Хаџи I Гирај
Хаџи I Гирај или Мелек Хаџи Гирај (кримскотатарски: Bır Hacı Geray, بیر-حاجى كراى; Melek Hacı Geray,ملک خاجى كراى, починал во 1466) — основач и прв владетел на Кримското ханство. Според традицијата, се смета дека бил потомок на 11-тата генерација на Тогрул I, хан на Кераитите, чии потомци се венчале со Џингисидите (монголски императорски клан на Џингис Кан и неговите наследници).
Мелек Хаџи Гирај | |||||
---|---|---|---|---|---|
владетел на Кримското ханство. | |||||
На престол | 1441 – 1466 | ||||
Наследник | Нур Девлет | ||||
Роден(а) | 1397 Лида | ||||
Починал(а) | 1466 Крим | ||||
Деца |
| ||||
| |||||
Династија | Гирајска династија | ||||
Татко | Хијад ед-Дин | ||||
Вероисповед | ислам |
Тој седнал на престолот по долгата борба против хановите на Златната Орда за независност на Кримското ханство, во кое бил поддржан од Големото Војводство Литванија. Додека некои извори тврдат дека дошол на власт уште во 1428 или 1434, првите монети на Хаџи I Гирај не се порано од 1441 година.
Хаџи I Гирај ја основал династијата Гирај и го вовел новиот државен симбол: „taraq tamğa“ кој е изведен од знаците на Златната орда. Тој ја основал својата резиденција во селото Салачик (во близина на денешен Бахчисарај во близина на тврдината Чуфут Кале). Современиот европски извор, The Chronicle of Dlugosz, го опишува како личност со исклучителни лични вредности и како совршен гувернер.
Според некои историчари во 1456 година тој бил соборен за краток период од револтот на неговиот сопствен син Хајдер, но бил обновен истата година.
Хаџи I Гирај е погребан во Дурбе во Салачик во Бахчисарај.