Грб на Белград
Грбот на Белград е официјален симбол на градот Белград и е стабилен на три нивоа - како основен или мал, среден и голем.
| Грб на Белград | |
|---|---|
 | |
| Варијанти | |
.svg) Среден грб | |
 Голем прб | |
| Подробно | |
| Грбоносец | Белград |
| Усвоен | 1931 |
| Ордени | Легија на честа (1920) Орден на Караѓорѓева ѕвезда (1939) Орден Народен херој (1974) Чехословачки воен крст (1925) |
Историјата на хералдичкото претставување на Белград е долга и датира од времето кога градот за прв пат станал српска престолнина за време на деспотот Стефан Лазаревиќ кога овој симбол првпат индиректно бил споменат во Животот на деспотот Стефан Лазаревиќ. Првиот познат грб на градот со хералдички облик се појавува во шеснаесеттиот век и веројатно е од унгарско потекло. Но, како и историјата на самиот град, така и неговиот грб. Како што градот поминувал од рака на рака на различните освојувачи, така се менувала и неговата хералдичка претстава - дали градот воопшто немал свој грб како под Османлиите или дека добил сосема нов под Австријците.
Историјата на грбот на Белград, кој е во употреба денес, започнала во 1931 година кога бил официјално избран, по конкурсот на кој победи делото на Ѓорѓе Андрејевиќ-Кун.[1] Во социјалистичката ера, грбот бил запоставен, а по демократските промени во 1990-тите претрпел реафирмација, а од 2000-тите се реорганизирал на три степени, што е во употреба и денес.
Употребата на грбот на Белград е регулирана со Градскиот статут и посебните градски прописи, кои детално ја регулираат и санкционираат употребата на грбот во различни прилики и места.
Историја уреди
Оригиналниот грб бил нарачан во 1931 година од градоначалникот на Белград Милан Нешиќ. Победничкиот предлог го скицирал Ѓорѓе Андрејевиќ-Кун. Грбот останал во континуирана употреба до крајот на Втората светска војна. Помеѓу 1946 и 1991 година, вклучувал црвена ѕвезда на врвот за да го симболизира комунистичкото владеење. Употребата на грбот беше изменета и регулирана во 2003 година.[1]
Симболизам уреди
Грбот ги содржат српските национални бои (црвена, сина и бела). Црвената земја ја симболизира крвта поделена над градот за време на неговите многубројни конфликти. Синото небо ја симболизира надежта и вербата во подобра иднина. Белите ѕидови и кула го симболизираат „белиот град“ (Белград – Београд буквално значи „бел град''). Белите реки долу ги претставуваат Дунав и Сава и исконскиот почеток на Белград додека римската триера однесува на нејзината антика. Отворените порти на градот претставуваат бесплатна комуникација и трговија со светот.[1]
Модерна употреба уреди
Мал грб уреди
Малиот грб е оригиналниот дизајн на Ѓорѓе Андрејевиќ-Кун. Се одликува со едноставен штит.
Среден грб уреди
Средниот (или среден) грб е идентичен со малиот, но со додавање на златна мурална круна поставена над штитот. На круната се претставени пет забци и дијадема со пет скапоцени камења (рубини, сафири, смарагди). Според стандардите на Српското хералдичко друштво, оваа ѕидна круна со пет вдлабнатини му припаѓа само на главниот град, а дијадемата со накит на историските престолнини.
Поголем грб уреди
Поголемиот грб се состои од сребрен (бел) двоглав орел, со златни канџи и клун. Орелот е симбол на српската држава и е во согласност со државниот грб на Србија. На градите на орелот е грбот на Белград, кој го нагласува статусот на главниот град, а над ореловите глави е ѕидната круна на средниот грб. Под орелот има две дабови гранки, кои претставуваат граѓански доблести, а над местото каде што се вкрстуваат е првиот познат грб на Белград, кој ја претставува хералдичката историја на градот. Мечот и маслиновото гранче на големиот грб претставуваат подготвеност за борба во војна и за соработка во мир. Над дабовите гранки се украси подарени на Белград, во нивните природни бои и со соодветни ленти. Тие се залагаат за славното минато и заслугите на граѓаните на Белград. Медалите се:
- Легија на честа, основана на 19 мај 1802 година, од Наполеон Бонапарт, и е дадена како петто одделение и е највисокото одликување во Франција. Бил доделен на Белград во 1920 година, од Франше д'Еспери, француски маршал и почесен фелдмаршал на српската војска. Само четири града надвор од Франција го добиле овој медал: Белград, Лиеж, Луксембург и Сталинград. Доделено на Белград како признание за славната одбрана на градот за време на Првата светска војна.
- Орден на Караѓорѓевата ѕвезда, доделен во Белград на 18 мај 1939 година. Редот е основан во четири одделенија, кралот Петар I од Србија на 1 јануари 1904 година.
- Орден народен херој, доделен на Белград на 20 октомври 1974 година (по повод триесетгодишнината од ослободувањето на Белград за време на Втората светска војна)
- Чехословачки воен крст, доделен на Белград на 8 октомври 1925 година, основан од чехословачката влада. Тоа беше дадено за храброст во борбата против непријателот за време на Првата светска војна.
Наводи уреди
- ↑ 1,0 1,1 1,2 „Belgrade coat of arms and flag“. City of Belgrade. Посетено на 8 February 2009.