Мариборска синагога
Мариборска синагога (словенечки: Sinagoga Maribor) — поранешна синагога и сегашен музеј во градот Марибор, Словенија. Сместена е во центарот на средновековното гето во Марибор, Жидовска улица („Еврејска улица“), таа е една од најстарите зачувани синагоги во Европа и една од само две останати во Словенија. Другата е синагогата Лендава (словенечки: Sinagoga Lendava). Некогаш функционирала како центар на средновековната еврејска заедница во Марибор, меѓу најистакнатите во областа на источните Алпи.
| Мариборска синагога | |
|---|---|
 | |
| Основни податоци | |
| Место | Марибор, Словенија |
| Координати | 46°33′24.34″N 15°38′51.92″E / 46.5567611° СГШ; 15.6477556° ИГД |
| Припадност | Јудаизам |
| Статус | музеј |
| Мреж. место | sinagogamaribor.si |
| Архитектонски опис | |
| Архитектонски тип | синагога |
| Завршен | доцен 13. век |
Историја
уредиЗа прв пат спомената во 1354 година, се смета дека синагогата е изградена некаде кон крајот на 13 век.[1] Сместена е покрај градските ѕидини, таа била дел од комплексот што опфаќал еврејски гробишта, рабинска резиденција и училиште Талмудик. Заградена кула во близина - дел од самите sидови - била позната како <i id="mwGQ">Шидовски столп</i> („Еврејска кула“), додека зграда во која се наоѓале ритуални бањи стоела надвор од ѕидините на брегот на реката Драва.[2]
На места низ нејзината историја, синагогата служела како привремено седиште на Врховниот рабинат на Штаерска, Корушка и Крањска. Во 1497 година, Евреите од Марибор биле протерани, расфрлани низ цела Европа, особено во Италија. По протерувањето, синагогата во 1501 година била претворена во католичка црква, Црква на сите светци (словенечки: Cerkev Vseh Svetnikov). Резиденцијата на поранешниот рабин западно од главната зграда станала куративна канцеларија.
Во 1785 година, за време на антиклеарните реформи на Јосиф Втори, црквата била конфискувана, деконирана и претворена во воен магацин. Служел во овој капацитет до 1811 година, кога им бил продаден на приватни сопственици за да го користат како трговски складиште, винарска визба, фабрика за четки, уметничко студио и станбена куќа, што останал сè до осумдесеттите години од минатиот век.[1]
По неколкугодишно реновирање, од 1992 до 2000 година, вклучително и реконструкција на доцното готско светилиште, зградата била отворена во 2001 година како музеј и културно-изложбен простор посветен на историјата на еврејската заедница Марибор и на Словенија.[1] Веб-страницата првично била управувана од Регионалниот музеј во Марибор.[3] Од 2011 година е независна јавна институција под името Центар на еврејскато културно наследство Марибор.[4] Од 2015 година, синагогата е означена како споменик на културата од државно значење во Словенија.[5]
Поврзано
уредиНаводи
уреди- ↑ 1,0 1,1 1,2 Janez and Anja Premk, Mariborska sinagoga, ZRC SAZU, Ljubljana 2015
- ↑ „City Guide: Main Square“. University of Maribor. Архивирано од изворникот на September 27, 2011.
- ↑ "Profile of the Synagogue Архивирано на 8 март 2022 г.". Center of Jewish Cultural Heritage Synagogue Maribor. sinagogamaribor.si. Retrieved July 5, 2019.
- ↑ „Sinagoga Maribor“. Center judovske kulturne dediščine Sinagoga Maribor. Архивирано од изворникот на 2022-04-12.
- ↑ „Register of cultural heritage in Slovenia“. Архивирано од изворникот на 2021-04-19.