Национален парк Ману

Национален парк Ману (шпански: Parque Nacional del Manú) е национален парк и Биосферен резерват сместен во регионите Мадре де Диос и Куско во Перу.[1] Заштитува разновидни екосистеми како што се низински дождовни шуми, облачни шуми и пасиштата на Андите.

Национален парк Ману
МСЗП — Категорија II (национален парк)
Поглед на брегот на реката во Националниот парк Ману
Место Перу
Регион Мадре де диос, Регион Куско
Најблизок градКуско
Координати11°51′23″S 71°43′17″W / 11.85639° ЈГШ; 71.72139° ЗГД / -11.85639; -71.72139
Површина17,162.95 km2 (6,626.65 ми)
Воспоставен(а)Мај 29, 1973 (by 644-73-AG)
Управно телоSERNANP
Мрежна страницаParque Nacional del Manu
Светско наследство на УНЕСКО
Критериумприродно: (ix), (x)
Навод402bis
Запис1987 (XI заседание)
Дополнувања2009

Историја

уреди

Националниот парк Ману е основан со декрет на 29 мај 1973 година, за време на диктатурата на генералот Хуан Веласко.[1][2] Во 1977 година, УНЕСКО го призна како резерват за биосфера и во 1987 година, како светско наследство. Во 2002 година, перуанската влада го зголеми продолжувањето на паркот до сегашната област.[3]

 
Река во Националниот парк Ману

Географија

уреди

Националниот парк Ману зафаќа површина од 17.162.95 км2 што се состои од планински области (поминувани од потоци и долини) со надморска височина близу 4.000 м надморска височина и дел од рамнините на сливот на Амазон.[1]

Националниот парк е поделен на следниве области: зона на ограничена употреба (со чисти шуми и автохтони заедници, пристапот им се дава само на истражувачите), резервираната зона (за рекреација и истражување), зона на опоравување (за обновување на нарушените области) и културна зона (за населување на луѓето и повеќето активности, вклучително и природен туризам).[4][5]

Клима

уреди

Климата во паркот е многу променлива, врнежлива и зависи од котата.[1] Јужниот дел (планински) има годишни врнежи помеѓу 1500–2000 мм, додека во средниот дел е помеѓу 3.000–3.500 мм и во северозападниот дел годишните врнежи достигнуваат 8000 мм или повеќе. Помалата дождлива сезона е од мај до септември, придружена со пониски температури.

Во паркот, просечната годишна температура во низинската дождовна шума е 25.6 °C, додека во зоната на Андите е 8 °C.[1]

Екологија

уреди

Флора

уреди

Видовите на вегетација во паркот вклучуваат пасишта пана (во области над 4.000 м), високи андејски шуми, облачни шуми и низинска прашума Амазон.[1] Оваа разновидност на видови вегетација е претставена во 162 семејства, 1.191 родови и 4.385 идентификувани видови на растенија, со дури 250 видови дрвја на еден хектар. Студија открила вкупно 1.108 видови дрвја во паркот, од неколку парцели помеѓу планинската дрворед и низинската шума.[6]

Растителни видови кои се наоѓаат во низинската дождовна шума на паркот вклучуваат: Bertholletia excelsa, Nectandra, Cedrelinga cateniformis, Socratea exorrhiza, Eugenia spp. , Cedrela odorata, Brosimum lactescens, Iriartea deltoidea, Protium spp. , Poulsenia Армата, Cecropia spp, Инга spp., Margaritaria nobilis, Ceiba samauma, Solanum grandiflorum, Annona excellens, Calophyllum Brasiliense, Simarouba Amara, Maxillaria spp., Virola calophylla, Фикус, Trema micrantha, Hevea brasiliensis, Mauritia flexuosa, Clusia , Euterpe precatoria, Jacaranda copaia итн. Пронајдени растителни видови во планинските зони во паркот се: Podocarpus oleifolius, Prunus integrifolia, Odontoglossum aureum, Escallonia myrtilloides, Hesperomeles ferruginea, Otoglossum scansor, Baccharis salicifolia, Cinchona pubescens, Oreopanax, Polylepis pauta, Alnus acuminata, Retrophyllum rospigliosii, Vallea stipularis, итн.[1][6][7]

Фауна

уреди
 
Дива тајра во Националниот парк Ману

Во паркот се пријавени околу 160 видови цицачи.[1] Пронајдени цицачи во низинската шумска зона на паркот се: јагуарот, Дива тајра (tayra), гигантскиот армадило, Пума (исто така присутни во планинските области), оцелот, collared peccary, гигант видра, Перу мајмунот, мексиканскиот лилјак , јагуарунди (Puma yagouaroundi) , капибара, свиња (Tayassuidae), црвена верверица во јужниот Амазон, мочуриштен елен, воден опосум (јапок), црвената срна, кафеавиот мрзливец, црниот мајмун, Јужно-Американски тапир, јужниот мрвојадец, тамарин, глодач, итн. Цицачите пријавени од планинските зони во паркот вклучуваат: еленот со бел опаш, андејска лисица, планинска пака, ласица со долга опашка, морско свинче, Очилната мечка, итн.

