Шинто (神道), од канџи 神 (шин) - што значи „Бог” или „дух”, и 道 (то) - што значи филозофски пат, е народна религија и некогашна државна религија на Јапонија. Отсекогаш била официјална и главна вера во Јапонија иако е мешаница од будизмот и ками-култот. Шинтоизмот смета дека микадото и неговите предци, што владееле со Јапонија, се директни потомци на творецот на светот. Темелите на религијата се засновани на довербата дека Бог постои насекаде во природата, на пример: водата, камењата, планините како Фуџи итн. Шинтоизмот е веќе застапен во Јапонија над 2000 години. Во 6 век бил помешан со будистичката религија донесена од Индија преку Кина и Кореја.

Портата на храмот Мијаџима, 1 km далечина од Хирошима, низ која се поминува со плимата и осеката на морето. (УНЕСКО)

Приказна за создавањето на Јапонија

уреди
 
Изанами но-Микото (женски бог) и Изанаги но-Микото (машки бог) Кобајаши во изведба на создавањето

Приказната за создавањето на Јапонија е запишана во Коџики во 712; тоа е опис на настани што водат до и вклучувајќи го создавањето на јапонските острови. Постојат многу препеви на приказната со слжени варијанти.

Изанаги но-Микото (машки бог) и Изанами но-Микото (женски бог) биле повикани од страна на безбројните богови и ос нив било побарано побара да си помагаат едни на други и да се создаде нова земја којашто требало да биде Јапонија. Ним им било дадено копје, кое поттикнато од водата, при нејзиното повлекување, придонело да се создаде остров. Тие живеееле на островот и изградиле голема палата, со голем столб. Кога посакале да имаат потомство, тие извеле ритуал, при што секој заокружувајќи го столбот, машкиот бог на десо, женскиот бог на лево, при што прво женскиот бог го поздравува машкиот. Тие имале две деца (острови), кои испаднале лоши, па ги фрлиле. Сфатиле дека за првпат, ритуалот бил изведен погрешно, па го повториле, но според законите на природата, па така прв проговорил машкиот бог. Потоа родиле осум совршени острови во Јапонскиот архипелаг. По островите, тие ги родиле останатите Ками, а кога Изанами но-Микото умрела, Изанаги но-Микото се обидел да ја оживее. Неговите обиди да се одрече од законите на животот и на смртта имале лоши последици.

Јапонските острови се сметаат за рај, бидејќи биле директно создадени од боговите на Јапонците и биле положени од страна на повисоките духови за да се создаде во јапонската империја. Шинтоизмот е основната поврзаност меѓу моќта и убавината на природата (земјата), како и Јапонците. Тоа е манифестација на патот кон разбирање на институцијата на божествената моќ.

Храмови и светилишта

уреди

Постојат разни Шинто храмови посветени на разни природни богови, како на пр., богови на вода, богови на просперитет во бизнисот и др. Исто и има храмови посветени на поранешни војсководи кои биле чесно претворени во богови по нивната смрт.

Поради ова се оди во посебни храмови за посебни причини. На пример: студија, новороденчиња, свадби, тешкотии, итн.

Светилиштата се градат во чест на камиите или поранешните цареви. Во сите шинтоистички градини се влегува низ врата која се нарекува „тори“. Оваа врата ја зидвојува градината од обичниот свет околу него. Вратата може да биде и доста оддалечена од центарот на градината. Верниците ги посетуваат храмовите, со цел да се ослободат од метежот и притисокот восекојдневниот живот. понекогаш во храмовите се изговараат молитви, кои ги смислуваат самите посетители. Во храмовите, посетителите често купувааат мали плочки наречени еме. Овие плочки, всушност претставуваат благодарност за помошта до камииите.

Шинтоизмот е главна религија во Јапонија, но често будистичките храмови се изграден во шинтоистичките светилишта. Зен-будистите градат мирни градини, во кои наместо разнобојни цвеќиња, се наоѓаат камења, песок и трева. Цртањето на мостри може да биде добра медитација. Всушност, будизмот и шинтоизмот во Јапонија се помешани до тој степен, што нема разлики меѓу нив. Може слободно да се каже, дека станале една религија, односно шинтоизам со елементи на будизмот. Иако еден дел од населението во Јапонија, е изјаснуваат како шинтоисти, а друг дел како будисти, меѓу нив воопшто нема разлики, како и меѓу нивните верувања. Разлика е само јавното изјаснување. Ова е слично како и во Кина, каде јавно постојат три религии: будизам, конфуцијанство и шинтоизам, а практично сите три се измешани и сплотени во една религија. Ова само покажува дека будизмот, поради својата атеистичка природа, во своите почетоци бил предодреден да се претопи во повеќе религии, задржувајќи го своето име, иако вистинскиот будизам се задржал само во местото на зародиш - Индија.

Обичаи

уреди
 
Непосакуваното Омикуџи се заврзува на дрво и остава во храмот.

Особено вообичаени се омикуџи благослови, кои се напишани на мали парчиња хартија и им ја опишуваат годишната среќа на верниците.

Постојат 5 степени на омикуџи со посебни пораки напишани од свештениците по храмовите кои можат да се добијат. Тие се:

  • Голема среќа
  • Среќа
  • Мала среќа
  • Најмала среќа
  • Несреќа

Пример на порака содржана во омикуџи од видот 'Голема среќа':

„Ако планирате да патувате, север е најдобар правец. Нешто ако сте изгубиле, наскоро ќе го најдете. Шанси за венчавка се големи. Уште малку потрудетесе со студиите и ќе успеете во бизнисот“.

Празници

уреди
 
Рацете се мијат на ваква чешма при влегување во Шинто храм.

Повеќето шинто храмови имаат свој посебни празници. Од поглавните заеднички празници се Хацумооде и Шичигосан.

За Хацумооде, Шинто храмовите се полни со луѓе од 31 декември - 1 јануари. Присуствуваат на овој празник со цел да Му се молат на Камисама (Бога) за семејството, здравје и добрина во наредната година. Јапонците обично посетуваат повеќе од еден храм за време на Хацумооде.

Шичигосан е традиционална јапонска Шинто церемонија за деца од 7-, 5- и 3-годишна возраст на 15 ноември. Машки од 3 или 5 години, облечени во хакама и женски од 3 или 7 години облечени во кимоно, одат во храм на овој ден. Во минатото, кога морталитетот на младите бил висок, се верувало дека непарен број носел среќа, па затоа родителите ги носеле нивните деца пред Бога во храмот да примат благослов на овие години. Бидејќи цената на едно кимоно е премногу висока, повеќето родители позајмуваат кимона од специјални продавници за оваа традиционална Шинто церемонија.

Шинтоизмот како мотив во уметноста и во популарната култура

уреди

Извор

уреди
  • Јошијуки Араисо и Џин Мур, 1994, Јапонско-англискиот разговорен речник за Јапонија, Обунша. ISBN 4-01-075023-5

Наводи

уреди
  1. Horhe Luis Borhes, Šifra. Beograd: Paidea, 2012, стр. 88-89.