Википедија

Грчко-италијанска војна: Разлика помеѓу преработките

Поново уредување →
Избришана содржина Додадена содржина
НагледноВикитекст
нова страница
(нема разлика)

Преработка од 16:46, 19 септември 2020

Грчко-италијанскa војна бил комфликт померѓу Кралството Италија и Грчка, која Италијаните ја нападнале од Албанија. Војната траела од 28. октомври 1940година до 6. април 1941година и го означила почетокот на балканската кампања за Втората светска војна. Војната е завршена со нападот на Грција после катастрофалниот пораз на италијанската војска.

Војна

Германската војска на 7.октомври влегла во Романија, за подготовките за операцијата Барбароса за да ги штити нафтните полиња кај Плоешти. Бенито Мусолини не бил однапред известен и тоа го сметал за опколување на италијанската сфера и предложил планови за инвазија на Грција.[1][2]


Италијанскиот генералштаб изработил три плана. План „Е“, кој вклучуваше напад врз Југославија со истовремени безбедносни мерки против Грција; план „Ц“ за напад врз Грција со истовремени безбедносни мерки против Југославија и, конечно, план кој предвидувал мерки доколку ништо не се случи. Во исто време, военото министерство подготвуваше план за демобилизација на две армии од 600.000 луѓе. Одлуката за напад врз Грција беше донесена на 8. октомври, а нападот започна на 28. октомври 1940 година. Во три часот по полноќ, на грчкиот диктатор Јоанис Метаксас му беше врачен италијански ултиматум. До шест часот тоа утро тој мораше да се покорува. Сепак, италијанските трупи ја нападнаа Грција уште во 5:30 часот. Адолф Хитлер тогаш беше на пат. Тој прво отиде кај Франциско Франко за да ја придобиеШпанија да се приклучат на силите на Осовината. Тој не успеа. Се враќаше дома преку Виши, каде сакаше да го убеди Петен на поголема покорност. По него јурело писмото на Бенито Мусолини во кое го известува дека има намера да ја нападне Грција. Кога Хитлер го прочитал писмото, тој предложил разговор во Фиренца, на 28 октомври. Кога Хитлер излезе од возот во Фиренца тој ден, Мусолини триумфално извика: „Фирер, маршираме!“

Благодарение пред се на нивната авијација, која беше шест пати побројна од Грчката, Италијанците постигнаа успех во првите денови. Со една оклопна дивизија и две засилени пешадиски дивизии нападнаа од југо-запад. На северо-исток, имаше три засилени италијански пешадиски дивизии. Во централниот дел на фронтот, планинска дивизија се обиде да ги пробие планините Пинда за да стигне до Метсовон. Од таму, имено, имаше повеќе проодни патишта на кои тие можеа поуспешно да ги користат своите тенкови. Борбите во центарот беа решавачки на крајот. Тогаш началникот на грчкиот Генералштаб, генералот Александар Папагос, издаде наредба што потсетува на борбата на античките Грци против Персијците. Ноќта помеѓу 9. и 10. ноември грчките војници се искачија на падините на Пинд, оставајќи го центарот целосно незаштитен. Кога се раздени, грците излетаа по падината извикувајќи: „Ветер! Ветер! “ и го нападнал крилото на алпската дивизија „Јулија“.Оставајќи ранети и многу воен материјал, остатокот од италијанската дивизија мораше да се повлече во Албанија . Влијанието на оваа грчка победа се рефлектираше и на другите делови на фронтот. Ситуацијата на фронтот многу брзо се смени, толку многу што Грците наскоро можеа да започнат контраофанзива на 14 ноември. Нападите на грчката војска најпрвона започнале на граничното подрачје према Југославија. Грчките трупи напредуваа на Западниот фронт речиси без никакво одлагање. Италијанците добиваа се повеќе засилувања, па наскоро грчката контра-офанзива беше запрена. Паузата траеше до 8. декември, кога Грците повторно нападнаа. Италијанците беа туркани подалеку и западно.

На 22.ноември во Рим владееше целосна паника. На 5.декември, Мусолини, преку италијанскиот амбасадор во Берлин, испрати итно барање да изнуди каква било помош од Германците. Во меѓувреме, Грците се повеќе напредувале. На северо-исток, тие го окупираа градот Поградец, во центарот беа пред сообраќајната клучка Клисура, на југо-запад го обиколија албанското пристаниште Химара. Мобилизацијата на ново демобилизираните лица започна повторно во Италија.

