Википедија

Куќа на дрво

Куќа на дрво или куќарка на дрво или куќичка на дрво ― платформа или градба изградена околу, покрај или меѓу стеблото или гранките на едно или повеќе зрели дрвја додека се над нивото на земјата. Куќите на дрвјата може да бидат користени за рекреација, работен простор, живеалиште, простор за дружење и набљудување. Луѓето повремено поврзуваат скали или скали за да се качат на платформите.

Куќа на дрво во паркот на Шато де Лангеа во долината на Лоара, Франција.

Историја

уреди
 
Папуанска куќа на дрво во Британска Нова Гвинеја, 1885 година.

Праисториски хипотези

уреди

Градењето платформи на дрвја или гнезда како засолниште од опасностите на земјата е навика на сите големи човеколики мајмуни, а можеби и луѓето ги наследиле. Вистина е дека палеоантрополозите никогаш не биле пронајдени докази за праисториски куќи на дрво направени од човек, но остатоци од дрвени куќички од дрво нема да останат. Сепак, доказите за сместување во пештери, копнени засолништа од карпи направени од човек и огнови треба да бидат можни да се открие дали тие постоеле, но се ретки од порано од пред 40.000 години. Ова довело до хипотеза дека архаичните луѓе можеби живееле на дрвја до пред околу 40.000 години.[1] Скелетните промени поради еволуцијата на човечкото двоноштво, започнале пред најмалку четири милиони години, а можеби се случиле додека хоминините сè уште живееле на дрвјата. Според хипотезата за алтернативна савана, оваа еволуција се случила како ефект на раните луѓе кои се населиле на земјата во саваните.

Меѓу домородните луѓе

уреди

Дури и денес, куќи на дрво се градени од некои домородни луѓе за да се избегнат опасностите и неволјите на теренот во некои делови од тропските предели. Се тврди дека поголемиот дел од клановите Короваи, папуанско племе во југоисточниот дел на Иријан Џаја, живеат во куќички на дрвја на нивната изолирана територија како заштита од племето на соседните ловци на глави, Ситак. Би-би-си во 2018 година открил дека Короваи изградиле куќи на дрво „за доброто на творците на програми во странство“ и дека всушност не живееле во нив.[2] Сепак, Коровајците сè уште градат куќички на дрвја, не издигнати, туку прицврстени за стеблата на високи дрвја, за да ги заштитат станарите и да ја складираат храната подалеку од мршојадните животни.[3]

Во современите општества

уреди

Дрвјата историски биле интегрирани во изградбата на згради, на пример ѕидовите на капелата, за да обезбедат поддршка на структурата изградена околу нив. „Капелскиот даб“ (француски: Chêne chapelle) е пример за оваа практика.[4] Денешните куќички на дрво обично се градени како игралишта за деца или за рекреативни цели, но може да бидат користени и како сместување во хотели или станбени примени. Во овој случај, главниот дел од структурата е изграден со повеќе вообичаени градежни материјали. Употребата на куќи од дрво на овој начин е дел од движењето кон практиката на „жива архитектура“.[4]

Куќичките на дрво може да бидат сметани како можност за изградба на еколошко-наклонети куќи во пошумени области, бидејќи за разлика од повообичаените облици на домување, тие не бараат расчистување на дрвјата.

Методи за поддршка и технологија

уреди
 
Скалила и кружна патека

Постојат бројни техники за прицврстување на структурата на дрвото кои се обидуваат да го минимизираат оштетувањето на дрвото.[5]

Изградбата на современите куќички на дрво обично започнува со создавање на цврста платформа, на која ќе биде поставена куќата; платформата ќе се потпре (по можност на аглите) на гранките.[6] Во случај да нема доволно соодветни потпори, методите за поддршка на платформата се:

 
Оградена куќичка на дрво што користи завртки за прицврстување на дрво во јавен парк во Бурлингтон, Вермонт.
  • Потпирачи и амортизери

За ублажување на тегови на пониска кота или директно на земја се користени потпирачи и амортизери. Дрвените куќички поддржани со потпорници тежат многу помалку на дрвото и помагаат да се спречи стресот, потенцијалното напрегање и повредите предизвикани од дупките за дупчење.[7] Потпирачите обично се закотвувани во земјата со бетон, иако новите дизајни како што е „Diamond Pier“ го забрзуваат поставувањето и се помалку инвазивни за кореновиот систем.[8] Потпирачите се сметани за најлесен метод  за поддршка на поголеми куќички на дрвја и исто така може да ја зголеми структурната поддршка и безбедност.

