)
Хајленд Парк, Мичиген, САД
Починал(а)јануари 21, 1984(1984-01-21) (возр. 49)
Маунт Холи, Њу Јерси, САД
Жанрови
Занимања
  • Пејач
  • текстописец
Период на активност1953–1975
Издавачи

Вилсон постхумно бил примен во Куќата на славата на рокенролот во 1987 година.[3] Тој е примен и во Националната куќа на славата на ритам и блузот. Две песни од Вилсон биле примени во Гремиевата куќа на славата во 1999 година. Тој ја добил наградата Legacy Tribute од Фондацијата Ритам и Блуз во 2003 година.[4] Во 2004 година, Ролинг Стоун го ставило Вилсон на 69-то место на нивната листа од „100 најдобри музичари на сите времиња“ и го ставила на списокот од „200 најдобри пејачи на сите времиња“.[5][6] NPR го прогласиле за еден од 50-те најдобри гласови.[7]

Живот и кариера

уреди

Џек Лерој Вилсон е роден на 9 јуни 1934 година, во Хајленд Парк, Мичиген, како трето и единствено преживеано дете на пејачот Џек Лерој Вилсон Постариот (1903-1983) и Елиза Меј Вилсон (1900-1975). Неговиот татко бил алкохоличар, често отсуствувал од дома и најчесто бил невработен, а неговата мајка, која претходно изгубила две деца, целосно се посветила на воспитувањето и образованието на Џеки. Во 1943 година, веднаш по деветтиот роденден на Џеки, неговите родители се разделиле.

Џеки Вилсон почнал да пее уште како дете; ја придружувал мајка му која била искусна пејачка во црковен хор. Во раните тинејџерски години, Џеки се придружил на квартетот, Ever Ready Gospel Singers, кој се здобил со популарност во месните цркви. Вилсон не бил многу религиозен, но уживал да пее пред публика. Парите кои ги заработувал со настапите во квартетот честопати ги трошел на алкохол.[8]

Џеки Вилсон го напуштил средното училиште на 15-годишна возраст, откако претходно двапати бил сместен во притвор за малолетници. За време на неговиот втор престој во притвор, Вилсон научил да боксува и на 16-годишна возраст почнал да се натпреварува во аматерска лига во Детроит.[9] Ја освоил титулата и бил награден со Златните ракавици. Неговата мајка го принудила Џеки да се откаже од боксот,[10] а бил принуден и да се ожени за Фреда Худ откако ја забременил; тој станал татко на 17-годишна возраст.

Почетоци на кариерата

уреди

Џеки Вилсон почнал да настапува како солист во локални клубови,[11] а потоа формирал група наречена Falcons.

Вилсон бил откриен од агентот за таленти Џони Отис, кој го ангажирал во групата Thrillers. Вилсон потпишал договор со менаџерот Ал Грин (да не се меша со R&B пејачот Ал Грин) кој бил сопственик на две музички издавачки компании, Pearl Music и Merrimac Music.

Откако Вилсон ја снимил неговата прва верзија од „Danny Boy“ и под името Сони Вилсон (негов прекар) за издавачката куќа Dee Gee Records снимил неколку други песни, Били Вард во 1953 година му понудил да се приклучи на групата која ја формирал Вард во 1950 година наречена Dominoes. Вилсон во групата го заменил тогаш многу популарниот Клајд Мекфатер, кој ги напуштил Dominoes за да ги формира the Drifters.

Џеки Вилсон бил главен пејач во групата три години, но со заминувањето на Мекфатер Dominoes изгубија дел од својата популарност. Во 1957 година, Вилсон ги напуштил Dominoes и започнал соло кариера. Подоцна, Ал Грин му обезбедил договор со Decca Records, и Вилсон потпишал со нивната подружница Brunswick.

