Мајер-Рокитански-Кустер-Хаузеров синдром

Мајер-Рокитански-Кустер-Хаузеров синдром, исто така познат како вагинална агенеза — вродена малформација која најчесто се одликува со неуспех на милеровиот канал да се развие, што резултира со недостаток на матка и променливи степени на нејзината вагинална хиполазија, горен дел. Милерова агенеза (вклучувајќи отсуство на матката, грлото на матката и/или вагината) е причина во 15% од случаите на примарна аменореа.[1] Бидејќи поголемиот дел од вагината не се развива добро од Милеровиот канал, наместо тоа се развива од урогениталниот синус, заедно со мочниот меур и уретрата, таа е присутна дури и кога Милеровиот канал е целосно отсутен. Бидејќи јајниците не се развиваат од Милеровите канали, засегнатите луѓе може да имаат нормални секундарни сексуални одлики, но тие се неплодни поради недостаток на функционална матка. Сепак, родителството е можно преку употреба на гестациски сурогати.

Мајер-Покитански-Кустер-Хаузеров синдром
Синоними
  • Муллериан агенесис
  • Рокитански-Кустер-Хаусеров синдром (РКХ или РКХС)
  • милерова аплазија
  • вагинална агенеза
СпецијалностГиникологија
Честота1 во 4,500 жени

Синдромот Мајер-Рокитански-Кустер-Хаузер се претпоставува дека е резултат на автосомно доминантно наследување со нецелосна пенетрација и променлива експресивност, што таа придонесува за сложеноста вклучена во идентификувањето на основните механизми што најчесто ја предизвикуваат состојбата. Поради варијансата во наследството, пенетрацијата и моделите на експресивност, MRKH е поделена на два вида: тип 1, во кој се засегнати само со структурите што се развиваат од Милеровиот канал (горната вагина, грлото на матката и матката) и тип 2, каде што истите структури се засегнати, но се одликува со дополнителни малформации на други телесни системи најчесто вклучувајќи ги и бубрежните и скелетните системи. MRKH тип 2 вклучува MURCS (Müllerian бубрежен цервикален сомит).

Поголемиот дел од случаите на MRKH синдром се одликуваат како спорадични, но фамилијарните случаи обезбедија докази дека, барем за некои пациенти, MRKH е наследна болест. Основните причини за MRKH синдромот сè уште ги истражуваат, но неколку предизвикувачки гени се проучувани за нивната можна поврзаност со синдромот. Повеќето од овие студии служат за исклучување на гените како предизвикувачки фактори кај MRKH, но досега, само WNT4 е поврзан со MRKH со хиперандрогенизам.[2][3]

Извештаите за MRKH синдром често може да се проследат наназад до Хипократ (460 п.н.е.–377 п.н.е.).[4] Медицинскиот епоним им оддава чест на Август Франц Јозеф Карл Мајер (1787–1865), Карл Фрајхер фон Рокитански (1804–1878), Херман Кустер (1879–1964) и Жорж Андре Хаузер (1921–2009).[5]

Знаци и симптоми

уреди

Жена со оваа состојба е хормонално нормална; односно, лицето ќе влезе во пубертет со развој на секундарни полови одлики вклучувајќи ги телархе и пубархе (срамни влакна). Кариотипот на личноста може да биде 46,XX. Најмалку еден јајник е недопрен, ако не и двата, и обично се случува овулација. Типично, вагината е скратена и сексуалниот однос може, во некои случаи, да биде тежок и болен. Медицинскиот преглед е поддржан со гинеколошка ултрасонографија и покажува целосно или делумно отсуство на грлото на матката, матката и вагината.