Се проценува дека во паркот постојат повеќе од 1000 видови птици.[1] Птиците пријавени за низинските дождовни шуми во паркот вклучуваат: големиот тинаму, гуанот Спикс, тигар-чапја, сино-жолтата макава, сребрените грби, харпи орелот, долго-устена колибра , снежниот ерев, кралот мршојадец, црвена макавица, скарлетавиот папагал, сино крунисаниот трогон, тирказен пасерин, амазонско-пигметскиот був, синоглав папагал итн. Птиците присутни во планинските зони во паркот вклучуваат: анданската тинаму, големиот рогов був, поројната патка, жолтaта патка, аматестичниот анастил, андски гуан, осамениот орел, андски петел, планинската каракара, расковиот папагал,сафирска пуфлица, џиновската колибра итн.

155 видови водоземци кои се наоѓаат во паркот се: Atelopus erythropus, Bolitoglossa altamazonica, Chiasmocleis ventrimaculata, Dendropsophus acreanus, Dendropsophus koechlini, Dendropsophus rhodopeplus, Hyalinobatrachium bergeri, Leptodactylus Близнак, Oreobates cruralis, Oscaecilia bassleri, Пипа pipa, Pristimantis buccinator, Pristimantis cosnipatae, Pristimantis danae, Pristimantis olivaceus, Rhinella veraguensis, Telmatobius timens , итн.[8]

 
Андскиот петел во Националниот парк Ману.

Во паркот има 132 видови влекачи, вклучително: Очилен кајман, Црниот кајман, северниот гуштер, желката мата матата, боата, Зелената анаконда, макабрелова боа, жолто дамчестата желка, водна-корална змија и сл.[8]

Покрај тоа, досега во паркот се пријавени 210 видови риби, 300 видови мравки, 650 видови бубачки, 136 видови вилински коњчиња и повеќе од 1.300 видови пеперутки.[1]

Антропологија

уреди

Меѓу домородците кои живеат во внатрешноста на паркот се: Yora, Mashco-Piro, Matsiguenka, Harakmbut и Yine, и плус други човечки групи кои живеат во доброволна изолација.[1]

Активности

уреди

Постојат пет области отворени за туристи, каде што може да се следи локалната биоразновидност по патеките, мочуриштата, езерата и речните брегови.[1] Во долниот слив на реката Ману има и: 5 места за кампување, 4 точки за гледање (од кои има една кула од 18 метри), 3 ложи и патека за крошна.

Научните истражувања се прават и во паркот, со многу истражувачки центри во или околу оваа област.[1]

Наводи

уреди
  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 „Del Manu – Servicio Nacional de Áreas Naturales Protegidas por el Estado“. www.sernanp.gob.pe (шпански). Архивирано од изворникот на 2017-05-05. Посетено на 2017-05-18.
  2. „Parque Nacional del Manu | Legislación“. legislacionanp.org.pe (шпански). Посетено на 2017-05-18.
  3. „Amplían el Parque Nacional del Manu | Legislación“. legislacionanp.org.pe (шпански). Посетено на 2017-05-18.
  4. Centre, UNESCO World Heritage. „Manú National Park“. whc.unesco.org (англиски). Посетено на 2017-05-20.
  5. „Manu“. WWF (англиски). Архивирано од изворникот на 2018-01-09. Посетено на 2017-05-20.
  6. 6,0 6,1 Farfan-Rios, William; Garcia-Cabrera, Karina; Salinas, Norma; Raurau-Quisiyupanqui, Mireya N.; Silman, Miles R. (2015). „Lista anotada de árboles y afines en los bosques montanos del sureste peruano: la importancia de seguir recolectando“. Revista Peruana de Biología (шпански). 22 (2): 145–174. ISSN 1727-9933.
  7. Moscoso, D.; Salinas, N.; Nauray, W. (2003). „Orquídeas del Valle de Cosñipata, Parte Alta de la Reserva de Biósfera del Manu, Cusco – Peru“. Lyonia. 3 (2): 283–390.
  8. 8,0 8,1 Catenazzi, Alessandro; Lehr, Edgar; von May, Rudolf (2013). „The amphibians and reptiles of Manu National Park and its buffer zone, Amazon basin and eastern slopes of the Andes, Peru“. Biota Neotropica. 13 (4): 269–283.

Поврзано

уреди

Надворешни врски

уреди