Загриженоста за грчките успеси растеше во Берлин, особено откако британската авијација и даде одредена поддршка на грчката армија. Германците почнаа да стравуваат за нафтените полиња во Романија. Следуваше период на тајни преговори меѓу Метаксас и Хитлер, кој сепак ги отфрлија германските услови за посредување.

На Хитлер во тоа време му беше јасно дека тој сепак ќе мора да смета на војната на Балканот. Уште на 18. ноември тој и нареди на Врховната команда да изготви оперативен план за напад врз северна Грција и евентуално на целата земја.

На албанскот фронт во меѓувреме грчкиот напад се одвивал поспоро. Трупите биле премногу далеку од своите бази, така што снабдувањето станало тешко. Сем тоа Грците ги исцрпија своите резерви, додека новите постојано пристигнуваа на страната на Италијанците. Сепак, недостасуваше успехот, кој му беше потребен на Мусолини толку многу. Кога на 19. јануари 1941гпдина решил да појде во Германија на разговор со Хитлер, дознал дека неговата најдобра девизија “Тоскански волкови” била срушена.

Во јануари 1941. година, грчкиот генерал Метаксас почина ненадејно, но тоа немаше посебен ефект врз грчката војска. На почетокот на март, Италијанците започнаа офанзива и се обидоа да возвратат, но набрзо беа запрени. После ова стабилизирана борбената линија ќе остане непроменета до почетокот на германскиот напад врз Грција.

Италијанска катастрофа

Причините за италијанската катастрофа се многу: тотална неподготвеност на војската за војна, тотално потценување на грчката војска, премали сила за инвазија на многу тежок терен, неискористување на првичната иницијатива и она што ги придружуваше италијанските војници насекаде на боиштата - релативно низок борбен морал.

Види уште

Референце

  1. ↑ Sadkovich 1993, стр. 439–445.
  2. ↑ Stockings & Hancock 2013, стр. 37.

