Во фотометријата, осветленоста (или осветление[1]) е вкупниот светлосен тек врз нешто, по единица површина. Ја изразува јачината на присутната светлина, пондерирана за брановата должина со функцијата за светлосна јачина, а во склад со чувствителноста за блескавост на човечкото око. Слична на неа е светлосната излезност е светлосниот тек по единица површина што го оддава некоја површина.

Луксометар за мерење на осветленоста на работното место.

Во изведени SI единици, оваа величина се изразува во лукси (lx) или лумени на квадратен метар (cd·sr·m−2). Во застарениот систем СГС, единица за осветленост е фот, еднаква на 10 000 лукса. За истата намена во фотографијата се среќава и неметричката единица стапка-кандела.[2]

Осветленоста порано се нарекувала блескавост, но ова води до забуна. Блескавоста не е количински подобна за изразување на величини во науката, туку погодна за изразување на психиолошката чувствителност на светлина кај луѓето.

Поврзано

уреди

Наводи

уреди
  1. „лукс“ Архивирано на 17 декември 2013 г. - Лексикон на македонскиот јазик, он.нет
  2. Еден фот = 929,030400001 стапки-кандели
уреди


Фотометриски единици на SI
Величина Симбол[б 1] SI-единица Симбол Димензија Белешки
Светлосна енергија Qv [б 2] лумен-секунда lm⋅s T⋅J единицата е наречена и „талбот“
Светлосен тек Φv [б 2] лумен (= cd⋅sr) lm J наречен и „светлосна моќ“
Светлосна јачина Iv кандела (= lm/sr) cd [б 3] основна SI-единица, светлосен тек по единица просторен агол
Блескавост Lv кандела на квадратен метар cd/m2 L−2⋅J единиците се наречени и „нити“
Осветленост Ev лукс (= lm/m2) lx L−2⋅J за светлина врз површина
Светлосна излезност Mv лукс (= lm/m2) lx L−2⋅J за светлина израчена од дадена површина
Светлосна изложеност Hv лукс-секунда lx⋅s L−2⋅T⋅J
Густина на светлосна енергија ωv лумен-секунда на кубен метар lm⋅sm−3 L−3⋅T⋅J
Светлосна делотворност η [б 2] лумен по ват lm/W M−1⋅L−2⋅T3⋅J сооднос на светлосниот тек со зрачниот тек
Поврзано: SI · Фотометрија · Радиометрија
  1. Стандардизационите организации препорачуваат фотометриските величини да се бележат со наставката v (знач. „визуелна“) за да нема забуни со радиометриските и фотонските величини.
  2. 2,0 2,1 2,2 Се јавуваат и други симболи: W за светлосна енергија, P или F за светлосен тек, и ρ или K за светлосна делотворност.
  3. Системот SI препорачува употреба на „J“ како симбол на димензијата на светлосната јачина.