Цврста киселина
Цврсти киселини ― киселини кои се нерастворливи во медиумот за реакција. Тие често се користени како хетерогени катализатори.
Примери уреди
Повеќето киселини во цврста состојба се органски киселини како што се оксална киселина, винска киселина, лимонска киселина, малеинска киселина итн. Примери на неоргански цврсти киселини се силико-алуминати (зеолити, алумина, силико-алуминофосфат) и сулфат цирконија. Многу оксиди на преодни метали се кисели, вклучувајќи титанија, цирконија и ниобија.[1] Таквите киселини се користат при разложување. Многу цврсти Бренстедови киселини се користени и индустриски, вклучувајќи полистирен сулфонат, цврста фосфорна киселина, ниобна киселина и хетеро полиоксометалати.[2]
Примени уреди
Цврстите киселини се користени во катализата во многу индустриски хемиски постапки, од каталитичко пукање во големи размери при рафинирање на нафта до синтеза на различни фини хемикалии.[3]
Една примена во големи размери е алкилирањето, на пр., комбинацијата на бензен и етилен за да се добие етилбензен. Друга примена е преуредување на циклохексанон оксим во капролактам.[4] Многу алкил амини се подготвуваат со аминирање на алкохоли, катализирани од цврсти киселини.
Цврстите киселини може да бидат користени како електролити во горивни ќелии.[1]
Наводи уреди
- ↑ 1,0 1,1 Boysen, Dane A.; Uda, Tetsuya; Chisholm, Calum R. I.; Haile, Sossina M. (2 јануари 2004). „High-Performance Solid Acid Fuel Cells Through Humidity Stabilization“ (PDF). Science (англиски). 303 (5654): 68–70. Bibcode:2004Sci...303...68B. doi:10.1126/science.1090920. ISSN 0036-8075. PMID 14631049.
- ↑ Busca, Guido (1 ноември 2007). „Acid Catalysts in Industrial Hydrocarbon Chemistry“. Chemical Reviews. 107 (11): 5366–5410. doi:10.1021/cr068042e. ISSN 0009-2665.
- ↑ „Solid Acid Catalysis: From Fundamentals to Applications“. CRC Press. Посетено на 12 ноември 2022.
- ↑ Röper, Michael; Gehrer, Eugen; Narbeshuber, Thomas; Siegel, Wolfgang (15 јуни 2000), „Acylation and Alkylation“, Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry (англиски), John Wiley & Sons, Ltd, doi:10.1002/14356007.a01_185, ISBN 978-3-527-30673-2, Посетено на 12 ноември 2022