Литература

  • Argyle, Christopher (1980). Chronology of World War II. New York: Exeter Books. ISBN 9780896730717.CS1-одржување: ref=harv (link)
  • Bauer, Eddy (2000) [1979]. Young, Peter (уред.). The History of World War II (Revised. изд.). London: Orbis. ISBN 978-1-85605-552-9.CS1-одржување: ref=harv (link)
  • Bell, P. M. H. (1997) [1986]. The Origins of the Second World War in Europe (2nd. изд.). London: Pearson. ISBN 978-0-582-30470-3.CS1-одржување: ref=harv (link)
  • Bideleux, Robert; Jeffries, Ian (1998). A History of Eastern Europe: Crisis and Change. London: Routledge. ISBN 978-0-415-16111-4.
  • Buell, Hal (2002). World War II, Album & Chronicle. New York: Tess Press. ISBN 978-1-57912-271-3.CS1-одржување: ref=harv (link)
  • Carr, John C. (2013). The Defence and Fall of Greece 1940–1941. Barnsley: Pen and Sword. ISBN 9781781591819.CS1-одржување: ref=harv (link)
  • Carruthers, Bobb (2013). Blitzkreig in the Balkans and Greece 1941. Barnsley: Pen and Sword Military. ISBN 978-1-78159-207-6.CS1-одржување: ref=harv (link)
  • Cervi, Mario (1972). The Hollow Legions. Mussolini’s Blunder in Greece, 1940–1941. trans. Eric Mosbacher. London: Chatto and Windus. ISBN 978-0-7011-1351-3.CS1-одржување: ref=harv (link)
  • Dear, I. C. B.; Foot, M. R. D., уред. (1995). The Oxford Companion to the Second World War. Oxford/New York: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-214168-2.
  • Duignan, Peter; Gann, Lewis H. (1995). World War II in Europe: Causes, Course, and Consequences. Stanford, CT: Stanford University, Hoover Institute Press. ISBN 978-0-81793-752-2.
  • Electris, Theodore; Lindsay, Helen Electrie (2008). Written on the Knee: A Diary from the Greek-Italian Front of WWII. Minneapolis, MN: Scarletta Press. ISBN 978-0-9824584-4-0. Посетено на 9. 6. 2015. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  • Fischer, Bernd Jürgen (1999). Albania At War, 1939–1945. West Lafayette, IN: Purdue University Press. ISBN 978-1-55753-141-4. Посетено на 9. 6. 2015. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)CS1-одржување: ref=harv (link)
  • Gedeon, Dimitrios (2001). „Ο Ελληνοϊταλικός Πόλεμος 1940–41: Οι χερσαίες επιχειρήσεις“. Ο Ελληνικός Στρατός και το Έπος της Βορείου Ηπείρου (Greek). Athens: Periskopio. ISBN 978-960-86822-5-2.CS1-одржување: ref=harv (link) CS1-одржување: непрепознаен јазик (link)
  • Gooch, John (2007). Mussolini and His Generals: The Armed Forces and Fascist Foreign Policy, 1922–1940. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-85602-7.CS1-одржување: ref=harv (link)
  • Higham, Robin (2015) [1986]. Diary of a Disaster: British Aid to Greece 1940-41. Lexington: University Press of Kentucky. ISBN 9780813192918.CS1-одржување: ref=harv (link)
  • Hinsley, F. H. (1994) [1993]. British Intelligence in the Second World War. Its influence on Strategy and Operations. History of the Second World War (Abridged (2nd revised). изд.). London: HMSO. ISBN 978-0-11-630961-7.CS1-одржување: ref=harv (link)
  • Jowett, Philip S. (2000). The Italian Army 1940–45: Europe 1940–1943. I. Oxford/New York: Osprey. ISBN 978-1-855-32864-8.CS1-одржување: ref=harv (link)
  • Kaisarou-Pantazopoulou, Triantaphyllia; Beldekos, Geōrgios I.; Karytinos, Alexios (2000). Hellēnikē Aeroporia: synoptikē historia [Greek Air Force: Concise History] (Greek). Athens: Hypēresia Historias Polemikēs Aeroporias. ISBN 9789608613553.CS1-одржување: непрепознаен јазик (link)
  • Kershaw, Ian (2007). Fateful Choices: Ten Decisions that Changed the World, 1940–1941. London: Allen Lane. ISBN 978-0-7139-9712-5.CS1-одржување: ref=harv (link)
  • Kitromilides, Paschalis M. (2008) [2006]. Eleftherios Venizelos: The Trials of Statesmanship. Edinburgh: Edinburgh University Press. ISBN 978-0-748-63364-7.CS1-одржување: ref=harv (link)
  • Knox, MacGregor (1986). Mussolini Unleashed 1939–1941. Politics and Strategy in Fascist Italy’s Last War. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-33835-6.CS1-одржување: ref=harv (link)
  • Knox, MacGregor (2000). Common Destiny. Dictatorship, Foreign Policy, and War in Fascist Italy and Nazi Germany. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-58208-7.CS1-одржување: ref=harv (link)
  • Knox, MacGregor (2000). Hitler’s Italian Allies. Royal Armed Forces, Fascist Regime, and the War of 1940–1943. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-79047-5.
  • Koliopoulos, Ioannis (1978). „Εσωτερικές και εξωτερικές εξελίξεις από την 1η Μαρτίου 1935 ως την 28η Οκτωβρίου 1940; Ο Πόλεμος του 1940/1941“. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Τόμος ΙΕ′: Νεώτερος ελληνισμός από το 1913 ως το 1941 (Greek). Ekdotiki Athinon. стр. 358–411, 411–453.CS1-одржување: ref=harv (link) CS1-одржување: непрепознаен јазик (link)
  • Lepre, Aurelio (1989). Le illusioni, la paura, la rabbia: il fronte interno italiano 1940–1943 (Italian). Napoli: Edizioni scientifiche italiane. ISBN 978-8-87104-132-2.CS1-одржување: ref=harv (link) CS1-одржување: непрепознаен јазик (link)
