Биолошки животен циклус
Во биологијата, биолошки животен циклус (или само животен циклус, кога содржината е биолошка се подразбира) е серија на промени кои организмот е подложен при што се враќа во почетна состојба. Преод на стадиуми може да вклучи раст, асексуална репродукција или сексуална репродукција.
Во некои организми, различни "генерации" на видови успеваат едни со други за време на животниот циклус. За растенија и многу алги, постојат две многуклеточни фази, и во животниот циклус се познати како промена на генерации. Терминот живона историјата често се користи, особено за организми, како што се црвени алги кои имаат три повеќеклеточни фази (или повеќе), а не две.[1]
Животнте циклуси кои вклучуваат сексуална репродукција разликуваат две наизменични фази - хаплоидни и диплоидни, односно е вклучена промената на плоидноста . За да се вратите од диплоидна фаза на хаплоидна фаза, мора да се случи meiosis. Во однос на промените на плоидноста постојат 3 видови на циклуси:
- хаплоиден животниот циклус — хаплоидната фаза е повеќеклеточна и диплоидната фаза е една клетка, со мејозата е зиготична.
- диплоиден животниот циклус — диплоидната фаза е повеќеклеточна и се формирани хаплоидните гамети, мејозата е гаметска.
- хаплодиплоиден животен циклус — повеќеклеточни диплоидни и хаплоидни фази, мејозата е спорогена.
Циклусите се разликуваат кога се случува митозата. Зиготската и гаметската мејоза имаат една фаза на митоза: митозата се јавува за време на n фаза во зиготската мејоза и во текот на 2n фаза во гаметската мејоза. Затоа зиготската и гаметската мејоза заеднички се нарекуваат хаплобионтска. Спорогената мејоза од друга страна, има митоза во двете фази, и во диплоидната и во хаполоидната фаза и се нарекува диплобионтска.
Истражувања
уредиСтудијата за размножување и развој во организмите била спроведена од страна на многу ботаничари и зоолози.
Некои поими (хаплобионти и диплобионти) кои се користат за опис на животните циклуси беа предложени на почетокот за алги од Нилс Светелиус, за потоа да се користат за други организми.[2][3] Други поими (автогамија и гаметогамија) кои се користат во животните циклуси на протистите беа воведени од страна на Karl Готлиб Грел.[4] Описот на комплексните животни циклуси на различни организми придонесе за отфрлање на идеите за спонтани генерации во 1840-те и 1850-те.[5]
Хаплонтски животен циклус
уреди
Зиготска мејоза мејоза на зиготот веднаш по кариогамијата, која е соединување на две клеточни јадра. На овој начин, организмот ја завршува својата диплоидна фаза и произведува неколку хаплоидни клетки. Овие клетки се делат митотски и формираат или поголеми повеќеклеточни единки или повеќе хаплоидни клетки. Две спротивни видови на гамети (на пример, машки и женски) од тие единки или клетки се спојуваат и настанува зигот.
Во целиот циклус, зиготите се единствени диплоидни клетки, митозата се одржува само во хаплоидната фаза. Единките или клетките како резултат на митозите се хаплонти, а животниот циклус се нарекува хаплонтски животен циклус.
Наоди
уреди- ↑ Dixon, P.S. 1973.
- ↑ C. Skottsberg (1961), „Nils Eberhard Svedelius. 1873-1960“, Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society, 7: 294–312, doi:10.1098/rsbm.1961.0023 Укажано повеќе од еден
|author=и|last=(help)More than one of|author=и|last=specified (помош); More than one of|author=и|last=specified (помош); More than one of|work=и|journal=specified (помош); More than one of|DOI=и|doi=specified (помош) - ↑ Svedelius, N. 1931.
- ↑ L. Margulis (1996), „Archaeal-eubacterial mergers in the origin of Eukarya: phylogenetic classification of life“, PNAS, 93 (3): 1071–1076, doi:10.1073/pnas.93.3.1071, PMC 40032, PMID 8577716 Укажано повеќе од еден
|author=и|last=(help)More than one of|author=и|last=specified (помош); More than one of|author=и|last=specified (помош); More than one of|work=и|journal=specified (помош); More than one of|pmc=и|PMC=specified (помош); More than one of|DOI=и|doi=specified (помош) - ↑ Moselio Schaechter (2009).