Дабова млечка
Дабова млечка (латински: Lactarius quietus ) е печурка од родот Млечки(печурки). Лесно се препознава по нејзиниот мирис на масло и концентричните ленти на шапката. Таа е кафеава и веројатно е именувана по нејзината мат, „тивка“ површина и боја. Се среќава исклучиво под дабовите дрвја во Европа, каде што расте самостојно или во расфрлани групи во есенските месеци. Во Северна Америка, сортата Дабовата млечка var. incanus е прилично честа појава во истото живеалиште. Јадливоста на печурката е спорна.
Таксономија и именување
уредиДабовата млечка првпат била опишана и именувана од шведскиот миколог Елиас Магнус Фрис, кој го нарекол Agaricus quietus во првиот том од неговата Systema Mycologicum, објавена во 1821 година[1] Во неговата подоцнежна Epicrisis Systematis Mycologici, објавена во 1838 година, Фрис го префрлил видот на Млечки(печурки). Последователните обиди за рекласификација на видовите биле неуспешни, во 1871 година, Паул Кумер го опишал видот како член на Галореус, а во 1891 година Ото Кунце го класифицирал како Lactifluus, но денес е прифатено поставувањето на видот во Млечки(печурки) од страна на Фрис. Специфичниот епитет quietus значи „тивок“ или „мирен“ и веројатно се користи за да се однесува на ненаметливите бои на шапката.
Сортата Дабова млечка вар. еднобојната е опишана од Фрис во вториот том од неговата Монографија Hymenomycetum Sueciae, објавена во 1863 година.[2] Сортата Дабова млечка вар. incanus била опишан од Лекемуел Раи Хеслер и Александар Ханчет Смит во нивниот северноамерикански вид Млечки(печурки) од 1979 година.[3] Името incanus се преведува како: hoary“, што се однесува на побелениот цут што понекогаш може да се види на печурките.
Дабовата млечка е позната по народните имиња дабова млечна шапка млечна шапка од дабова бубачка и јужна млечна шапка. Дабова млечка var. incanus е попозната како изгорена шеќер млечка.[4]
Опис
уреди
Дабовата млечка обично има конвексна шапка од 5-8 см пречник, што подоцна се израмнува или развива мала вдлабнатина во центарот. По боја, шапката е досадно црвено-кафеава со нијанса на цимет, понекогаш со потемни концентрични ленти или дамки. Ова зонирање е една од најкарактеристичните одлики на видот.[5] Шапката е сува и мат, и не е леплива кога е влажно. Се одликува со дебел слој на цврсто, белузлаво месо. Дршката е со димензии од 4-9 см во висина и обично е 10-15 мм дебела. Има цилиндрична форма, но понекогаш е избраздена по должина, и и недостига прстен. Дршката има боја како шапката, или малку потемна, а понекогаш е шуплива. Кафеаво-белите жабри се малку пониски, и со возраста ја менуваат бојата до бледо црвеникаво-кафеава со жолтеникави нијанси. Млекото е бело или кремасто во боја. Печурката има карактеристичен, силен мирис на масло, кој исто така се споредува со бубачки и влажни алишта. Спорите се овални, со многу брадавици споени со бројни гребени, формирајќи добро развиена мрежа. Спорите обично се со големина од 7,5 до 9 со 6,5 до 7,5 Мм и остава кремов отпечаток.
var. incanus
уредиДабова млечкаvar. incanus е типично малку поголема од номинираната сорта, а помладите примероци имаат белузлав цут, по што варијантата е именувана. Има сладок мирис кој потсетува на јаворов слад и најчесто може да се најде под дабови дрвја. Може да се меша со L. aquifluus и L. mutabilis, но и двата од овие видови се наоѓаат во четинарни шуми.
Јадливост
уредиДабовата млечка е различно опишана како јадлива и нејадлива. Млекото има благ или малку горчлив вкус. Дабова млечка var. incanus, исто така, има спротивставени извештаи во врска со нејзината јадливост, и затоа не се препорачува.
Живеалиште, екологија и области на ширење
уредиДабова млечка се среќава да расте исклучиво во основата на дабовите дрвја, осамено или во расфрлани групи, во почвата. Може да се најде многу често во текот на есенските месеци. Тој е ектомикоризален, симбиотски се храни исклучиво со даб,[6] иако студиите сугерираат дека може да се храни и сапротрофно, растејќи од органска почва.[7] Дабовата млечка ја има и во дабовите шуми во Македонија кон крајот на летото и во есен. Дабова млечка може да се најде само во Европа, во Обединетото Кралство, таа е една од стоте најчесто сретнувани видови печурки. Дабова млечка var. incanus се наоѓа најчесто во источна Северна Америка.
Поврзано
уреди- Список на видови Млечки(печурки)
Наводи
уреди- ↑ „Agaricus quietus Fr. 1821“. MycoBank. Посетено на 1 January 2011.
- ↑ "Lactarius quietus var. unicolor Fr. 1863". MycoBank. Accessed 1 January 2011.
- ↑ "Lactarius quietus var. incanus". Index Fungorum. Accessed 1 January 2011.
- ↑ Roody, William C. (2003). Mushrooms of West Virginia and the Central Appalachians. University Press of Kentucky. стр. 101. ISBN 978-0-8131-9039-6. Посетено на 2008-08-18.Roody, William C. (2003). Mushrooms of West Virginia and the Central Appalachians. University Press of Kentucky. p. 101. ISBN [[Специјални: Извори на книги/978-0-8131-9039-6|978-0-8131-9039-6. Retrieved 2008-08-18.
- ↑ Pegler, David N. (1983). Mushrooms and Toadstools. London: Mitchell Beazley Publishing. стр. 115. ISBN 0-85533-500-9.
- ↑ Luschka, Norbert (1997). „Macrofungi in Central German Floodplain Forests“. Global Ecology and Biogeography Letters. Blackwell Publishing. 6 (3/4): 231–5. doi:10.2307/2997736. ISSN 0960-7447. JSTOR 2997736.
- ↑ Courtya, Pierre-Emmanuel; Brédab, Nathalie; Garbayea, Jean (2006). „Relation between oak tree phenology and the secretion of organic matter degrading enzymes by Lactarius quietus ectomycorrhizas before and during bud break“. Soil Biology and Biochemistry. 39 (7): 1655–63. doi:10.1016/j.soilbio.2007.01.017.