Астрид од Шведска

Астрид од Шведска (17 ноември 1905 - 29 август 1935) била кралица на Белгија како прва сопруга на кралот Леополд III. Првично како принцеза на Шведска од Куќата Бернадот, Астрид станала војвотката од Брабант по нејзиниот брак со Леополд во ноември 1926 година. Таа станала кралица на Белгија на 17 февруари 1934 година до нејзината смрт. Нејзината добротворна работа се фокусирала на жени, деца и обесправени луѓе.

Единствената ќерка на Астрид, Жозефин-Шарлот, подоцна станала големата војвотка на Луксембург, додека двата нејзини синови владееле како кралеви на Белгија. Астрид исто така била сестра на престолонаследничката принцезата Марта од Норвешка (сопруга на кралот Олав V ) и тетка по мајка на кралот Харалд V од Норвешка.

Ран живот

уреди
 
Астрид со нејзината мајка и сестрите

Принцезата Астрид била родена на 17 ноември 1905 година, во Палатата Арвфурстенс во Стокхолм како трето дете и најмлада ќерка на принцот Карл, војводата од Вестерјетланд, и неговата сопруга, принцезата Ингеборг од Данска. Нејзиниот татко бил третиот син на Оскар II, кралот на Шведска и Норвешка, од неговата сопруга Софија од Насау. Нејзината мајка била ќерка на кралот Фредерик VIII од Данска од неговата сопруга Луиз од Шведска. Таткото на Астрид бил помлад брат на шведскиот крал Густав V; нејзината мајка била помладата сестра на кралевите Кристијан X од Данска и Хокон VII од Норвешка. 

Астрид имала две постари сестри Маргарета, принцезата Аксел од Данска и Марта, престолонаследничката на Норвешка, и помладиот брат принцот Карл Бернадот (прет. Принцот Карл од Шведска, војводата од Естергетланд). 

Астрид поголемиот дел од своето детство го поминала во палатата Арвфурстенс во центарот на Стокхолм и во семејната летна резиденција во Фридем. Астрид била израсната во строго образование и без многу луксуз. Астрид присуствувала во интернатот Синт Ботвид, каде лекциите се одржувале на француски јазик. Потоа отишла во Акерстром-Содерстром завршувајќи го училиштето, каде студирала шиење, пијано, балет и грижа за деца.[1] По завршувањето на училиштето, Астрид работела во сиропиталиштето во Стокхолм, грижејќи се за децата.[2]

Свршувачка и свадба

уреди
 
Свршувачка фотографија на Астрид и Леополд

Како подобна принцеза, Астрид била спомната како потенцијална невеста за голем број принцови, вклучувајќи го и идниот Едвард VIII од Обединетото Кралство и идниот Олав V од Норвешка. Успешен додворувач на Астрид бил принцот Леополд од Белгија, војводата од Брабант.

Во септември 1926 година била објавена нивната свршувачка. Кралот Алберт I и белгиската кралица Елизабета ги поканиле новинарите во кралската палата во Брисел. „Кралицата и јас“, изјавил Алберт, „би сакале да ви го објавиме претстојниот брак меѓу принцот Леополд, војводата од Брабант и принцезата Астрид од Шведска. Убедени сме дека принцезата ќе му донесе радост и среќа на нашиот син. Леополд и Астрид решија да им се придружат на животите без никакви притисоци или државни причини. Нивната е вистинска заедница меѓу луѓето со исти склоности“. Кралицата Елизабета рекла: „Тоа е брак од љубов... кажете му на нашиот народ. Ништо не беше договорено. Ниту едно политичко размислување не преовлада во одлуката на нашиот син“.

 
Астрид и Леополд на денот на нивната венчавка

Во Стокхолм на 4 ноември 1926 година цивилно и во катедралата Свети Михаил и Свети Гудула, Брисел на 10 ноември религиозно, принцезата Астрид се омажила за принцот Леополд. Двојката отпатувала одвоено во Антверпен по нивниот граѓански брак, за повторно да се обединат во Белгија. За верскиот брак, парот присуствувал на голема свадбена веселба на млади пријатели и роднини: принцезата Феодора од Данска, принцезата Мари Хосе од Белгија, принцезата Марта од Шведска, принцезата Ингрид од Шведска, Алфхилд Екелунд, принцот Карл од Шведска, Принцот Густав Адолф од Шведска, престолонаследникот Олав од Норвешка, Маргарета Штал, грофот Клес Спар, Ана Аделсвард, принцот Чарлс од Белгија, грофот Фолке Бернадот, баронот Сигвард Бек-Фриис, Ана Мари фон Есен и Баронфел Карл . 

