Војна на Петтата коалиција

Војна на Петтата коалиција — европски конфликт во 1809 година кој бил дел од Наполеоновите војни и Коалициските војни. Главниот конфликт се случил во Средна Европа помеѓу Австриското Царство на Франц I и Француското Царство на Наполеон. Французите биле поддржани од нивните држави-клиенти, вклучувајќи го Кралството Италија, Рајнскиот Сојуз и Војводството Варшава. Австрија била поддржана од Петтата коалиција во која беа вклучени Обединетото Кралство, Португалија, Шпанија и кралствата Сардинија и Сицилија, иако последните две не учествувале во борбите. До почетокот на 1809 година, голем дел од француската армија била посветена на Полуостровската војна против Велика Британија, Шпанија и Португалија. Откако Франција повлекла 108.000 војници од Германија, Австрија ја нападнала Франција за да ги врати териториите изгубени во војната на Третата коалиција од 1803-1806 година. Австријците се надевале дека Прусија ќе ги поддржи како нивен поранешен сојузник, но Прусија избрала да остане неутрална.

Војна на Петтата коалиција
Дел од Наполеоновите војни и Коалициските војни
Датум 10 април – 14 октомври 1809 (6 месеци и 4 денови) Место Средна Европа Холандија Исход Француска победа Договор од Шенбрун Територијални промени Австрија загубила дел од својата територија: Илирски провинции на Франција Салцбург на Баварија Делови од Бохемија на Саксонија Западна Галиција на Војводството Варшава Источна Галиција на Русија
Завојувани страни
Петта коалиција: Австрија Обединето Кралство Сардинија Сицилија Бунтовнички групи Црните Бранзвикери Тирол Готшеерс Италијански бунтовници	Франција Рајнски Сојуз Баварија Саксонија Вестфалија Виртемберг Баден Војводство Варшава Италија Неапол Холандија
Команданти и водачи
Франц I Надвојвода Чарлс Надвојвода Јован Вилијам Кевендиш-Бентинк Спенсер Персевал Фредерик Вилијам Андреас Хофер  Јохан Еркер	Наполеон Бонапарт Максимилијан I Фридрих Август I Жером Бонапарт Фридрих Август I Јозеф Понијатовски Јуџин де Бохарне Јоаким I
Сила
283,400	275,000
Жртви и загуби
170.000 90.000 загинати и ранети 80.000 заробени	140.000 30.000 загинати 90.000 ранети 20.000 заробени

На 10 април 1809 година австриските сили под водство на надвојводата Чарлс ја преминале границата на Баварија, француска сателитска држава. Францускиот одговор, под Луј-Александре Бертие, првично бил неорганизиран, но војската брзо била консолидирана со доаѓањето на Наполеон на 17 април. Наполеон напредувал до Ландшут, надевајќи се дека ќе ја отсече австриската линија на повлекување и ќе влезе во нивниот заден дел. Чарлс го преминал Дунав во Регенсбург, што му овозможило да се повлече кон исток, иако не успеал да стигне до австриската престолнина Виена, пред Французите. Францускиот напад преку Дунав бил одбиен на 21-22 мај во битката кај Асперн-Еслинг, но повторениот напад бил успешен во јули. Наполеон извојувал голема победа во битката кај Ваграм од 5 до 6 јули, која ги принудило Австријците да потпишат Знаимското примирје на 12 јули. Австриските инвазии на Војводството Варшава и Саксонија (каде што се бореле заедно со Црните Бранзвикери) биле одбиени и протерани од нивните територии во Италија. Британските сили се истовариле во Валчерен, во француската сестринска држава Холандија, но не биле во можност да ја остварат нивната цел да го заземат Антверпен и подоцна биле повлечени.

Војната завршила со Договорот од Шенбрун, кој се сметал за суров кон Австрија бидејќи таа ги загубила своите средоземни пристаништа и 20% од нејзиното население. И покрај евентуалната француска победа, нивниот пораз во Асперн-Еслинг покажало дека Наполеон може да биде поразен на бојното поле. По Шенбрун, Австрија станала француски сојузник и тоа било зацврстено со бракот на Наполеон со австриската принцеза Марија Луиз.