  • Сајлов крајник

Крајниците на сајли се користени за олеснување на тежините на поголема надморска височина. Овие системи се особено корисни за контрола на движењата предизвикани од ветер или раст на дрвјата. Сепак, тие се користат поретко поради природните граници на системот. Поголемата надморска височина и испуштањето на повеќе гранки го намалуваат капацитетот и ја зголемуваат чувствителноста на ветерот.[9] Градежните материјали за закачување вклучуваат јажиња, жичени кабли, прицврстувачи за затегнување и пружини.

  • Прицврстувачи за триење и затегнување

Прицврстувачите со триење и затегнување се најчестите неинвазивни методи за прицврстување куќички на дрво. Тие не користат клинци и завртки, туку наместо тоа, ги држат гредите за стеблото со помош на контра-греда, шипки со навој или врзување.

  • Инвазивни методи

Инвазивни методи се сите методи кои користат клинци, шрафови, завртки итн. Бидејќи овие методи бараат пробивање на дрвото, тие мора да бидат планирани правилно за да се минимизира стресот.[10] Не сите видови растенија страдаат од пукање на ист начин, делумно зависно од тоа дали каналите на сокот минуваат во јамката или во кората. Шајките воглавно не се препорачувани.[11] Посебен вид завртки развиен во 1990-тите, наречен завртка за прицврстување на куќичка на дрво, може да издржи поголема тежина од претходните методи.[12][13][14]

Популарност

уреди
 
Куќа на дрво во Алничката градина во Обединетото Кралство, со патеки низ крошната на дрвото.

Од средината на 1990-тите, рекреативните куќички на дрво уживале зголемена популарност во земји како што се Соединетите Држави и делови од Европа.[15] Ова се должи на зголемениот расположлив приход, подобрата технологија за градежниците, истражувањето за безбедни градежни практики и зголемениот интерес за еколошките прашања, особено одржливиот живот. Оваа растечка популарност се одразува и во порастот на каналите на друштвените медиуми, мрежните страници и телевизиските емисии посебно посветени на прикажување куќи на дрво низ целиот свет.[16]

Зголемената популарност, за возврат, довела до побарувачка за бизниси кои ги покриваат сите градежни и дизајнерски работи за клиентите. Постојат над 30 бизниси во Европа и Соединетите Држави[17] специјализирани за изградба на куќички на дрво со различни степени на трајност и софистицираност, од структури за детска игра до целосно функционални домови.

Популарноста на хотелите на дрво подеднакво расте поради популарноста во индустриите за скапо кампирање и уникатно сместување со голем број мрежни страници за резервации кои нудат сместување во куќи на дрво.[18]

Градежни прописи

уреди

Многу области во светот немаат специфични закони за планирање за куќи на дрвја, така што правните прашања можат да бидат збунувачки и за градежниците и за месните оддели за планирање. Куќичките за дрвја можат да бидат ослободени, делумно регулирани или целосно регулирани - во зависност од местоположбата.[се бара извор]

Во некои случаи, куќите на дрво се изземени од стандардните градежни прописи, бидејќи тие се сметаат надвор од спецификацијата на регулативата. Може да се даде ослободување на градител ако куќата на дрво е на оддалечена или неурбана местоположба. Алтернативно, куќа на дрво може да биде вклучена во истата категорија како структури како што се градинарски бараки, понекогаш наречени „привремена структура“. Може да има ограничувања за висината, растојанието од границите и приватноста за имотите во близина. Постојат различни сиви зони во овие закони, бидејќи тие не биле посебно дизајнирани за структури на дрво. Многу мал број одделенија за планирање имаат посебни прописи за куќички на дрвја, кои јасно поставуваат што може да се изгради и каде. За безбедност при изградбата на куќа на дрво, обично е најдобро да се работи што е можно повеќе на земја, земајќи ја предвид долгорочната одржливост.[18]