На принцезата Астрид и била доделена дијадема како свадбен подарок од белгиската влада, создадена од белгискиот златар Ван Бевер, оригиналната верзија на дијадемата е флексибилна дијамантска банда во стилизиран грчки мотив со клучеви на врвот со 11 големи дијаманти на шилци. Овие големи камења, вкупно околу 100 карати сами по себе, ги симболизираат деветте провинции на Белгија и (сега поранешната) белгиска колонија Конго . Подоцна додале збир на дијамантски сводови за да го загради секој од 11-те независни камења. По смртта на Астрид, дијадемата била во сопственост на кралот Леополд, а неговата втора сопруга Лилијан, принцезата од Рети носела делови од дијадемата, но не и целиот скапоцен камен (Лилијан никогаш не ја носела титулата кралица). Леополд абдицирал од престолот во корист на неговиот син Бодуен; кога Бодуен се оженил, Леополд ѝ ја дал дијадемата на новата кралица. Фабиола, првата белгиска кралица по Астрид, ја носела на денот на нејзината венчавка. Таа го предала скапоцениот камен по смртта на Бодуен за да го носи кралицата Паола, која, по абдицирањето на нејзиниот сопруг Алберт, и го подарила на Матилда новата кралица на Белгија.

Војвотката од Брабант

уреди
 
Астрид како војвотката од Брабант во 1926 година.

Војводата и војвотката од Брабант го поминале својот меден месец во јужна Франција пред да се преселат во крилото на Кралската палата во Брисел . По периодот на меден месец, принцезата Астрид почналала да учи француски и холандски .[1] Астрид била ентузијастички посвоена од Белгијците. Таа била многу сакана поради нејзината убавина, шарм и едноставност. Нејзините јавни и официјални ангажмани зрачеле со ентузијазам. Како војвотка од Брабант, таа работеле на ублажување на различни форми на неволји.[3]

 
Астрид и Леополд во посета на Алфа Ромео во Италија

Во октомври 1927 година, Леополд и Астрид добиле ќерка, принцезата Жозефин-Шарлот (подоцна Големата војвотка од Луксембург). Раѓањето на нејзината единствена ќерка бил тежок период за Астрид, бидејќи на жените им било забрането да бидат дел од линијата на наследување на престолот.[1] Една година подоцна, таа и нејзиниот сопруг ги посетиле Холандските Источни Инди (сега Индонезија ).[4] Тие пристигнале со бродот „ Инсулинд“. [5] Кога двојката ја посетиле Суракарта, Астрид и нејзиниот сопруг добиле кутија со златни крис внатре како подарок од владата на Холандската Источна Индија.[5] Принцезата Астрид на подарок добила кутија со вентилатор обложен со злато внатре.[5] Локалните жители се восхитувале на топлиот, ентузијастички и помалку формален став на принцезата Астрид.[5] Двојката го посетила Музејот Поестоко Радио и Сосијетат Хабипројо каде што тие виделе Вајанг шоу.[5] Тие ги посетиле и Сурабаја и Бали.[5] По пет месеци поминати во Холандските Источни Инди, парот се вратил во Белгија со бродот Тјеримаи.[5] По враќањето од Холандските Источни Инди, парот се преселил во замокот Стујвенберг.[1] Во септември 1930 година, Астрид го родила принцот Бодуен, кој на крајот станал крал на Белгија .[1]

Израсната како Лутеранка, Астрид се преобратила во католицизам откако се омажила за Леополд. Таа првично размислувала да се преобрати во католицизам, едноставно затоа што тоа е религијата на Белгија, но свештеникот со кој се консултирала, отец Вилијам Хемик, ѝ рекол да не го прави тоа додека искрено не поверува дека тоа е вистинската религија.[6] Астрид дознала повеќе за католицизмот и неколку години подоцна, во 1930 година, се преобратила од вистинско убедување. Нејзината одлука ја израдувала, а на близок пријател од детството му се доверила: „Душата ми најде мир“.[7] Нејзиниот свекор, кралот Алберт I, кој и самиот бил многу побожен, повторил на денот на преобраќањето на Астрид: „Мило ми е, многу мило. Сега целото семејство е обединето во иста религија.“[8]

