Фолкландска војна
Фолкландската војна (англ. The Falklands War; шпан. Guerra de las Malvinas/Guerra del Atlántico Sur) се водела помеѓу Аргентина и Обединетото Кралство за спорните Фолкландски острови, Јужна Џорџија и Јужните Сендвички острови. Фолкландските острови се состојат од два големи и повеќе мали острови во јужниот Атлантик источно од Аргентина. Името и суверенитетот на островите се спорни долго во историјата.
| Фолкландска војна | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|||||||
|
|||||||
| Завојувани страни | |||||||
 Аргентина |  Обединетото Кралство  Фолкландски Острови
|
||||||
| Команданти и водачи | |||||||
| Претседател Леополдо Галтиери Вице-адмирал Хуан Ломбардо Бригаден генерал Ернесто Креспо Бригаден генерал Марио Менендес | Премиер на Обединетото Кралство Маргарет Тачер Адмирал Сер Џон Филдхаус Под-адмирал Сенди Вудвард Генерал-мајор Џереми Мур |
||||||
| Жртви и загуби | |||||||
| 649 загинати 1.068 ранети 11.313 заробени 2 бомбардери 35 ловци 4 Карго авиони 25 специјални авиони 9 авиони за обука 25 хеликоптери 1 крстосувач 1 подморница 4 карго бродови 2 патролни чамци 1 разузнавачки брод | 258 загинати[1] 777 ранети 115 заробени 10 ловци 24 хеликоптери 2 разурнувачи 2 фрегати 1 десантен брод 1 амфибиско возило 1 товарен брод 4 бродови повлечени[2] |
||||||
Војната била предизвикана од окупацијата на Јужна Џорџија од страна на Аргентина на 19 март 1982, а потоа и на Фолкландите, а завршила кога Аргентина се предала на 14 јуни истата година. Војната не била објавена од ниедна од страните. Првобитната инвазија од Аргентина била објаснета како враќање на сопствената територија, а од страна на Британија била сметана за инвазија на британска прекуморска територија.
Во времето пред војната, Аргентина била зафатена од голема економска криза и граѓански немири против воената хунта која владеела од 1976.[3] Аргентинската воена власт настојувала да ја задржи моќта преку пренасочување на вниманието на јавноста на вековниот спор со Британија околу суверенитетот на островите[4], но не очекувала дека Британија ќе одговори со воена сила.[5]
Суверенитетот на Фолкландските острови е предмет на тензии кој ескалирал кога на 19 март група најмени аргентински трговци го истакнале знамето на Аргентина на Јужна Џорџија, што подоцна било сметано за првиот офанзивен акт во војната. Аргентинската воена хунта, сметајќи дека Британија може да го засили военото присуство во јужниот Атлантик,[6] ја наредила инвазијата на островите за 2 април.
Веста за инвазијата најпрво стигнала во Британија преку аматерско радио.[7] Британија најпрво била изненадена од нападот на Аргентина, и покрај повеќекратните предупредувања од своите морнарички офицери за можната инвазија.[8][9] Само неколку недели подоцна, Британците започнале поморска и воздушна офанзива, и за кусо време ги зазеле островите и ги заробиле сите аргентински војници што биле стационирани на нив.
Аргентина сè уште и понатаму ги смета островите за свои, кои ги нарекува Малвински.[10]
Политичките ефекти од војната биле силни и во двете земји, со бранови на патриотизам: поразот во Аргентина предизвикал уште поголеми протести против воената власт, која конечно и паднала; во Британија воената победа предизвикала силна поддршка за владата на Маргарет Тачер и нејзин повторен избор на парламентарните избори во 1983.
Наводи
уреди- ↑ Casualties of the Falklands War MOD website, retrieved 11 јануари 2006
- ↑ www.airpower.at
- ↑ „Argentina - the horrors of a dictatorial past live on - Radio Netherlands Worldwide - English“. Архивирано од изворникот на 2006-09-10. Посетено на 2008-06-13.
- ↑ http://www.me.gov.ar/curriform/publica/sirlin_conv_dictadura.pdf Архивирано на 18 март 2009 г. Argentine Government
- ↑ "Que tenía que ver con despertar el orgullo nacional y con otra cosa. La junta —Galtieri me lo dijo— nunca creyó que los británicos darían pelea. Él creía que Occidente se había corrompido. Que los británicos no tenían Dios, que Estados Unidos se había corrompido… Nunca lo pude convencer de que ellos no sólo iban a pelear, que además iban a ganar." ("This was neither about national pride nor anything else.The junta —Galtieri told me— never believed the British would respond. He thought the Western World was corrupt. That the British people had no God, that the US was corrupt… I could never convince him that the British would not only fight back but also win [the war].") La Nación / Islas Malvinas Online. „Haig: "Malvinas fue mi Waterloo"“. Посетено на 21 September 2006. (шпански)
- ↑ En Buenos Aires, la Junta comenzó a estudiar la posibilidad de ocupar las Islas Malvinas y Georgias antes de que los británicos pudieran reforzarlas
- ↑ BBC NEWS | UK | How BBC man scooped invasion news
- ↑ „Obituary: Captain Nicholas Barker | Independent, The (London) | Find Articles at BNET.com“. Архивирано од изворникот на 2008-03-08. Посетено на 2008-06-13.
- ↑ „high cost of cuts, The | Spectator, The | Find Articles at BNET.com“. Архивирано од изворникот на 2010-11-29. Посетено на 2008-06-13.
- ↑ Argentina for Falklands Sovereignty Архивирано на 2 март 2008 г. Prensa Latina Latin America New Agency accessed 21 June 2007