{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/Предлошка:Автотаксономија/Fomes|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}} |machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}} |machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}

Трат[3] или праун[4] (латински: Fomes fomentarius) — габа од семејството на базидиомицетите.

Трат
Научна класификација [ у ]
Непознат таксон (попр): Fomes
Вид: Трат
Научен назив
Fomes fomentarius
(L.) Fr. 1849
Синоними
Fomes fomentarius
Fomes fomentarius

Тратот се развива на мртви или ослабени живи стебла на листопадни дрвја, особено често се среќава на бука. Телото му е конзолно со светлосива дебела и јака кора. Многу добро се прилепува на дрвото, па не е лесно да се отстрани. Во ширина достигнува до 50 cm, а во дебелина до 25 cm. Горната површина е концентрично брановидна, покриена со тврда кора до 2 mm, со кафеава боја. Долната површина (химениум) има сивобежова боја, мека е и потемнува на допир.[5] Спорите за расејување се овални, без израстоци.[6] Под кората има мрк дел кој посебно се подготвувал и порано бил користен за потпал со помош на искра настаната со удар на огнило во кремен.

Живеалиште

уреди

Паразитира на трули дрвја од бука, габер и топола, каде што може да има улога на разградувач.[6]

Потекло на името

уреди

Карл Лине прв ја проучувал.[6]

Зборот fomentarius доаѓа од зборот fomentum, што значи палење оган.[6]

Галерија

уреди

Наводи

уреди
  1. Fomes fomentarius (L.) J. Kickx f.“. Species Fungorum. Посетено на 2010-09-16.
  2. Fomes fomentarius (L.) Fr. 1849“. MycoBank. Посетено на 2 January 2010.
  3. „трат“Официјален дигитален речник на македонскиот јазик
  4. „праун“Официјален дигитален речник на македонскиот јазик
  5. Gljive Srbije i zapadnog Balkana. Uzelac B. BGV Logic Beogad, 2009
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 „Bukova guba (Fomes fomentarius)“. Plantea (хрватски). 2015-01-13. Архивирано од изворникот на 17 август 2019. Посетено на 2019-08-18.

Литература

уреди
  • Мариновић, Р: Основи микологије и лихенологије, БИГЗ, Београд, 1973.
  • Полер, А: Сакупљајмо јестиве гљиве, Свијетлост ЗУНС, Сарајево, 1991.

Надворешни врски

уреди