Во 1932 година, Астрид и нејзиниот сопруг патувале во Азија и Конго . Нивните деца останале кај родителите на Астрид во Шведска.[1] Според отпечатокот од мај 1933 година на Де Локомотиф, фотографиите од нивната посета на холандските Источни Инди биле објавени како книга за колекција на фотографии со наслов Патувањето на принцот Леополд низ холандските Источни Инди.[5] По посетата на Конго, таа и пишала на својата пријателка, грофицата Ана Спар (момин. бароницата Ана Аделсвард) за нејзиниот впечаток за Конго.[9] Во своите писма, принцезата Астрид пишувала за величествените пејзажи на земјата на Конго и за нејзината загриженост за страдањето, сиромаштијата и смртноста на доенчињата со кои се соочувале Конго.[9] Нејзиниот сопруг целосно ги споделил нејзините чувства.[9]

Војвотката од Брабант станала кума на ќерката на Ана Спар, Кристина,[9] и втората ќерка на нејзината сестра, принцезата Марта, принцезата Астрид .[10]

Кралицата

уреди

На 17 февруари 1934 година, кралот Алберт I загинал во несреќа при искачување на планина во Марш-ле-Дам, Белгија. Леополд и Астрид станале новиот крал и кралица на Белгијците со стилот на височество . Подоцна истата година се родило третото дете на Леополд и Астрид. Тој го добил името Алберт по неговиот дедо и на крајот ќе го наследи неговиот брат Бодуен како крал на Белгија .

Како кралица на Белгијците, Астрид го посветила своето време на воспитување на своите деца и промовирање на социјалните причини што ја довеле во контакт со Белгијците. Таа била многу загрижена за ситуацијата на жените, децата и обесправените луѓе. За време на економската криза во Белгија во 1935 година, таа организирала колекција на облека, пари и храна за сиромашните. Таа тоа го направила преку отворено писмо, кое било објавено како „Апел на кралицата“. Кралицата Астрид ги посетила и сиромашните населби во Белгија.[9]

Кралицата Астрид била особено заинтересирана да ги обучи жените формално во грижата за децата и здравствената заштита.[11] Таа, исто така, ја поддржала обуката на младите девојки како шивачки за да имаат подобри можности за кариера.[11] Таа ги поддржувала католичките добротворни институции, како што се сестрите на Свети Винсент де Пол и либералните организации, како што е Федерацијата на фоајето Белге.[11] Таа, исто така, им дала публика на застапниците на женските права, како што е бароницата Марте Боел, претседателка на Националниот совет на белгиските жени.[11]

Во мај 1935 година, кралицата Астрид ја заштитувала Неделата на млекото, обид да ги поттикне Белгијците да пијат здрави пијалоци. Таа ја искористила оваа прилика да го задолжи Гатиен ду Парк, еден од нејзините дворјани, со задача да подготви детален извештај за прописите за млекото во странски земји. Истрагата била многу строга.[11] Кралицата Астрид често правела добротворни работи како дел од Комитетот за помош.[12]

Хоби и личност

уреди

Кралицата Астрид имала топла, пријателска, социјална и шармантна личност.[13] Според нејзината пријателка, грофицата Ана Спар, Астрид била срамежлива и несигурна жена.[9] Спар верувала дека мајката на Астрид, принцезата Ингеборг, која постојано ја пофалувала нејзината сестра Марта придонесла за нејзината срамежливост и несигурност.[9] Астрид, која навидум била плашлива и кревка жена, можела да биде жестока и строга кога требало да брани некој близок кој бил навреден.[9]

Собрила шведска народна уметност и уживала во спортови како што се пливање, скијање, качување, јавање и голф.[13]

Смрт

уреди
 
Погребот на Астрид

Во август 1935 година, кралот и кралицата отишле инкогнито во нивната семејна куќа, Вила Хаслихорн во Хорв, на бреговите на езерото Луцерн, Швајцарија. Жозефин-Шарлот и Бодуен патувале со своите родители, додека едногодишниот принц Алберт се сметал за премногу млад за патувањето и останал во Брисел. Децата се вратиле во Белгија со своите дадилки на 28 август.