Протестни заедници

уреди

Куќата на дрво била средишна тема за разни еколошки протестни заедници ширум светот, во техника, популаризирана, позната како седење на дрвја. Овој метод може да биде користен во протести против зафатите за предложените изградби на патишта или сечење на стари шуми. Куќите на дрвјата се користени како метод на одбрана од кој е тешко и скапо безбедно да се иселат демонстрантите и да се започне со работа. Џулија Батерфлај Хил е особено добро позната чуварка на дрвја која зафатила калифорниско црвено дрво 738 дена (од декември 1997 до декември 1999 година), спасувајќи го дрвото и другите во непосредната околина. Нејзиното сместување се состоело од два платформи 3 м2 површина и 60 м над земјата.[19]

Поврзано

уреди

Наводи

уреди
  1. ↑ Donald R Perry, Interpreting evidence: Tree houses, 21st Century Anthropology: A Reference Handbook, SAGE Publications, 2010, page 365-366
  2. ↑ Sweney, Mark (2018-04-04). „BBC admits treehouse scene from Human Planet series was faked“. The Guardian (англиски). ISSN 0261-3077. Архивирано од изворникот на Aug 17, 2022.
  3. ↑ Head-Hunters Drove Papuan Tribe Into Tree-Houses, ScienceDaily
  4. ↑ 4,0 4,1 Thomas Vallas (25 May 2017). peer reviewer Luc Courard. „Using nature in architecture Building a living house with mycelium and trees“. Frontiers of Architectural Research.
  5. ↑ Gozzi, Jacopo (30 јуни 2012). „TreeHouse Village, university thesis project“. Issuu. Архивирано од изворникот на 3 Jan 2013.
  6. ↑ „Garden Tree Houses“. Cheeky Monkey Tree Houses. Архивирано од изворникот на 4 Jul 2013. Посетено на 26 декември 2023.
  7. ↑ „Professional Construction of Tree Houses“. Tree Houses by Tree Top Builders. Архивирано од изворникот на 2011-05-18. Посетено на 26 декември 2023.
  8. ↑ „Diamond Pier“. Посетено на 26 декември 2023.
  9. ↑ Bahamon, Alejandro (2007). Treehouses Living a Dream. New York, NY: Collins Design. стр. 8. ISBN 9780060780012.
  10. ↑ „Types of tree house support“. The Treehouse Guide. Архивирано од изворникот на 2011-05-09. Посетено на 26 декември 2023.
  11. ↑ „Dangerous tree house design and safety issues“. The Treehouse Guide. Архивирано од изворникот на 2011-05-22. Посетено на 26 декември 2023.
  12. ↑ Miskimon, Robert; Chmienlnicki, Steven (2008). The Complete Guide to Building Your Own Tree House: For Parents and Adults Who Are Kids at Heart. Atlantic Publishing Company. стр. 88–89. ISBN 978-1-60138-244-3. Посетено на 26 декември 2023.
  13. ↑ „What are the differences between Treehouse Attachment Bolts and Garnier Limbs?“. Treehouse Supplies. Архивирано од изворникот на 2013-09-23. Посетено на 26 декември 2023.
  14. ↑ Garnier, Michael. „Official Garnier Limb® Origin and Histree“. Out'n'About Treesort. Архивирано од изворникот на Sep 6, 2022. Посетено на 26 декември 2023.
  15. ↑ Henderson, Paula; Mornement, Adam (2005). Treehouses. London, UK: Frances Lincoln Ltd. стр. 7. ISBN 0-7112-2437-4.
  16. ↑ „Treehouses around the world on a map“. Treehouse Map (англиски). Посетено на 26 декември 2023.
  17. ↑ „Treehouse building companies“. The Treehouse Guide. Архивирано од изворникот на 2007-12-13. Посетено на 26 декември 2023.
  18. ↑ 18,0 18,1 Sado, Nathan (12 декември 2022). „Starting a Glamping Business“. All About Glamping. Посетено на 26 декември 2023.
  19. ↑ Henderson, Paula; Adam Mornement (2005). Treehouses. London, UK: Frances Lincoln Ltd. стр. 65. ISBN 0-7112-2437-4.

Дополнителна книжевност

уреди
  • Tree Houses: An Illustrated Essay on the Aesthetic & Practical Aspects of Arboreal Architecture. Green Tiger Press. 1975.
  • Andreas Wenning: Treehouses: Small Spaces in Nature. 3rd, extendet edition. DOM publishers, Berlin 2015, ISBN 9-783-8692-2410-7.

Надворешни врски

уреди
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Куќа_на_дрво&oldid=5280751“