Ако нема матка, жената со MRKH не може да носи бременост без интервенција. Можно е лицето да има генетско потомство со ин витро оплодување (ИВФ) и сурогат мајчинство . Успешна трансплантација на матка е извршена во ограничен број на пациенти, што резултираше со неколку живородени деца, но техниката не е широко распространета или достапна за многу жени.[6]

Лицето со MRKH обично може да ја открие состојбата кога, за време на пубертетските години, менструалниот циклус не започнува (примарна аменореа). Некои дознаваат порано преку операции за други состојби, како што е хернија.[5]

Причини

уреди

WNT4 (најден на краткиот крак (p) на хромозомот 1) е јасно вмешан во атипичната верзија на ова нарушување. Генетска мутација предизвикува супституција на остаток од леуцин во пролин на аминокиселинската позиција 12.[7] Оваа појава често ги намалува интрануклеарните нивоа на β катенин . Дополнително, ја отстранува инхибицијата на стероидогените ензими како 3β-хидроксистероид дехидрогеназа и 17α-хидроксилаза. Затоа,често пациентите имаат вишок андрогени.[7] Понатаму, без WNT4, Милеровиот канал е или деформиран или е отсутен. Оттука, се засегнати женските репродуктивни органи, како што се грлото на матката, јајцеводите, јајниците и голем дел од вагината.[8]

Пријавена е поврзаност со синдромот на микробришење 17q12, мутација на бришење во долгата рака (q) на хромозомот 17. Генот LHX1 се наоѓа во овој регион и може да биде причина за голем број од овие случаи.[9]

Дијагноза

уреди

Класификација

уреди
  • Типична MRKH – Изолирана утеровагинална аплазија / хипоплазија
    • Преваленца - 64%
  • Атипична MRKH – Утеровагинална аплазија / хипоплазија со бубрежна малформација или утеровагинална аплазија / хипоплазија со дисфункција на јајниците
    • Преваленца - 24%
  • MURCS синдром - Утеровагинална аплазија / хипоплазија со бубрежна малформација, скелетни малформации и срцеви малформации
    • Преваленца – 12%

Третман

уреди

Достапни се многу голем број третмани за да се создаде функционална вагина, првата успешна трансплантација на матка е направена во 2021 година, давајќи му плодност на примателот на трансплантација. Стандардните пристапи користат вагинални дилататори и/или операција за да се развие функционална вагина и да може да се овозможи пенетративен сексуален однос. Користени се многу голем број хируршки пристапи. Во процедурата McIndoe,често се применува кожен графт за да може да се формира вештачка вагина . По операцијата, сè уште се неопходни дилататори за да се спречи вагинална стеноза . Се покажа дека процедурата Векиети резултира со вагина која е споредлива со нормалната вагина кај пациентите.[10][11] Во процедурата Вечиети (Vecchietti), мала пластична „маслинка“ се навојува на вагиналната област, а нишките се влечат низ вагиналната кожа, нагоре низ стомакот и низ папокот со помош на лапароскопска хирургија. Таму нишките се прикачени на уред за влечење. Операцијата трае околу 45 минути. Уредот за влечење потоа се затегнува секојдневно, така што маслинката се влече навнатре и ја растегнува вагината за приближно 1 cm дневно, создавајќи вагина приближно 7 cm длабоко за 7 дена, иако може да биде и повеќе од ова.[12] Друг пристап е употребата на автотрансплантација на ресециран сигмоиден колон со помош на лапароскопска хирургија; Резултатите се пријавени како многу добри со тоа што трансплантацијата станува функционална вагина.[13]

Трансплантација на матка се извршува кај голем број лица со МРКХ, но операцијата се уште е во експериментална фаза.[14] Бидејќи јајниците се присутни, луѓето со оваа состојба можат да имаат генетски деца преку ИВФ со трансфер на ембриони до гестациски носител . Некои избираат и да посвојат.[15][16] Во октомври 2014 година беше објавено дека еден месец претходно 36-годишна Швеѓанка станала првата личност со трансплантирана матка која родила здраво бебе. Таа е родена без матка, но таа имала функционални јајници. Таа и таткото поминале низ ИВФ за да произведат 11 ембриони, кои потоа биле замрзнати. Докторите од Универзитетот во Гетеборг потоа извршиле трансплантација на матка, а донаторот бил 61-годишен семеен пријател. Еден од замрзнатите ембриони бил имплантиран една година по трансплантацијата, а машкото бебе било родено предвреме во 31 недела откако мајката развила прееклампсија