На 29 август 1935 година, кралот и кралицата отишле на последното пешачење во планините пред да се вратат дома. Нивниот возач седел во задниот дел на кабриолетот Пакард Еден-дваесет; кралот возел, а кралицата гледала на карта. Приближно во 9:30 часот, кралицата му посочила нешто на својот сопруг, кој за момент го тргнал погледот од патот. Автомобилот излегол од патот, се движел по стрмна падина и се судрил со круша. Кралицата Астрид ја отворила вратата и била исфрлена по ударот. Нејзиното тело удрило во стеблото на дрвото додека автомобилот удрил во второто дрво. Кралот Леополд бил исфрлен од автомобилот и само лесно повреден. Колата продолжила и застанала во езеро. Кралицата починала од повредите на местото на несреќата во Куснахт ам Риги, во близина на езерото Луцерн, Швиц, Швајцарија. Сведоците се сетиле на еден единствен крик, „Астрид!!!“, додека Леополд го држел нејзиното крваво тело на градите.

Кралицата Астрид е погребана во кралскиот свод во црквата Пресвета Богородица од Лаекен, Брисел, покрај нејзиниот сопруг, кралот Леополд III и неговата втора сопруга, Лилијан, принцезата од Рети .

Наследство

уреди

Споменици

уреди
 
Астрид капела и Крстот на кралот.

Во 1935 година, белгиските поштенски власти издале поштенска марка на која бил прикажан нејзиниот портрет исцртан во црна боја, познат како издание на жалоста на Астрид. Подоцна истата година издале серија марки на фондови против туберкулоза со истиот дизајн.[14] Палата де ла Реин Астрид во 8-ми арондисман на Париз бил именуван во нејзин спомен.[15]

На местото на несреќата во Швајцарија е изградена комеморативна капела. Швајцарската влада и ја дала земјата на Белгија една година по смртта на Астрид и капелата е изградена во стилот на валонската селска црква.[16] Капелата станала дестинација за шведските и белгиските туристи.[17] Капелата е наречена капела Астрид .[18][19] Кралскиот крст е изграден таму каде што кралицата умрела во рацете на нејзиниот сопруг. Крстот е изработен од шведски гранит.[20][21] Музејот во близина содржи слики и сувенири од настанот, вклучително и дел од шофершајбната и трупецот на крушата. Самото дрво било соборено од невреме во 1992 година. Автомобилот бил потопен во длабокиот дел на Вирвалдштатерсее на барање на кралот.

Споменикот бил изграден од архитектот Пол Бондуел во Лакен, Белгија, и инаугуриран на 21 јули 1938 година. Зградата, која е во доцниот неокласичен стил, гледа кон црквата Пресвета Богородица од Лаекен и назад кон палатата Лаекен . Истата година, на иницијатива на локалниот фронт на ветераните, бронзената биста на кралицата била подигната во паркот Вистерзе во Корт-Сент-Етјен, Белгија, од страна на вајарот Виктор Русо.

Авенијата Астрид во ботаничката градина Богор во Индонезија (поранешна холандска Источна Индија ) била именувана по неа додека била на меден месец таму со нејзиниот сопружник во 1928 година. Авенијата е украсена со спектакуларни прикази на лилјани кана во различни бои.[4][22] Шведскиот слој торта Принцеза торта го добила името по Астрид и нејзините две сестри кога биле деца.[23][24]  ]

Имиња

уреди

Четири од нејзините потомци биле именувани како Астрид за да ја почестат. Нејзините внуки принцезата Мари-Астрид од Луксембург, принцезата Астрид од Белгија, нејзината правнука принцезата Мари-Астрид од Лихтенштајн и нејзината правнука, надвојвотката Ана Астрид од Австрија-Есте. Нејзината внука принцезата Астрид од Норвешка (подоцна г. Фернер) била именуван за да ја почести.[25] Првата ќерка на нејзиниот сопруг, кралот Леополд III, со неговата втора сопруга Лилијан Баелс, принцезата Мари-Кристин Дафне Астрид Елизабет Леополдин од Белгија (р. 1951 година), била именувана по неа.

