Голф е спорт во кој еден играч се обидува да внесе топка за голф со што е можно повеќе удари во дупката, во согласност со правилата. Голф е роден во Шкотска во 14 век и се претпоставува дека првите играчи биле пастири кои ги чувале овците на огромните шкотски пасишта. Зајачките пештери служеле како дупки, а палките биле направени од дрво. До 19 век, играта имала само еден облик - натпревар. Победникот на секоја дупка бил играч кој, со најмалиот број удари, ја внесувал топката во дупката, а целокупниот победник бил играч кој освоил најмногу дупки. Нормално, се играат 18 дупки или во скратена верзија од 9 дупки. 19-тиот дупка е популарно име за бар во зградата на клубот.

Голф

Една дупка се игра така што првиот удар се прави со тиа (tee). Потоа, вториот удар е направен од местото каде што топката е запрен и сè додека топката не влегзе во дупката. Кога топката ќе стигне до грин(зелено - областа околу дупката каде што тревата е исклучително фина), тогаш е повлечена (пукање - штрајкови за да топката се тркала околу земјата) додека топката не ја погоди дупката. Постојат различни пречки на теренот, како бункери за песок и вода пречки. Натпреварувачкиот голф се игра поединечно или во тим.

Во 1854 година, бешил основан најстариот голф-клуб во светот: ,,The Royal and Ancient Golf Club of St Andrews". Клубот ги составил првите пишани Правила за голф кои важат од денес. Во последно време со R & A за правилата, но исто така и играта е загрижена и USGA (United States Golf Association). Голф е еден од ретките спортови што успеа да ја зачува разликата помеѓу професионализмот и аматеризмот. Иако извесно време бил олимпискиот спорт момрнтално не е, но бил вратен на листата во 2016 на Олимписките игри во Рио де Жанеиро.

Историја на голфот

уреди

Првите почетоци на голфот

уреди

Голф е еден од најстарите спортови во историјата. Познато е дека голф се развил во Шкотска во 14 век, но има и многу постари игри во различни земји што му претходеле на развојот на голфот.

Во Римското Царство, Цезар одиграл игра наречена ,,паганица". Според легендата, играл со свиткана стап и кожа топката, а задачата е да се внесе топката во дупка во земјата. Сепак, поранешната топка била пречник од 10 до 18 сантиметри, што не е ни приближно денес.

Во Холандија се споменува игра наречена "Колф" или "Колвен", а во Франција, во 12 век, се одиграла играта chole . Франција и Холандија, исто така, се сметаат за лулка на претходникот на голф, а сè уште се спомнуваат имињата cambuca, jeu de mail, kolven, crosse и pell mell.

Во Англија, во 14 век, се споменува игра cambuca, правило слично на паганицата. Исто така, постои и документ од 1363 година, кој забранува играње во деновите на празниците на сите "празни" игри.

Модерен голф

уреди

Почетоците на голф се бележат во Шкотска во 14 век и се претпоставува дека првите играчи биле пастири кои ги чувале овците на огромните шкотски пасишта. Како дупки им служеле зајачките дупки, и стапчињата биле од дрво.

 
Кралски и антички голф клуб Сент Ендруз

Првиот пишан документ за денешниот голф исто така е декрет за забрана за голф, издаден од кралот Џејмс II во 1457 година. Имено, тој издал забрана бидејќи играта зела премногу внимание и на тој начин ги попречувала стрелците на стрелаштво. Тој сакал да ги врати предностите на боречките вештини како стрелаштво, копје и слично.

Познатиот шкотски крал Џејмс IV бил првиот член на кралското семејство што почна сериозно да го проучува голф. Неговата внука, кралицата Мари, била згрозена од голф, па затоа била обвинета во 1567 година, бидејќи само неколку дена по убиството на нејзиниот сопруг отишла да игра голф.

До 19 век, играта имаше само една форма - match play, односно игра за терен. Победникот во секое поле бил играч кој го завршил полето со најмал број удари.

Во 1854 година, бил основан најстариот активен голф клуб во светот - Кралскиот и Античкиот голф клуб Сент Ендруз. Клубот ги направи првите пишани правила за голф што сè уште вреди и ден денес. Во последно време, со R & A за правилата, а играта исто така придонесува за USGA (United States Golf Association).

Најстариот постоечки голф турнир во светот е отворено првенство, кое за првпат било одиграно на 17 октомври 1860 во Прествик, голфскиот клуб, во Ајершир, Шкотска, каде што победиле шкотските голфери. Двајцата шкоти од Данфермлајн, Џон Рид и Роберт Локарт, биле првите кои демонстрирале голф во САД во еден овоштарник во 1888 година. Рид го основа првиот голф-клуб во Америка истата година, голф-клуб "Сент Ендру" во Јонкерс, Њујорк.

