Манастир Свети архангели Михаил и Гаврил (Бузовик)

Манастир Свети архангел Михаил и Гаврил или манастир Бинач е манастир на рашко-призренската епархија на Српската православна црква од 14 век . Се наоѓа во местото Бузовик во близина на Витина. Во втората половина на јуни 1999 година манастирот бил целосно ограбен и уништен со експлозив.

Положба и историја уреди

Манастирската црква посветена на Свети Архангел Михаил и Гаврил била подигната и насликана со живописани фрески на почетокот на 14 век . Се наоѓа во близина на градот Витина (околу 5 км), на изворот на реката Сушица. Тој бил центар на локалната епископија во времето на византискиот император Василиј II .

За време на владеењето на Бранковиќ, кон крајот на 14 и почетокот на 15 век, манастирот бил напуштен и разурнат. Реновиран е во 16 век .

Во мај 1900 година манастирот го посетил митрополитот скопски Дионизије. Тоа е старо светилиште, кое лежи во ридовите. Со текот на времето кровот и ѕидовите биле разрушени, со што се уништил секој пишан знак во името на оној чијашто дарба е. Жителите на селото Бинача некако го покриле храмот и се погрижиле за ѕидовите за тој целосно да не се урне. По тој повод, митрополитот за домаќин на манастирот го назначи зетот Михаило Ранковиќ, кој бил назначен да ја надгледува планираната поправка на манастирот. Народот тогаш собрал над 1000 гроша донации за обнова на манастирот.[1]

Изглед на манастирската црква уреди

Црквата е еднокорабна градба со полукружна апсида и полуцилиндричен свод . На ѕидовите има два слоја фрески, еден над друг. Поновиот слој е од XVI век и прикажува архиепископи .

Локалните Албанци во 1867 година, свештеникот бил заклан, по што манастирот повторно бил напуштен, а на почетокот на 20 век по втор пат бил обновен. Во црквата се чуваат вредни садови од XIV век.

Основа за упис во регистарот на споменици на културата уреди

Решение на (Регионален) Завод за заштита на спомениците на културата во Приштина, бр. 175 од 6 март 1963 година.Закон за заштита на спомениците на културата (Службен весник на Народна Република Србија бр. 51/59).

Уништување на манастирот во 1999 г. години уреди

Во втората половина на јуни 1999 година, по завршувањето на агресијата на НАТО врз Југославија и доаѓањето на силите на КФОР на овие простори, Албанците го осквернале и ограбиле манастирот. Внатрешноста на манастирската црква била опожарена по повлекувањето на американскиот одред на КФОР, а манастирот бил целосно уништен од експлозив, во декември истата година.[2]

Во исто време, уништени се параклисите на Света Петка, свети архиѓакон Стефан и свети Никола во близина на манастирот.[3]

Надворешни врски уреди

 * „Манастир Светих Арханђела Михаила и Гаврила — Споменици културе у Србији”. САНУ (Јазик: српски).

Извори уреди

  1. "Цариградски гласнк", Цариград 1900. године
  2. http://www.rastko.rs/kosovo/raspeto/crkve/cr04.html Uništene i oskrnavljene srpske pravoslavne svetinje na Kosovu i Metohiji (1999-2000), Kosovo, 4. Manastir Sv. Arhanđela Gavrila u Binaču pored Vitine
  3. http://fokus.rs/Моја_Србија/thread/1803/манастир-бинач-бузовик/ Архивирано на 4 март 2014 г. Манастир Бинач (Бузовик)