Соло популарност

уреди
 
Вилсон во 1966 година

Непосредно пред Вилсон да потпише договор со Brunswick, Грин ненадејно починал. Деловниот партнер на Грин, Нат Тарнопол, ја презел функцијата менаџер на Вилсон (и подоцна станал претседател на Brunswick). Бил издаден првиот сингл на Вилсон "Reet Petite" (од неговиот прв албум He's So Fine), кој имал скромен R&B успех (многу години подоцна, станал голем меѓународен хит). Песната „Reet Petite“ ја напишале идниот основач на Motown Records, Бери Горди, неговата партнерка Рокел „Били“ Дејвис (користејќи го псевдонимот Тиран Карло) и сестрата на Горди Гвендолин. Тие напишале и продуцирале уште шест песни за Вилсон: „To Be Loved“, „I'm Wanderin‘“, „We Have Love“, „That's Why (I Love You So)“, „I'll Be Satisfied“, и една од најпопуларните песни на Вилсон „Lonely Teardrops“, која стигнала до прво место на R&B-листите во САД, а Вилсон го издигнала како R&B суперѕвезда познат по неговиот извонреден, оперски вокален опсег кој покрива повеќе октави.[12] Вилсоновата „Lonely Teardrops“ била продадена во повеќе од еден милион примероци и од RIAA била наградена со златен плоча.[13]

Поради енергичноста на настапите, неговите динамични танцови потези, страсното пеење и осетот за мода, Вилсон го добил прекарот „Господин возбуда“, кој го прател во текот на целата негова кариера. Неговите сценски изведби во емисиите во живо биле инспирација за Џејмс Браун, Теди Пендерграс, Мајкл Џексон[14] и Елвис Присли, и многу други музичари. Присли бил толку импресиониран од Вилсон, така што решил да го запознае и двајцата веднаш станале добри пријатели. Вилсон понекогаш го нарекувале „Црниот Елвис“.[15]

Моќните, наелектризирани настапи во живо на Вилсон скоро секогаш успевале да ја доведат публиката во состојба на лудило.[16] Неговите настапи во живо се состоеле од клекнување на колена,[17][18] разделби, вртења, салто наназад,[19][20] лизгање на една нога по подот, вадење на вратоврската и соблекување на јакната која ја фрлал од сцената, основни боксерски движења,[21] и една од неговите омилени рутини, кога терал некои од помалку привлечните жени во публиката да излезат на сцената и да го бакнат. Вилсон често велел „ако ја натерам најгрдата девојка од публиката да дојде и да ме бакне, сите ќе мислат дека можат да ме имаат и ќе продолжат да доаѓаат на моите настапи и да ги купуваат моите плочи“.[22]

Вилсон редовно гостувал во ТВ емисии како: шоуто на Ед Саливен, Американски бенд штанд, Шиндиг! , Шивари и Хулабалу. На филм единствено се појавил во рокенрол филмот Go, Johnny, Go! , каде што ја извел неговата песна од 1959 година „You Better Know It“.[23]

Во периодот 1960-1961 година, Џеки Вилсон имал ангажмани претежно во ноќните клубови во Лос Анџелес, Лас Вегас и Њујорк и снимил многу R&B хитови, но и класични поп адаптации како: "Night", "Doggin Around", "All My Love“, „A Woman a Lover a Friend“, „Alone at Last“, „Am I the Man“, „My Empty Arms“, „The Tea of the Year“ и други. Тој заедно со Алонзо Такер ги напишал и неговите хитови „Baby Workout“, „Shake a Hand“ и „Shake! Shake! Shake!“ во 1961 година.

Исто така во 1961 година, Вилсон снимил албум посветен на Ал Џолсон, Nowstalgia ... You Ain't Heard Nothin' Yet.[24][25] Албумот бил комерцијално неуспешен.

По успехот со „Baby Workout“, од 1964 до 1966 година Вилсон имал застој во кариерата откако Tarnopol и Brunswick Records објавиле низа неуспешни албуми и синглови.

Во 1966 година, во соработка со етаблираниот соул продуцент од Чикаго, Карл Дејвис, Џеки Вилсон успеал да врати дел од неговата претходна слава со песните „Whispers (Gettin' Louder)“ и „(Your Love Keeps Lifting Me) Higher and Higher“; втората песна била на 6-то место на поп-листата во 1967 година била една од неговите последни хитови.[26] „I Get the Sweetest Feeling“,[26] и покрај почетниот скромен успех на топ листите во САД (Билборд поп бр. 34), подоцна станала една од неговите најуспешни меѓународни песни; два пати се пласирала во Топ-10 во ОК (во 1972 г. и 1987 година), и во Топ 20 на холандските Топ-40.