Голф е еден од ретките спортови што успеа да ја зачува разликата помеѓу професионализмот и аматеризмот. Голф бил воведен во ОИ 2016 година. Овој спорт е еден од најпопуларните спортови во светот со фудбал и кошарка. Професионалниот голф е управуван од ПГА (Professional Golf Association), а од аматерски голф националните федерации на секоја земја, се приклучија во Европската унија (EGA) и светската федерација IGF (International Golf Federation).

Игра

уреди

Принцип на играта

уреди

Голф е игра во која играчот е противника на терен за голф. Секој играч има топка и палка, а факт е дека топката погодена со палка се зема од почетната површина површина (Tee) до дупката (Hole) со што е можно повеќе удари.

Секој удар кој бил успешен или не се сметал во резултатот, и ако се случи повреда на одредено правило за игра, се додаваат казнени бодови односно удари.

Во играта, играчите се соочуваат со различни физички пречки на теренот, исто како и со психичката природа. Голф е игра која бара прецизност, трпеливост, смиреност и стратешко размислување.

 
Поглед од воздухот на Golfplatz Витенбек во Мекленбург, Германија

Терен

уреди

Стандардниот голф има 18 делови наречени полиња или дупки. Секое поле има почетна површина (Tee) и конечна област наречена Hole, што всушност е бунар во кој се наоѓа знамето или Pin

Првиот голф со 18 дела во Соединетите Американски Држави бил направен на фарма за овци во Даунерс Гроув, Илиноис, во 1892 година. Ова игралиште постои и денес.

Големината на еден терен со 18 полиња кои преминуваат игра е 5-7 км, а должината на секое поле е 60-600 м. По должина, постојат три типа полиња: кратки полиња до 225 метри, полиња со средна должина до 425 метри и долги полиња над 500 метри. Играчот мора да помине 18 полиња во одреден редослед, а победникот е играч кој успева со што е можно помалку удари.

Секое поле започнува со покачена област каде топката се поставува на трева или на решетка (дрвена или пластична) која е забодена во земјата.

 
Графички приказ на едно поле. 1-Tee-оff, 2-водени странични опасности 3-раф 4-надвор од границите 5 песок 6-директна опасност 7-фервеј 8-гринр 9-пин 10-дупка

Областа околу бунарот се вика Green, местото каде што тревата е погуста и висока од 3-6 мм. Некаде во средината на grina има дупка со пречник 10,8 cm и длабочина од десет сантиметри, а има закачено знаме или пин со должина од околу 2 m.

Просторот помеѓу тиа и грина е  со висина на тревата од 10-18 мм и се нарекува Fairway . Фрвеј се граничи со малку повисока трева и овој простор се нарекува Rough, кој се избегнува во играта, бидејќи висината на тревната ја попречува играта.

И водните препреки (Water hazard) се наоѓаат на полињата. Водна пречка може да биде море, езеро, рибник, река или некоја површина на водата означена со црвени стапчиња. Wатер хазард не мора секогаш да содржи вода.

Постојат странични опасности на вода (Lateral water hazard), кои се обележани со црвени стапчиња, и се протегаат по должината на полето.

Пречките се различни според правилата со кои се игра топката. Песочна препрека или бункер е песочна опасност (пречка). Играњето на песок е многу потешко, бара посебна техника и тип на палка.

PAR и Stroke
уреди

Секое поле има свој PAR (Professional Average Result - Просечни професионални резултати), што значи дека професионалниот играч има потреба од толку многу удари за да го одигра тоа поле. Кратките полиња имаат PAR3, средна PAR4 и долга PAR5. Стандардниот PAR голф на 18 полиња е 72. Игралиштето обично се состои од десет полиња со PAR4 и 4 полиња со PAR3 и 5.

Со оглед на PAR, исто така има и имиња на поединечните резултати постигнати во полињата:

  • Birdie - едeн ударац под PAR вредностите
  • Eagle - два удари под PAR вредностите
  • Bogey - еден удар подоре од PAR вредностите
  • Double Bogey - два удари погоре од PAR вредностите
  • Hole in one - поле одиграно само со еден удар.

Друг поим кој се додава на игралиштето е Stroke, голем број на тежински код на поле кое се движи од 1 до 18. Најтешкото поле е Stroke 1 и најлесниот Stroke 18. Тежината на полето зависи од должината, конфигурацијата, положбата, бројот на опасност, насоката на ширење итн.

Хендикеп

уреди

Хендикепот е ознака на ранг на еден играч, означен со бројки од 0 до 36. Најдобар играч има хендикеп 0 и најслабата 36. Хендикепот се добива врз основа на резултатите постигнати на турнирите и се пресметува според прописите на EGA-а. Кога се пријавувате за турнир, играчот е должен да го наведе неговиот хендикеп, во случај да му дадете погрешен играчот може да биде дисквалификуван.

Голфот како мотив во уметноста

уреди

Наводи

уреди
  1. Radoslav Petković, Izveštaj o kugi. Beograd: Laguna, 2020, стр. 78-91.