Кирилски манастир, Киев

Кирилски манастир (украински: Кирилівський монастир) — средновековен манастир во Киев, главниот град на Украина. Манастирот ја содржи познатата црква „Свети Кирил“, важен примерок на архитектурата на Киевска Русија од 12 век и комбинира елементи од 17 и 19 век. Меѓутоа, иако надворешноста е главно украински барок, црквата ја задржува својата изворна внатрешност.

Кирилски манастир
украински: Кирилівський монастир
Глетка на Кирилскиот манастир пред рушењето на нејзината камбанарија
Карта
Општи податоци
МестоКиев, Украина
Земја Украина
Координати50°28′59″N 30°28′18″E / 50.483091° СГШ; 30.471772° ИГД / 50.483091; 30.471772
СопственикУкраинска православна црква (Московска патријаршија)
Карта

Историја

уреди

Кирилскиот манастир бил основан во 1140 година од Всеволод Олгович, кнезот Черниговски, во околината на Киев и му го дал името на неговиот небесен заштитник, Кирил Александриски.[1] Во втората половина на 12 век, принцезата Марија, вдовицата на Всеволод, ја изградила камената црква „Свети Кирил“, која служела како гробница на предците на семејството Олговичи.[1]

Манастирот претрпел силен пожар во 1734 година, а бил обновен од украинскиот архитект Иван Григорович-Барскиј во периодот 1750-1760. Неговата работа вклучувала и додавање на ѕидови што го оградуваат дворот на манастирот, живописна аголна кула и порта и други манастирски градби.

Во 1787 година, Кирилскиот манастир бил затворен од Царската влада и неговите станбени простории биле претворени во болница (Болницата „Свети Кирил“), а подоцна биле претворени во лудница, што траело до средината на 20 век во Советска Украина.

На 8 мај 1929 година, Советот на комесари на Украинската ССР го прогласил Кирилскиот манастир за споменик од историско значење и наредил да се воспостави „заштитена област“.[2] Меѓутоа, во исто време, манастирската црква била затворена за богослужба и била подготвена за преобразување во музеј. Камбанаријата на манастирот требало да има музеј посветен на Иван Григорович-Барскиј.[3] Како и многу други бројни државни заштитени области низ Украинската ССР, комплексот Свети Кирил бил во сопственост на Народниот комесаријат за образование.

Согласно законодавството донесено од Врховната Рада во јуни 1936 година, Комесаријатот за образование морал да даде дозвола за расклопување на манастирските структури.[3] Според поранешниот кустос на Државниот заштитен округ Свети Кирил, монашките ѕидови, портите, една аголна кула и камбанаријата биле демонтирани за нивниот материјал во 1937 година.[3]

Црквата „Свети Кирил“, вклучувајќи ги средновековните внатрешни фрески и муралите од 1880-тите на познатиот руски сликар Михаил Врубел, за среќа биле сочувани. Зачувани се и останатите градби од комплексот, останатите монашки ѕидови, една аголна кула (види слика) и две градби изградени од Барскиј.[3] Од гробиштата на манастирот останале само два гроба од 18 век.[3]

Во 1965 година, црквата станала огранок на Националното светилиште „Софија Киевска“, овозможувајќи да започнат големи реставрации, како и историска документација.[4] Од крајот на 1990-тите, на Украинската православна црква ѝ било дозволено да врши редовни богослужби внатре во структурата. На 14 јуни 2011 година парохијата е претворена во Кирилски манастир.[5]

Градби

уреди
 
Порталот на црквата „Свети Кирил“ со барокно влијание по реконструкцијата по пожарот

Црква „Свети Кирил“

уреди

Црквата „Свети Кирил“ (украински: Кирилівська церква) е градба со правоаголен облик со три апсиди кои излегуваат на источната страна. Куполата и сводовите на црквата почиваат на шест крстовидни столба. Скалите вградени во северниот ѕид водат до галеријата во западниот дел. На оваа страна има и капела - ретка одлика на древните цркви на Киевска Русија.[2] Крстилницата и нишите на нартексот се други невообичаени одлики. Првично, секој од сводовите бил покриен со плочи од челичен лим.

Низ вековите, црквата страдала повеќе од еднаш од опустошувачки непријателски напади и разорен пожар во 1734 година. Црквата многупати била обновувана и реконструирана, менувајќи го првобитниот изглед. Со оглед на тоа што црквата Св. Кирил се наоѓа во современите граници на Киев, црквата е единствената средновековна црковна структура која опстанала до 20 век без некои поголеми доградби.[3] Сегашната надворешност на црквата била обликувана за време на реставраторските работи извршени во текот на 1750-1760 година, од страна на украинскиот архитект Иван Григорович-Барскиј. Иако содржи елементи на украинскиот барок на надворешноста, внатрешноста останува во голема мера непроменета од својот изворен стил.

Камбанарија

уреди

Од монашките згради што ги изградил Иван Григорович-Барскиј во рамките на манастирот, неговата најважна градба била издвоената камбанарија, изградена во 1760 година.[3] Камбанаријата ја комбинирала идејата за висок камбанарија со порта на приземје и капела на второто ниво на камбанаријата. Двете пониски нивоа на камбанаријата имале некои елементи на украинска трипартитна црква, составена од камбанаријата поставена над средишниот дел на наосот.[3] Оваа архитектонска комбинација во камбанарија со два апсидни долни елементи од секоја страна. Првобитниот покрив над капелата на камбанаријата бил покрив со скалести колкови, кој бил популарен во тоа време.[3] По пожарот во 1849 година, покривите над капелата и куполата биле изменети од првичните. По одлуката на Украинската ССР за уривање на камбанаријата во 1936 година, камбанаријата била срушена една година подоцна, за да се користи за тули во градежните проекти.

Наводи

уреди
  1. 1,0 1,1 Malikenaite, Ruta (2003). Guildebook: Touring Kyiv. Kyiv: Baltia Druk. ISBN 966-96041-3-3.
  2. 2,0 2,1 Fedchenko, Alla Mikhailovna (1977). St. Cyril's Church. Kyiv: Mistetstvo.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 3,8 Hewryk, Titus D. (1982). The Lost Architecture of Kiev. New York: The Ukrainian Museum. ASIN: B0006E9KPQ. (Out of print)
  4. Zhukovsky A. „Kirillovskaya tserkov“. Sophia Kyivska (руски). Архивирано од изворникот на 2007-07-03. Посетено на January 7, 2007.
  5. „Журнали засідання Священного Синоду Української Православної Церкви від 14 червня 2011 року | УКРАЇНСЬКА ПРАВОСЛАВНА ЦЕРКВА“. 2014-08-14. Архивирано од изворникот на 2014-08-14. Посетено на 2023-12-13.

Надворешни врски

уреди