Болест и смрт

уреди

На 29 септември 1975 година, Вилсон настапувал на рокенрол ревија во организација на Дик Кларк во Чери Хил, Њу Џерси. Сред пеење на песната „Lonely Teardrops“ доживеал тежок срцев удар.[26] На стихот „Срцето ми плаче“ паднал на сцената; членовите на публиката аплаудирале бидејќи прво мислеле дека тоа е дел од настапот. Кларк почувствувал дека нешто не е во ред, а потоа им наредил на музичарите да ја прекинат музиката. Корнел Гинтер од Coasters, кој бил зад сцената, забележал дека Вилсон не дише. Гинтер успеал да го реанимира, а Вилсон потоа бил пренесен во блиската болница.[27]

Медицинскиот персонал се трудел да ги стабилизира виталните функции на Вилсон, но поради недостаток на кислород во мозокот тој паднал во кома. Накратко закрепнал на почетокот на 1976 година, а можел дури и да направи неколку несигурни чекори, но повторно паднал во полукоматозна состојба. Останал во кома до неговата смрт.

Вилсон починал на 21 јануари 1984 година,[26] на 49-годишна возраст од компликации од пневмонија.[9][28] Тој прво бил погребан во необележана гробница на гробиштата Вестлаун во близина на Детроит.[29]

Во 1987 година, неговите обожаватели собрале пари за да купат мавзолеј. На 9 јуни 1987 година, на неговиот 53-ти роденден, се одржала церемонија и Вилсон бил пренесен во мавзолејот на гробиштата Вестлаун во Вејн, Мичиген. Во мавзолејот била сместена и неговата мајка Елиза Вилсон, која починала во 1975 година.[30]

Личен живот

уреди

Вилсон се преобратил во јудаизам како возрасен.[31]

Вилсон имал репутација на брзо избувлив човек и промискуитетна личност.[11] Во нејзината автобиографија, Пети Лабел напишала дека Вилсон сексуално ја нападнал зад сцената во Бруклинскиот театар „Бреворт“ во 1960-тите.[32][33]

На 15 февруари 1961 година, на Менхетен, Вилсон бил застрелан и тешко ранет од жена по име Хуанита Џонс. Џонс била една од неговите девојки, а таа го застрелала во бес предизвикан од љубомора откако тој претходно се вратил во неговиот стан на Менхетен со друга жена.[34] Вилсон бил застрелан во стомакот; тој го загубил бубрегот, а куршумот застанал премногу блиску до неговиот ’рбет и не можел да биде отстранет.[8]

Бракови и деца

уреди

На 17-годишна возраст, Вилсон се оженил со својата девојка Фреда Худ во 1951 година додека таа била бремена. Заедно имале четири деца: Жаклин Дениз (1951-1988), Сандра Кеј (1953-1977), Џеки Џуниор (1954-1970) и Ентони Дуан. Худ се развела од Вилсон во 1965 година, по 14 години брак, фрустрирана од тоа што Џеки бил женкар.[8]

Во 1967 година, Вилсон се оженил со својата втора сопруга, манекенката Харлеан Харис (1937–2019); се оженал по наговор на Нат Тарнопол, кој сметал дека бракот ќе му помогне да го поправи имиџот на Вилсон во јавноста.[35][36] Тие биле во врска најмалку од 1960 година и имале еден син, Џон Доминик, роден во 1963 година.[35] Вилсон и Харис се разделиле во 1969 година.

Вилсон бил во врска со жена по име Лин Гидри, која имала впечаток дека е негова законска сопруга, се до неговиот срцев удар во 1975 година. Сепак, Вилсон и Харис никогаш официјално не се развеле. Харис станала негов старател назначен од судот во 1978 година.

