Терминологија
уреди
Етимолошки гледано, поимот „амазиг“ кои го користат самите Бербери значи „слободни луѓе“, „благородни луѓе“ или „бранители“. Поимот „Бербер“ се користел во Европа уште од 17 век. Поимот или потекнува од арапското البربر, al-Barbar, или од грко-римското Barbaricae.
Поимот „Тамазигт“ (Tamazight) традиционално се користел за рифијанските и централномароканските тамазигтски дијалекти. Голем број берберски јазичари сметаат дека „Тамазигт“ е чист берберски збор кој се користи во берберските текстови, а „Бербер“ се користи во европските текстови. Европските јазици прават разлика меѓу „Бербер“ и „варвар“, но арапскиот не и користи еден збор за двете значења - al-barbari. Некои автори го користат и поимот „Амазиг“.
Традиционално, поимот „Тамазигт“ се користел од Берберите да го означат говорниот јазик, вклучувајќи ги и средноатласките, рифијанските, сенедските и туаречките дијалекти. Сепак поединечки берберски групи користат посебни поими, како на пример Тазнатит или Зенати во Алжир, Такбајлит од Кабилејците, Сиви, Шелха во Тунис и Мароко и сл.[1]
Берберското "c" се изговара „ш“, "x" се изговара „х“ и "ɣ" се изговара како француското или германското "r".
| македонски |
берберски
|
|---|
| да |
Wah / Yih / Eyyih / Ih
|
| не |
Uhu / Uhuy / Alaɣ
|
| Здраво! |
Azul! / Ahul!
|
| На здравје! |
Ayyuz!
|
| Како си? |
Mamec tellid? / Manzakin?
|
| Добро утро! |
Tifawin!
|
| Добра вечер! |
Timedditin! / Tidekkʷatin!
|
| Имај пријатен ден! |
iɣuda-k wass!
|
| Пријатен оброк! |
Ecc s tirruɣda!
|
| Пријатно! |
Ar tufat! (lit.: until we meet) / Nuher akal! (lit.: we shared the land)
|
| Благодарам! |
Tanemmirt!
|
| Те сакам (кон машко) |
Nec ttexseɣ cek / Nek riɣ-k / Ar k-ttiriɣ
|
| Те сакам (кон женско) |
Nec ttexseɣ cem / Nek riɣ kem / Ar kem ttiriɣ
|
| Добре дојде! |
Ansuf
|
| Кој? |
Wi? / Manwa? / Manwen?
|
| Што? |
Mayen? / Min? / Dacu? / Ma?
|
| Кога? |
Melmi? / Mermi? / Managu? / Mantur?
|
| Каде? |
Mani?
|
| Како? |
Mamec? / Mamek?
|
| затоа што |
Minzi / Acku
|
| Колку? |
Mennaw? / Mecḥal?
|
| Зошто? |
Mayemmi? / Maɣar? / Max?
|
| English |
Berber
|
|---|
| 1 |
ijjen / yan / yun / yiwen (ж.р.: ict, yat, yut, yiwet)
| | 2 |
sin (fem: snat)
| | 3 |
kraḍ (fem: kraḍt)
| | 4 |
kkuẓ или okkoz (ж.р.: kkuẓt)
| | 5 |
semmus (ж.р.: semmust)
| | 6 |
seḍis (ж.р.: sḍist)
| | 7 |
saa (ж.р.: sat)
| | 8 |
tam (ж.р.: tamt)
| | 9 |
tẓa (ж.р.: tẓat)
| | 10 |
mraw (ж.р.: mrawt)
|
|
| македонски |
берберски
|
|---|
| 11 |
mraw d ijjen / mraw d yan
| | 12 |
mraw d sin
| | 13 |
mraw d kraḍ
| | 14 |
mraw d kkuẓ
| | 15 |
mraw d semmus
| | 16 |
mraw d sḍis
| | 17 |
mraw d sa
| | 18 |
mraw d tam
| | 19 |
mraw d tẓa
| | 20 |
simraw
|
|
| македонски |
берберски
|
|---|
| 21 |
simraw d ijjen / simraw d yan
| | 22 |
simraw d sin
| | 23 |
simraw d kraḍ
| | 24 |
simraw d kkuẓ
| | 25 |
simraw d semmus
| | 26 |
simraw d sḍis
| | 27 |
simraw d sa
| | 28 |
simraw d tam
| | 29 |
simraw d tẓa
| | 30 |
kramraw
|
|
| македонски |
берберски
|
|---|
| 100 |
timiḍi
|
| 1000 |
agim / ifeḍ
|
| 2000 |
sin igiman / sin ifḍen
|
| 2012 |
sin igiman d mraw d sin
|
Денови од седмицата
уреди
| македонски |
берберски
|
|---|
| понеделник |
Aynas / ⴰⵢⵏⴰⵙ
|
| вторник |
Asinas / ⴰⵙⵉⵏⴰⵙ
|
| среда |
Akṛas / ⴰⴽⵕⴰⵙ
|
| четврток |
Akwas / ⴰⴽⵡⴰⵙ
|
| петок |
Asimwas / ⴰⵙⵉⵎⵡⴰⵙ
|
| сабота |
Asiḍyas / ⴰⵙⵉⴹⵢⴰⵙ
|
| недела |
Asamas / ⴰⵙⴰⵎⴰⵙ
|
Надворешни врски
уреди
