Википедија

Списание

вид периодично издание

Списание[1][2] или магазин[3][4] — периодично издание што вообичаено се објавува по редовен распоред (често неделно или месечно), и содржи разновидна содржина, но најчесто покрива едно подрачје. Списанијата обично се финансираат од реклами, продажба, претплати или со комбинација од трите начини.

Целосно скенирање на изданието на Стејт магазин од јануари 2009 година, објавено од Стејт департментот на Соединетите Американски Држави

Етимологија уреди

Зборот „магазин“ потекнува од арапскиот makhāzin ( مخازن), множина од makhzan ( مخزن<) што значи „депо, магацин“ (првично воен магацин); што доаѓа на англиски преку среднофранцускиот magasin и италијанскиот magazzino.[5] Во својата првична смисла, зборот „магазин“ се однесува на простор за складирање или уред.[5] Во случај на печатено издание, зборот се однесува на збир пишани статии.[6]

Дистрибуција уреди

 
Германски печатени списанија

Печатените списанија може да се дистрибуираат преку пошта, преку продажба по киосци, книжарници или други продавачи или преку бесплатна дистрибуција на избрани собирни места. Методите на електронска дистрибуција може да вклучуваат друштвени медиуми, е-пошта, агрегатори на вести и видливост на веб-страницата на публикацијата и резултати од пребарувачот. Традиционалните деловни модели со претплата за дистрибуција се делат во три главни категории:

Платен тираж уреди

Во овој модел, списанието им се продава на читателите по цена, по примерок или со претплата, каде што се плаќа годишен надоместок или месечна цена и изданијата се испраќаат по пошта до читателите. Платениот тираж овозможува дефинирана статистика на читателите.[7][8]

Бесплатен тираж уреди

Ова значи дека нема цена на првата страница и дека примероците се подаруваат, на пример во улични автомати, авионски летови или се вклучени со други производи или публикации. Бидејќи овој модел вклучува давање примероци на неспецифични корисници, статистиката го вклучува само бројот на дистрибуирани изданија, а не кој ги чита.

Контролиран тираж уреди

Ова е моделот што го користат многу трговски списанија (индустриски засновани периодични изданија) што се дистрибуираат само до квалификувани читатели, честопати бесплатно и утврдени со некој облик на истражување. Поради трошоците (печатење и поштарина) поврзани со медиумот за печатење, издавачите не дистрибуираат бесплатни примероци на сите што ќе побараат (неквалификувани потенцијални клиенти). Наместо тоа, тие работат под контролиран тираж, одлучувајќи кој може да добие бесплатна претплата врз основа на квалификацијата на секое лице како член на трговијата (и веројатноста за купување, на пример, веројатноста да има корпоративен авторитет за купување, како што е определено од насловот на работното место). Ова овозможува високо ниво на сигурност дека рекламите ќе бидат примени од целната публика на огласувачот,[9] и ги избегнува залудно потрошените трошоци за печатење и дистрибуција. Овој последен модел бил широко користен пред појавата на семрежјето и сè уште се користи во некои наслови. На пример, во Обединетото Кралство, голем број списанија од компјутерската индустрија го користат овој модел, вклучувајќи ги Computer Weekly и Computing и во финансии, Waters Magazine. За глобалната медиумска индустрија, пример би бил VideoAge International.

Историја уреди

Најраниот пример на списание бил Erbauliche Monaths Unterredungen, списание за книжевност и филозофија објавено во 1663 година во Германија.[10] The Gentleman's Magazine, првпат објавен во 1741 година во Лондон, било првото списание од општ интерес.[11] Едвард Кејв, кој го уредувал списанието Gentleman's под називот „Силванус Урбан“, бил првиот што го употребил поимот „магазин“, на аналогија на воен магацин,[12] цитатот бил: „месечна збирка, за собирање богатство како во магазин“. Основан од Херберт Инграм во 1842 година, The Illustrated London News бил првиот илустриран неделник.[11]

Во средината на 1800-тите списанијата стекнале популарност. Во почетокот биле од општ интерес, содржеле некои новости, песни, историја, политички случки и општествена дискусија. За разлика од весниците, тие се повеќе месечни записи за тековните случки заедно со забавните приказни, песни и слики.

Издавањето на првите списанија се вршело преку архаични облици на печатарска преса, при што се користеле голем број рачно гравирани дрвени блокови за печатење.

Развојот на списанијата покажал раст на книжевната критика и политичката расправа.

Раните претходници на списанијата почнале да се развиваат во модерната дефиниција на списание во доцните 1800-ти. Во тоа време списанијата станале поспецијализирани и општата дискусија и културните периодики биле присилени да се приспособат на пазарот на потрошувачите кој барал поголема локализација на изданијата и случките.

Видови уреди

 
Изданието на Popular Aviation од 1928 година, кое станало најголемото списание за воздухопловство со тираж од 100.000 примероци.[13]

Списанија за жени уреди

Мода уреди

Во 1920-тите, новите списанија ги привлекувале младите Германки со сензуален имиџ и реклами за соодветна облека и додатоци што би сакале да ги купат. Сјајните страници на Die Dame и Das Blatt der Hausfrau ги прикажувале „Neue Frauen“, „New Girl“ - она што Американците го нарекуваа флапер. Оваа идеална млада жена била шик, финансиски независна и желен консумент на најновата мода. Списанијата ја одржувале во тек со модата, уметноста, спортот и модерната технологија како што се автомобилите и телефоните.[14]

Родителство уреди

Првото женско списание наменето за жените и мајките било објавено во 1852 година.[15] Користејќи рубрики со совети, реклами и разни публикации поврзани со родителството, женските списанија влијаеле на погледите за мајчинството и воспитувањето на децата.[16] Женските списанија на масовниот пазар ги обликувале и промениле културните вредности поврзани со родителските практики. Како такви, списанијата насочени кон жените и родителството имале моќ и влијание врз идеите за мајчинството и воспитувањето на децата.[16]

Религија уреди

Религиозните групи користат списанија за ширење и пренесување на религиозна доктрина повеќе од 100 години. The Friend бил основан во Филаделфија во 1827 година во времето на големиот квекерски раскол. Тој постојано се објавувал и бил преименуван во Friends Journal кога ривалските квекерски групи формално се помириле во средината на 1950-тите.[17]

Примарното списание на Јеховините сведоци, The Watchtower, го започнаl Чарлс Тејз Расел во јули 1879 година под наслов Сионската стражарска кула и гласник на Христовото присуство. Изданието на списанието е едно од најраспространетите списанија во светот, со просечно печатење од приближно 36 милиони по број.