  • Macksey, Major Kenneth (1972) [1971]. Pitt, B.; Mason, D. (уред.). Beda Fomm: The Classic Victory. Ballantine's Illustrated History of the Violent Century, Battle Books. 22. New York: Ballantine Books. ISBN 978-0-345-02434-3.CS1-одржување: ref=harv (link)
  • Mack Smith, Denis (1982). Mussolini. London: Littlehampton Book Services. ISBN 978-0-29778-005-2.
  • Maiolo, Joe (2010). Cry Havoc: The Arms Race and the Second World War 1931–1941. London: John Murray. ISBN 978-0-7195-6519-9.CS1-одржување: ref=harv (link)
  • Martel, Gordon, уред. (1999). The Origins of the Second World War Reconsidered. London: Routledge. ISBN 978-0-415-16325-5.CS1-одржување: ref=harv (link)
  • Mazower, Mark (2001) [1993]. Inside Hitler's Greece: The Experience of Occupation, 1941–44. London: Yale University Press. ISBN 978-0-300-08923-3.CS1-одржување: ref=harv (link)
  • Montanari, Mario (1980). La Campagna di Grecia. Ufficio Storico (Italian). I. Roma: Stato Maggiore dell'Esercito. OCLC 476593622.CS1-одржување: ref=harv (link) CS1-одржување: непрепознаен јазик (link)
  • O'Hara, Vincent P. (2009). Struggle for the Middle Sea. Annapolis, MD: Naval Institute Press. ISBN 978-1-59114-648-3.
  • Paoletti, Ciro (1985). A Military History of Italy. Westport, CT: Praeger. ISBN 978-0-275-98505-9.CS1-одржување: ref=harv (link)
  • Petraki, Marina (2014). 1940: Ο άγνωστος πόλεμος. Η ελληνική πολεμική προσπάθεια στα μετόπισθεν (Greek). Athens: Patakis Editions. ISBN 978-960-16-6026-4.CS1-одржување: ref=harv (link) CS1-одржување: непрепознаен јазик (link)
  • Piekalkiewicz, Janusz; Van Heurck, Jan (1985). The Air War: 1939–1945. Poole: Blandford Press. ISBN 978-0-918678-05-8.
  • Playfair, Major-General I. S. O.; Stitt RN, Commander G. M. S.; Molony, Brigadier C. J. C. & Toomer, Air Vice-Marshal S. E. (1954). Butler, J. R. M. (уред.). The Mediterranean and Middle East: The Early Successes Against Italy (to May 1941). History of the Second World War, United Kingdom Military Series. I. 3rd impression, 1959. HMSO. OCLC 888934805.
  • Plowman, Jeffrey (2013). War in the Balkans: The Battle for Greece and Crete 1940–1941. Barnsley: Pen & Sword Military. ISBN 9781781592489.CS1-одржување: ref=harv (link)
  • Raugh, H. E. (1993). Wavell in the Middle East, 1939–1941: A Study in Generalship. London: Brassey's UK. ISBN 978-0-08-040983-2.CS1-одржување: ref=harv (link)
  • Richards, Denis (1974) [1953]. Royal Air Force 1939–45: The Fight at Odds. I (paperback. изд.). London: HMSO. ISBN 978-0-11-771592-9. Посетено на 11. 6. 2015. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)CS1-одржување: ref=harv (link)
  • Richter, Heinz A. (1998). Greece in World War II (Greek). trans. Kostas Sarropoulos. Athens: Govostis. ISBN 978-960-270-789-0.CS1-одржување: ref=harv (link) CS1-одржување: непрепознаен јазик (link)
  • Rochat, Giorgio (2005). Le guerre italiane 1935–1943. Dall'impero d'Etiopia alla disfatta. Einaudi storia. Torino: Einaudi. ISBN 978-88-06-16118-7.CS1-одржување: ref=harv (link)
  • Rodogno, Davide (2006). Fascism's European Empire: Italian Occupation During the Second World War. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-84515-1.CS1-одржување: ref=harv (link)
  • Steiner, Zara S. (2005). The Lights that Failed: European International History, 1919–1933. New York: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-822114-2.CS1-одржување: ref=harv (link)
  • Stockings, Craig; Hancock, Eleanor (2013). Swastika over the Acropolis: Re-interpreting the Nazi Invasion of Greece in World War II. Leiden: BRILL. ISBN 978-9-00425-459-6.
  • Svolopoulos, Konstantinos (1978). „Η εξωτερική πολιτική της Ελλάδος“. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Τόμος ΙΕ′: Νεώτερος ελληνισμός από το 1913 ως το 1941 (Greek). Ekdotiki Athinon. стр. 342–358.CS1-одржување: ref=harv (link) CS1-одржување: непрепознаен јазик (link)
  • Terraine, John (1997) [1985]. The Right of the Line (Wordsworth. изд.). London: Hodder and Stoughton. ISBN 978-1-85326-683-6.CS1-одржување: ref=harv (link)
  • Thomas, Andrew (2002). Gloster Gladiator Aces. Oxford: Osprey. ISBN 978-1-84176-289-0.CS1-одржување: ref=harv (link)
  • Verzijl, J. H. W. (1970). International Law in Historical Perspective (Brill Archive. изд.). Leyden: A. W. Sijthoff. ISBN 978-90-218-9050-0.CS1-одржување: ref=harv (link)
  • Weinberg, Gerhard L. (1994). A World at Arms: A Global History of World War II. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-44317-3.CS1-одржување: ref=harv (link)
  • Zapantis, Andrew L. (1987). Hitler's Balkan Campaign and the Invasion of the USSR. Eastern European Monographs. New York: Columbia University Press. ISBN 978-0-88033-125-8.CS1-одржување: ref=harv (link)

Надворешни врски

Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Грчко-италијанска_војна&oldid=4319320“