Тона

Оваа статија се однесува на мерна единица за маса. За други значење на зборот, погл. Тон (појаснување).

Тонa (наречена и тон; симб. т, t) е единица за маса од метричкиот систем еднаква на 1000 килограми или 1 мегаграм (1 Мг).^[1] Единицата не е дел од системот SI, но е прифатена за употреба со нетовите единици.^[2]^[3] Во САД има назив „метричка тона“ за да се избегне забуна со „кратката“ тона.^[4]

Во други единици

Една тона е еднаков на:

еден мегаграм (по дефиниција);
- мегаграмот, (Мг, Mg) е службен поим на SI, но ретко наоѓа употреба; друг недостаток е тоа што симболот Мг е мошне сличен на симболот за милиграм, „мг“ (mg)
¹⁰⁰⁰⁄_{0,453 592 37} фунти (точно, согласно дефиницијата на фунтата),^[5]
- прибл. 2.205 фунти (lb)
98,42% од долгата тона
- еден долг тон (2.240 lb) е 101,605% од тоната
110,23% од кратката тона
- еден кратка тона (2.000 lb) е 90,72% of од тоната

Изведени единици

Во општа употреба, големите маси се изразуваат во милиони тони. Единиците килотон, мегатон и гигатон во практика се однесуваат на енергијата што ја ослободуваат големи експлозии како атомското оружје и високоенергетски природни појави. Како такви, тие се само приближни заокружувања.

Тони			Грамови
Кратно	Назив	Симбол	Кратно	Назив	Симбол
10⁰	тона	т / t	10⁶	мегаграм	Мг / Mg
10³	килотон	кт / kt	10⁹	гигаграм	Гг / Gg
10⁶	мегатон	Мт / Mt	10¹²	тераграм	Тг / Tg
10⁹	гигатон	Гт / Gt	10¹⁵	петаграм	Пг / Pg
10¹²	тератон	Тт / Tt	10¹⁸	ексаграм	Ег / Eg
10¹⁵	петатон	Пт / Pt	10²¹	зетаграм	Зг / Zg
10¹⁸	ексатон	Ет / Et	10²⁴	јотаграм	Јг / Yg

Изразување на енергија преку масата

Изразот „тони тринитротолуол (ТНТ)“ се користи како посреден начин на изразување на големи количества на ослободена енергија. Во употреба се претставките: „кило-“, „мега-“ и „гига-“, особено кога станува збор за енергијата што ја оддава атомското оружје, врз основа на согорливата енергија на ТНТ 4.2 МЏ/кг (или една термомеханичка калорија на милиграм). Оттука, 1 килотон ТНТ = 4,2 ТЏ, 1 Мт ТНТ = 4,2 ПЏ.

Единицата за енергија во системот SI e џулот (Џ, Ј). Ако една експлозија на ТНТ оддава 1.000 мали (термохемиски) калории на грам (4,2 kJ/гр.), еден тон ТНТ би оддал 4,2 гигаџули.

Поврзано

Наводи

↑ „тона“ — Лексикон на македонскиот јазик
↑ Меѓународен систем на мерни единици (SI) (PDF), VIII изд, 2006, Став 4.1 (англиски)
↑ Табела 6. МБТМ. пров. 10 јули 2011 (англиски)
↑ „Метрички мерен систем: Толкување на Меѓународниот систем на мерни единици во САД“ (PDF). Федерален регистар. 63 (144): 40333–40340. 28 јули 1998. 63 FR 40333. Архивирано од изворникот (PDF) на 2011-10-15. Посетено на 2013-05-12. (англиски)
↑ Барбро, Л.Е.; Џадсон, Л.В. (1976). Стандардни за тегови и мерки на САД – Краток историјат. Архивирано од изворникот на 2008-05-11. Посетено на 2013-05-12. (англиски)

[1] „тона“ — Лексикон на македонскиот јазик

[2] Меѓународен систем на мерни единици (SI) (PDF), VIII изд, 2006, Став 4.1 (англиски)

[3] Табела 6. МБТМ. пров. 10 јули 2011 (англиски)

[FR1998-4] „Метрички мерен систем: Толкување на Меѓународниот систем на мерни единици во САД“ (PDF). Федерален регистар. 63 (144): 40333–40340. 28 јули 1998. 63 FR 40333. Архивирано од изворникот (PDF) на 2011-10-15. Посетено на 2013-05-12. (англиски)

[nbs447-5] Барбро, Л.Е.; Џадсон, Л.В. (1976). Стандардни за тегови и мерки на САД – Краток историјат. Архивирано од изворникот на 2008-05-11. Посетено на 2013-05-12. (англиски)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]