Вилсон, исто така, бил татко на многу вонбрачни деца со различни жени.[37]

Награди и номинации

уреди

Греми награди

уреди

Вилсон бил номиниран за две Греми награди.[40] Во 1999, Неговите песни "Higher and Higher" и "Lonely Teardrops" биле примени во Гремиевата куќа на славата.[41]

Year Nominee / work Award Result
1968 "Higher and Higher" Best R&B Solo Vocal Performance, Male Nominated
1961 "Lonely Teardrops" Best Rhythm & Blues Performance Nominated

Избрана дискографија

уреди

Студиски албуми

уреди
  • 1958: He's So Fine
  • 1959: Lonely Teardrops
  • 1959: So Much
  • 1960: Jackie Sings the Blues
  • 1960: A Woman, a Lover, a Friend
  • 1961:You Ain't Heard Nothin' Yet
  • 1961: By Special Request
  • 1962: Body and Soul
  • 1962: Jackie Wilson at the Copa
  • 1963: Jackie Wilson Sings the World's Greatest Melodies
  • 1963: Baby Workout
  • 1963: Shake a Hand (with Linda Hopkins)
  • 1964: Somethin' Else!!!
  • 1965: Soul Time
  • 1965: Spotlight on Jackie Wilson!
  • 1966: Whispers
  • 1967: Higher and Higher
  • 1968: Manufacturers of Soul (with Count Basie)
  • 1968: I Get the Sweetest Feeling
  • 1969: Do Your Thing
  • 1970: This Love is Real
  • 1971: It's All A Part of Love
  • 1971: You Got Me Walkin
  • 1973: Beautiful Day
  • 1974: Nowstalgia
  • 1976: Nobody But You

