Дамата со куче (руски: Дама с собачкой) — расказ на рускиот писател Антон Павлович Чехов, објавен во декемвриското издание на списанието „Руска мисла“ во 1899 година.[1] [2] Се смета за еден од најдобрите и најпознатите раскази од неговиот опус. Заплетот започнува со доаѓањето на несреќно омажената Ана Сергеевна на Јалта, каде што другите гости и го даваат името „Дамата со куче“. Наскоро Ана го запознава оженетиот банкар Дмитриј Гуров, со кого влегува во вонбрачна врска.

„Дамата со куче“
од Антон Чехов
Изворен насловДама с собачкой
ДржаваРусија
ЈазикРуски
Жанр(ови)Расказ
Издаден воРуска мисла
Датум на издавањеДекември 1899
Споменик на „Дамата со куче“ во Јалта

Расказот е напишан во 1898 година, за време на престојот на писателот на Јалта, каде што престојувал по совет на лекар, за да види дали топлата клима ќе му помогне да престане со напредната туберкулоза. Внимателниот стил, меланхоличен тон и отсуството на пресврти во заплетот, ниту разрешувањето на судбината на јунакот на крајот, го направија „Дамата со куче“ еден од највлијателните раскази во светската книжевност и миленик на книжевната критика. Владимир Набоков го сметал за еден од најдобрите раскази на сите времиња.[3]

„Дамата со куче“ послужил како предлошка за неколку театарски претстави. Успешно бил адаптиран во истоимениот филм во режија на Јосиф Хајфиц во 1960 година. Исто така, заедно со уште три раскази на Чехов, на Никита Михалков му послужил да го напише сценариото за филмот „Црни очи“ од 1987 година.

Содржина

уреди

Оженетиот средовечен банкар Дмитри Гуров ја запознава Ана Сергеевна, мажена млада жена, додека е на одмор во Јалта. И двајцата се длабоко несреќни во нивните бракови. Една недела по средбата, тие започнуваат прељубничка врска. Гуров е голем женкар, а прељубата не му е непозната, додека ова е прва врска на Ана. Кога ќе заврши одморот, Дмитриј се враќа во Москва, а Ана се враќа кај сопругот во гратчето Серпухов. Гуров постојано мисли на Ана и не може повторно да влезе во секојдневниот живот на Москва. Затоа, тој решава да оди во Серпухов и да ја посети Ана. Таму, тие имаат кратка средба во локалниот театар, каде што тој ѝ изјавува љубов, а Ана му ветува дека ќе го посети во Москва. Навистина, тие имаат повремени тајни средби, а во меѓувреме Гуров го води својот вообичаен живот за кој чувствува дека е лажен. При една нивна средба, Гуров сфаќа дека првпат во животот е вљубен и дека првпат води вистински живот. Тогаш, двајцата разговараат за можноста да отпочнат заеднички живот, свесни дека таа желба е тешко остварлива.[4]

Наводи

уреди
  1. Surprised by love: Chekhov and "The Lady with the Dog".(Critical Essay)
  2. Дама с собачкой (руски)
  3. From Vladimir Nabokov's Lectures on Russian Literature, quoted by Francine Prose in Learning from Chekhov, 231.
  4. Антон Чехов, Изабране приче. Рад, Београд, 1980, стр. 167-190.