Ветувачките истражувања вклучуваат употреба на структури израснати во лабораторија, кои се помалку подложни на компликации на невагинално ткиво и може да се одгледуваат користејќи ги сопствените клетки кои се на на лицето како извор на култура.[17][18] Неодамнешните  развојот на инженерски вагини со помош на сопствените клетки на пациентот резултираше со целосно функционални вагини способни за менструација и оргазам кај голем број пациенти кои ветуваат целосно корекција на оваа состојба кај некои од заболените.[19][20]

Епидемиологија

уреди

Преваленцата често останува ретко истражувана. Досега, спроведени се две студии на национално ниво засновани на популација кои проценуваат преваленца околу 1 од 5.000 живородени женски деца. [21][22] Според некои извештаи, грчката кралица Амалија можеби го имала синдромот, но прегледот на историските докази од 2011 година заклучува дека не е можно да се утврди неспособноста на неа и нејзиниот сопруг да имаат дете.[23][24] Нивната неспособност е да зачнат наследник придонесе за соборување на кралот крал Ото.[23]

Луѓе со MRKH

уреди
  • Бен Барес, трансродовиот машки научник[25]
  • Естер Морис Лејдолф, медицински социолог и интерсексуален активист
  • Стефани Лум, австралиска интерсексуална активистка
  • Шон Клос, австралиски интерсексуален активист и музичар[26][27]
  • Џејклин Шулц, Мис Мичиген[28]

Сомнителни случаи

уреди

Поврзано

уреди
  • Здружение МУРЦС
  • Цервикална агенеза
  • Вагинална хипоплазија
  • Недостаток на WNT4
  • SERKAL синдром
  • Регенеративна медицина
  • MRKH АВСТРИЈА