Наводи

уреди
  1. ↑ Празен навод (help)
  2. ↑ Џеки Вилсон — AllMusic (англиски)
  3. ↑ 3,0 3,1 „Jackie Wilson“. Rock & Roll Hall of Fame.
  4. ↑ 4,0 4,1 „THE RHYTHM & BLUES FOUNDATION ANNOUNCES HONOREES FOR THE 13TH ANNUAL PIONEER AWARDS GALA CELEBRATION SET FOR THURSDAY, FEBRUARY 20 IN NEW YORK“. Prweb.com. Архивирано од изворникот на November 14, 2005. Посетено на July 14, 2018.
  5. ↑ Празен навод (help)
  6. ↑ „The 200 Greatest Singers of All Time“. Rolling Stone (англиски). January 1, 2023. Посетено на August 19, 2023.
  7. ↑ „Jackie Wilson: The Singer and The Showman“. NPR.
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 „Jackie Wilson“. History-of-rock.com. Посетено на August 18, 2015.
  9. ↑ 9,0 9,1 „Singer-songwriter Jackie Wilson, whose 1958 best-seller 'Lonely Teardrops' made...“. UPI (англиски). January 22, 1984.
  10. ↑ „Jackie Wilson - The Man Behind The Music - Rare Interview“. YouTube. Архивирано од изворникот на July 25, 2013. Посетено на June 16, 2021.
  11. ↑ 11,0 11,1 Arnold Shaw, Honkers And Shouters. The Golden Years of Rhythm And Blues. New York: Crowell-Collier Press, 1978.
  12. ↑ „Show 17 – The Soul Reformation: More on the evolution of rhythm and blues. [Part 3] : UNT Digital Library“. Digital.library.unt.edu. Посетено на September 18, 2010.
  13. ↑ Murrells, Joseph (1978). The Book of Golden Discs (2nd. изд.). London: Barrie and Jenkins Ltd. стр. 120. ISBN 0-214-20512-6.
  14. ↑ Junod, Tom (June 29, 2009). „Michael Jackson: The First Punk, the King at Last“. Esquire. Посетено на December 30, 2009.
  15. ↑ Miller, James (September 19, 2000). Flowers in the Dustbin: The Rise of Rock and Roll, 1947–1977. Fireside. стр. 160. ISBN 0-684-86560-2.
  16. ↑ Cox, Erica. „Jackie Wilson: Mr. Excitement – A R&B Pioneer and Balladeer“. Loti.com. Посетено на December 30, 2009.
  17. ↑ „Jackie Wilson – All My Love by Resnik Music Group | Free Listening on SoundCloud“. Soundcloud.com. Посетено на August 18, 2015.
  18. ↑ „Jackie Wilson | Alchemy & Accident“. Alchemyandaccident.wordpress.com. Посетено на August 18, 2015.
  19. ↑ „Entertainment Profile: Jackie Wilson“. Gainformer.com. Архивирано од изворникот на September 24, 2015. Посетено на August 18, 2015.
  20. ↑ Otfinoski, Steven (2010). African Americans in the Performing Arts – Steven Otfinoski – Google Books. Infobase. ISBN 9781438128559. Посетено на August 18, 2015 – преку Google Books.
  21. ↑ Празен навод (help)
  22. ↑ Arnold Shaw, Honkers And Shouters. The Golden Years Of Rhythm And Blues. New York: Crowell-Collier Press, 1978, pg. 442.
  23. ↑ „Jackie Wilson“. History-of-rock.com. Посетено на October 26, 2017.
  24. ↑ Giddins, Gary. Rhythm-a-ning: Jazz Tradition and Innovation, Da Capo (2000), pgs 148–149
  25. ↑ „Jackie Wilson's Tribute to Al Jolson“. Посетено на December 30, 2009.
  26. ↑ 26,0 26,1 26,2 26,3 Colin Larkin, уред. (1993). The Guinness Who's Who of Soul Music (First. изд.). Guinness Publishing. стр. 300/2. ISBN 0-85112-733-9.
  27. ↑ Gulla, Bob (2008). Icons of R&B and Soul: Volume 1. ABC-CLIO. ISBN 9780313340444. Посетено на April 30, 2012.
  28. ↑ Jackie Wilson gets star on Walk of Fame. Our Weekly
  29. ↑ 'Lonely teardrops:' Tour highlights Jackie Wilson's graveDetroit Free Press
  30. ↑ Грешка во наводот: Погрешна ознака <ref>; нема зададено текст за наводите по име :3.
  31. ↑ Gale, Thomson (2007). Contemporary Black Biography: Profiles From the International Black Community. Gale/Cengage Learning. стр. 165. ISBN 978-0-7876-7932-3.
  32. ↑ LaBelle, Patti (1996). Don't Block the Blessings: Revelations of a Lifetime. New York: Riverhead Books. стр. 119–121. ISBN 978-1-57322-039-2.
  33. ↑ Carter, Kevin L. (November 26, 1996). „Like On Stage, Patti Labelle Doesn't Hold Back in Autobiography“. The Chicago Tribune. Архивирано од изворникот на 2018-07-08. Посетено на 2023-11-09.
  34. ↑ Douglas, Tony (April 14, 2016). Jackie Wilson: Lonely Teardrops (англиски). Routledge. ISBN 978-1-136-77651-9.
  35. ↑ 35,0 35,1 Gulla, Bob (2008). Icons of R & B and Soul: An Encyclopedia of the Artists who Revolutionized Rhythm (англиски). ABC-CLIO. стр. 140. ISBN 978-0-313-34044-4.
  36. ↑ „Meet the Wilsons“ (PDF). Record World: 26. June 10, 1967.
  37. ↑ Michigan Rock and Roll Legends: Incredible Story of Jackie Wilson's Lost Son. Accessed February 1, 2022.
  38. ↑ „Michigan Rock and Roll Legends – JACKIE WILSON“. Michiganrockandrolllegends.com. Посетено на July 14, 2018.
  39. ↑ Bloom, Steve (September 9, 2019). „Singer Jackie Wilson Receives Long Overdue Hollywood Walk of Fame Honor“. Variety (англиски).
  40. ↑ „Jackie Wilson“. Recording Academy Grammy Awards.
  41. ↑ „Grammy Hall of Fame“. Recording Academy Grammy Awards.

Надворешни врски

уреди
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Џеки_Вилсон&oldid=5277910“