Титули

уреди

Титули и стилови

уреди
  • 17 ноември 1905 година - 4 ноември 1926 година: Нејзиното кралско височество принцезата Астрид од Шведска
  • 4 ноември 1926 година - 17 февруари 1934 година: Нејзиното кралско височество Војвотката од Брабант
  • 17 февруари 1934 година - 29 август 1935 година: Нејзиното височество Кралицата на Белгија

Галерија

уреди
 


Грбот на Алијансата на кралот Леополд III
и белгиската кралица Астрид
 

Кралскиот монограм на кралицата Астрид
на Белгија

Наводи

уреди
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 „Astrid of Sweden – Queen of Hearts“. History of Royal Women. Посетено на November 20, 2021.
  2. Abi, Jo (7 August 2020). „The short and tragic life of Queen Astrid of Belgium“. Посетено на 15 April 2021.
  3. „Princess Astrid (1905-35)“. Swedish Royal Court. Архивирано од изворникот на 2021-11-23. Посетено на 2021-11-22.
  4. 4,0 4,1 Priherdityo, Endro (16 March 2016). „Kisah Cinta Putri Belgia Masih Tersimpan di Kebun Raya Bogor“ [The Memory of Belgian Princess's Love Story Is Still Saved in the Bogor Botanical Garden]. CNN Indonesia (индонезиски). Посетено на 23 October 2018.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 5,7 Janti, Nur (17 June 2020). „Kunjungan Putra Mahkota Belgia Leopold dan Putri Astrid ke Hindia Belanda“ [Visit of the Belgian Crown Prince Leopold and Princess Astrid to the Dutch East Indies]. Historia (индонезиски). Посетено на 30 May 2021.
  6. More Joy Than Pain, 1991, by Lars Rooth pp. 84–85
  7. Quoted by Anna Sparre in Astrid mon amie, 2005, p. 128
  8. Quoted by Charles d'Ydewalle in Albert and the Belgians: Portrait of a King, 2005, p. 259
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 9,5 9,6 9,7 Sparre, Anna.
  10. „Princess Astrid of Norway“.
  11. 11,0 11,1 11,2 11,3 11,4 Koninckx, Christian; Libert-Vandenhove, Louise-Marie.
  12. „Koningin Astrid van België (1935)“ (холандски). 18 April 2019. Посетено на 3 April 2021.
  13. 13,0 13,1 McMahon, Emily (5 June 2017). „Wedding of King Leopold III of the Belgians and Princess Astrid of Sweden“. Unofficial Royalty. Посетено на 30 May 2021.
  14. Stanley Gibbons Simplified catalogue.
  15. „LA PLACE DE LA REINE ASTRID“. paristoric.com (француски). Архивирано од изворникот на 2022-03-14. Посетено на 15 April 2021.
  16. „Bericht über den Besuch des Belgischen Königs Albert II. in Küssnacht“. Neue Zürcher Zeitung. 2010-08-29. Посетено на 2017-02-06.
  17. Грешка во наводот: Погрешна ознака <ref>; нема зададено текст за наводите по име nzz.ch.
  18. „ASTRID KAPELLE KÜSSNACHT AM RIGI“. zug-tourismus.ch. Архивирано од изворникот на 2021-11-22. Посетено на 2021-11-22.
  19. „Astrid Kapelle, Küssnacht am Rigi“. rigi.ch.
  20. Schwarzenbach, Alexei (1998).
  21. „Mort de la reine Astrid: le roi des Belges sur les lieux du drame“ [Death of Queen Astrid: the King of the Belgians at the scene of the tragedy]. tdg.ch (француски). 29 August 2015.
  22. „Taman Astrid - Kebun Raya Bogor“. Lovely Bogor (индонезиски).
  23. „Traditionsenlig tårtfrossa - Prinsessyra bäddar för prinsesstårtans vecka“ (шведски). Cisionwire. 2009-09-17. Архивирано од изворникот на 2010-10-17. Посетено на 2009-12-19.
  24. Vera (2009-02-24). „Swedish Princess Cake“. Посетено на 2014-01-26.
  25. „Princess Astrid celebrates her 80th birthday“. Norwegian Royal House. 11 February 2012. Архивирано од изворникот на 2021-11-23. Посетено на 28 September 2019.

Надворешни врски

уреди