Надворешни врски

уреди
  • Online Mendelian Inheritance in Man

Наводи

уреди
  1. Welt, Corinne K.; Barbieri, Robert L. „Etiology, diagnosis, and treatment of primary amenorrhea“. Посетено на 19 November 2015.
  2. Woten, Mary. „Quick Lesson: Mayer–Rokitansky–Kuster–Hauser Syndrome“. Во Cinahl, Diane Pravikoff (уред.). Information Systems.
  3. „Genetics of Mayer–Rokitansky–Küster–Hauser (MRKH) syndrome“. Clinical Genetics. 91 (2): 233–246. February 2017. doi:10.1111/cge.12883. PMID 27716927.
  4. „History of attempts to form a vagina“. Plastic and Reconstructive Surgery. 59 (3): 319–29. March 1977. doi:10.1097/00006534-197703000-00002. PMID 320610.
  5. 5,0 5,1 Ги запознаваме ретките болести
  6. Lewis, Tim. „Uterus transplants: My sister gave me her womb“. The Guardian. Посетено на 10 July 2016.
  7. 7,0 7,1 „Mayer–Rokitansky–Kuster–Hauser syndrome: recent clinical and genetic findings“. Gynecological Endocrinology. 25 (1): 8–11. January 2009. doi:10.1080/09513590802288291. PMID 19165657.
  8. „WNT4 Müllerian aplasia and ovarian dysfunction“. Genetics Home Reference. Архивирано од изворникот на 2014-06-14. Посетено на 2012-08-18.
  9. Ledig S, Brucker S, Barresi G, Schomburg J, Rall K, Wieacker P (2012) Frame shift mutation of LHX1 is associated with Mayer–Rokitansky–Küster–Hauser (MRKH) syndrome.
  10. „[Creation of an artificial vagina in Rokitansky–Küster–Hauser syndrome]“. Attualita di Ostetricia e Ginecologia (италијански). 11 (2): 131–47. 1965. PMID 5319813.
  11. „A new laparoscopic procedure for creation of a neovagina in Mayer–Rokitansky–Kuster–Hauser syndrome“. Fertility and Sterility. 66 (5): 854–7. November 1996. doi:10.1016/S0015-0282(16)58653-1. PMID 8893702.
  12. „Vecchietti Procedure“ (PDF). University College University Hospitals. Архивирано од изворникот (PDF) на 2009-04-11. Посетено на 2010-04-03.
  13. Hold MK (2007-01-16). „Modernes Management der angeborenen (Mayer-Rokitansky-Küster-Hauser, MRKH-Syndrom) und erworbenen Vaginalaplasie“ (PDF). Frauenheilkunde-Aktuell (германски).
  14. „Preliminary results of the first human uterus transplantation from a multiorgan donor“. Fertility and Sterility. 99 (2): 470–6. February 2013. doi:10.1016/j.fertnstert.2012.09.035. PMID 23084266.
  15. „Evaluation and management of cases of primary amenorrhoea with MRKH syndrome“. Bangladesh Medical Journal Khulna. 45 (1–2): 24–29. 3 February 2013. doi:10.3329/bmjk.v45i1-2.13626.
  16. „Rokitansky Syndrome: Information for Parents / Carers“ (PDF). Saint Mary's Hospital, Manchester. Архивирано од изворникот (PDF) на 19 February 2017. Посетено на 11 April 2014.
  17. „Laboratory-grown vaginas implanted in patients“. Посетено на 14 April 2014.
  18. „Tissue-engineered autologous vaginal organs in patients: a pilot cohort study“. Lancet. 384 (9940): 329–36. July 2014. doi:10.1016/S0140-6736(14)60542-0. PMID 24726478.
  19. Catherine de Lange (2014). „Engineered vaginas grown in women for the first time“. New Scientist.
  20. „Tissue-engineered autologous vaginal organs in patients: a pilot cohort study“. Lancet. 384 (9940): 329–36. July 2014. doi:10.1016/S0140-6736(14)60542-0. PMID 24726478.
  21. „A population-based study of the incidence of Müllerian aplasia in Finland“. Fertility and Sterility. 76 (3): 624–5. September 2001. doi:10.1016/s0015-0282(01)01963-x. PMID 11570363.
  22. „Prevalence and patient characteristics of Mayer–Rokitansky–Küster–Hauser syndrome: a nationwide registry-based study“. Human Reproduction. 31 (10): 2384–90. October 2016. doi:10.1093/humrep/dew220. PMID 27609979.
  23. 23,0 23,1 „The lack of a child, the loss of a throne: the infertility of the first royal couple of Greece (1833–62)“. The Journal of the Royal College of Physicians of Edinburgh. 41 (1): 73–7. March 2011. doi:10.4997/JRCPE.2011.115. PMID 21365071.
  24. „Mayer–Rokitansky–Küster–Hauser (MRKH) syndrome: a historical perspective“. Gene. 555 (1): 33–40. January 2015. doi:10.1016/j.gene.2014.09.045. PMID 25260227.
  25. Morgan, Jules (2019). „Coming out as a male scientist in a man's world“ (PDF). The Lancet. 7 (4): 275–9. doi:10.1016/j.neuron.2013.10.005. PMID 24139033.
  26. sleath, emma (2014-12-03). „I am intersex: Shon Klose's story“. ABC Alice Springs. Посетено на 2019-10-27.
  27. One Plus One: Shon Klose, Australian Broadcasting Corporation, 2015-09-28, Посетено на 2019-10-27
  28. „Why This Woman Is Proud to Be Known as "The Pageant Queen Without a Uterus". Cosmopolitan. 2015-01-20. Посетено на 2018-09-09.
  29. „The infertility of the first royal couple of Greece“ (PDF). Royal college of physicians of Edinburgh. Архивирано од изворникот (PDF) на 2021-04-17. Посетено на 2022-01-19.