Славни личности, човечки интереси и озборувања уреди

 
Египетската филмска ѕвезда Салах Зулфикар на насловната страница на списанието Ал Кавакеб, март 1961 година

Списанијата што објавуваат приказни и фотографии на поединци и познати личности од висок профил се долго време популарни во Соединетите Држави.[18] Во 2019 година, People Magazine се рангирало на второто место зад списанието ESPN во вкупниот досег со пријавен досег од 98,51 милиони.[19]

Стручни уреди

Стручните списанија, наречени и трговски списанија или списанија бизнис-бизнис се наменети за читателите вработени во одредени индустрии. Овие списанија обично покриваат трендови во индустријата и вести од интерес за стручњаците во одредена индустрија. Претплатите често доаѓаат со членство во стручно здружение. Професионалните списанија може да извлечат приходи од реклами или огласи од претпријатија кои продаваат производи и услуги на одредена професионална публика. Примери ги вклучуваат Advertising Age и Automotive News.[20] [21] [22]

Насловница уреди

Да се биде на насловната страница на одредени списанија се смета за чест или разлика.

Наводи уреди

  1. ↑ „списание“ — Дигитален речник на македонскиот јазик
  2. ↑ „списание“ — Официјален дигитален речник на македонскиот јазик
  3. ↑ „магазин“ — Дигитален речник на македонскиот јазик
  4. ↑ „магазин“ — Официјален дигитален речник на македонскиот јазик
  5. ↑ 5,0 5,1 „magazine | Origin and meaning of magazine“. Online Etymology Dictionary (англиски). Архивирано од изворникот на 13 August 2019. Посетено на 2019-10-02.
  6. ↑ „Definition of Magazine“. Dictionary by Merriam-Webster. Архивирано од изворникот на 27 April 2019. Посетено на 18 September 2019.
  7. ↑ „Circulation 101: U.S. Newspaper Terms for Paid and Business/Traveler Circulation“. Архивирано од изворникот на 18 November 2018. Посетено на 18 November 2018.
  8. ↑ Beech, Valerie. „Research Guides: Advertising & Public Relations: Circulation data“. libguides.marquette.edu (англиски). Посетено на 2020-10-09.
  9. ↑ „Home Page – PPA“. PPA. Архивирано од изворникот на 8 March 2016. Посетено на 12 February 2017.
  10. ↑ „History of magazines“. Magazine Designing. 26 March 2013. Архивирано од изворникот на 29 October 2013. Посетено на 10 October 2013.
  11. ↑ 11,0 11,1 „The History of Magazines“. Magazines.com. Архивирано од изворникот на 27 August 2016. Посетено на 16 September 2016.
  12. ↑ OED, s.v. "Magazine", and „Magazine – A Dictionary of the English Language – Samuel Johnson – 1755“. johnsonsdictionaryonline.com. Архивирано од изворникот на 27 January 2013. Посетено на 16 July 2012.
  13. ↑ „Again, Mitchell“. Time Magazine. Time. June 10, 1929. Архивирано од изворникот на May 21, 2013. Посетено на August 26, 2007. "Monthly magazine until this month called Popular Aviation and Aeronautics. With 100,000 circulation it is largest-selling of U. S. air publications." "Editor of Aeronautics is equally airwise Harley W. Mitchell, no relative of General Mitchell."
  14. ↑ Nina Sylvester, "Before Cosmopolitan: The Girl in German women's magazines in the 1920s." Journalism Studies 8#4 (2007): 550–554.
  15. ↑ „Women's magazines down the ages“. The Guardian. 2008-12-20. Посетено на 2020-11-25.
  16. ↑ 16,0 16,1 Weaver, Heather; Proctor, Helen (May 2018). „The Question of the Spotted Muumuu: How the Australian Women's Weekly Manufactured a Vision of the Normative School Mother and Child, 1930s–1980s“. History of Education Quarterly. 58 (2): 229–260. doi:10.1017/heq.2018.4. ISSN 0018-2680.
  17. ↑ „Liberal Quaker Journal Publishing to 1955“, Friends Journal, December 2005, Архивирано од изворникот на 17 September 2018, Посетено на 16 September 2018
  18. ↑ „Top 20 Best-Selling Magazines In Supermarkets“. Supermarket News. 2002-08-26. Посетено на 2021-01-21.
  19. ↑ „Reach of popular magazines in the United States in June 2019“. Statista. 2020-10-09. Посетено на 2021-01-21.
  20. ↑ „Q. What is a trade publication or trade magazine?“. James E. Walker Library. Middle Tennessee State University. Посетено на 4 February 2022.
  21. ↑ „LIS1001: Resource Types“. Thomas G. Carpenter Library. University of North Florida. Посетено на 4 February 2022.
  22. ↑ „Journals & Magazines“. Arrendale Library. Piedmont University. Посетено на 4 February 2022.

Надворешни врски уреди

Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Списание&oldid=5181635“