Фробел подароци биле едукативни материјали за игри за мали деца, првично дизајнирани од Фридрих Фребел за првата градинка во Бад Бланкенбург. Играњето со подароците на Фробел, пеењето, танцувањето и одгледувањето растенија биле важен аспект на овој пристап кон образованието фокусиран на детето. Серијата подоцна била продолжена од оригиналните шест, на најмалку десет комплети подароци.

Комплет за репродукција на Фробел подароци

Опис

уреди
 
Фробел подарок 4, специфицирање на специјална маса со решетка

Неделните документи кои биле објавувани од Фребел помеѓу 1838 и 1840 година, го објасниле значењето и ја опишале употребата на секој од неговите шест првични „играчки подароци“ : „Активното и креативно, живото и продуктивно битие на секоја личност се открива во креативниот инстинкт на детето. Целото човечко образование е поврзано со тивкото и совесно негување на овој инстинкт на активност; и во способноста на детето, верно на овој инстинкт, да биде активно“.[1] 

Помеѓу мај 1837 и 1850 година, Фробел подароците биле направени во Бад Бланкенбург во кнежеството Шварцбург Рудолштад, од мајсторот столар Лон, потпомогнат од занаетчии и жени од селото.[2] Во 1850 година, производството било преместено во регионот Ерзгебирге во Кралството Саксонија во фабрика основана за оваа намена од С.Ф. Фишер.[3]

Фробел, исто така, развил низа активности („занимања“) како што биле: шиење, ткаење и моделирање со глина, за децата да ги прошират своите искуства преку игра. Отили де Лиагре, во писмо до Фребел, во 1844 година, забележл дека играњето со подароците на Фробел им дава сила на децата да бидат живи и слободни, но луѓето можат да го деградираат во механичка рутина.

На секој од првите пет Фребел подароци им доделил број во Неделните документи, што укажувало на редоследот по кој секој подарок требало да му се даде на детето.

Подарок 1 (доенче)

уреди

Првиот подарок бил мека топка или предиво еднобојно топче, кое било соодветна големина за рака на мало дете. Кога било прикачено на соодветна врвка, мајката можела да ја движи топката на различни начини додека му пее на детето. Иако Фребел продавал единечни топки, тие подоцна обично се испорачувале во комплети од шест топки кои се состоеле од основните бои : црвена, жолта и сина; како и секундарните бои : виолетова, зелена и портокалова. Овие меки топчиња можело да се смачкаат во рака и тие се враќале во нивната оригинална форма. 

Првиот подарок Фробел бил наменет да им се даде на многу мали деца. Неговата намера била, преку држење, пуштање, тркалање, замавнување, криење и откривање на топчињата, детето да стекне знаење за предметите и просторните односи, движењето, брзината и времето, бојата и контрастот и тежините и гравитацијата.

Подарок 2 (1-2 години)

уреди

Вториот подарок првично се состоел од два дрвени предмети, сфера и коцка . Фребел го нарекол овој подарок „детско задоволство“, бидејќи ја набљудувал радоста на секое дете да ги открива разликите помеѓу сферата и коцката.

На детето веќе до тогаш, би требало да му е запознаен обликот на дрвената сфера, која била иста како и топката од првиот подарок. Дрвената сфера секогаш изгледала исто кога се гледа од која било насока. Како и детето, така и дрвената сфера била секогаш во движење. Кога се тркала на тврда површина, дрвената сфера произведува звуци. Спротивно на тоа, дрвената коцка била изненадување на вториот подарок. Останувала таму каде што е поставена, а од секоја насока добивала различен изглед.

Вториот подарок бил развиен за да му овозможи на детето да ги истражува и да ужива во разликите помеѓу облиците. Со прикачување на врвка или со вметнување прачка во дупка пробиена низ овие дрвени геометриски форми, тие можело да се вовлечат од страна на детето. Иако сферата секогаш изгледала исто, коцката што се вртела откривала многу форми кога се вртела на различни начини . Ова го навело Фребел подоцна да вклучи дрвен цилиндар во вториот подарок, кој исто така можел да се врти на многу различни начини.

Подарок 3 (2-3 години)

уреди

Познатиот облик на коцката сега бил поделен на осум идентични коцки од буково дрво, широки околу еден инч по секој раб, што била погодна големина за раката на мало дете. Детето уживало да го раздели овој подарок, да ги преуреди осумте коцки на многу начини, а потоа повторно да ги состави во форма на коцка. Ова бил првиот градежен подарок.

Подарок 4 (2-3 години)

уреди

Овој втор подарок за зграда на почетокот изгледал исто како и во Подарок 3. Но, детето го чекало изненадување кога парчињата ќе можеле да се развлечат. Секој од овие осум идентични блокови од буково дрво бил правоаголна штица, двојно подолга и половина од ширината на коцките од претходниот подарок. Многу нови можности за игра и градба се јавувале поради овие разлики.

Подарок 5 (3-4 години)

уреди

Овој градежен подарок се состоел од повеќе коцки, од кои некои биле поделени на половини или четвртини.

Подарок 6 (4-5 години)

уреди

Збир од посложени дрвени блокови што вклучувало: коцки, штици и триаголни призми.

Влијание

уреди

Фробел подароците подоцна ги приспособила Керолин Прат за училиштето, кое таа го основала во 1913 година во областа Гринич Вилиџ во Њујорк. Ова училиште го отелотворило пристапот кон образованието насочено кон детето. Децата работеле заедно за да ги реконструираат своите искуства преку игра. Врз основа на идеите на Фридрих Фребел, наставната програма била извлечена од околината на детето; набљудувањата за соседството го инспирирале секое дете директно да размислува за својот свет за да може да ги разбере своите искуства.[4]

Јоаким Либшнер, во својата книга „Дело на детето: Слобода и водство во образовната теорија и практика на Фробел “ коментирал вака: „Сфаќам како Подароците на Фробел на крајот биле злоупотребени од наставниците во градинка кои следеле настава по Фробел; важно е да се разгледа што очекувал Фробел да постигнат подароците кај децата. Се предвидувало дека Подароците ќе го научат детето да ја користи својата (или нејзината) средина како воспитно помагало, второ, дека ќе му дадат индикација за врската помеѓу човечкиот живот и животот во природата; врската помеѓу возрасниот и детето што си игра со нив“.[5]

Градежните форми и игрите со движење на Фробел биле претходници на апстрактната уметност, како и извор на инспирација за движењето Баухаус. Многу модернисти архитекти како деца биле изложени на идеите на Фробел за геометријата, вклучувајќи ги Френк Лојд Рајт, Ле Корбизје и Бакминстер Фулер. На Рајт му бил даден сет од блоковите на Фробел на околу девет години, а во својата автобиографија ги навел, индиректно објаснувајќи дека геометријата на архитектурата ја научил во игра во градинка.   Рајт подоцна напишал: „Доблеста на сето ова лежи во будењето на детскиот ум кон ритмичките структури во Природата... Наскоро станав подложен на конструктивниот модел кој се развиваше во сè што видов“.

Тековна достапност

уреди

Фробел подароците продолжиле да се користат во образованието во раното детство во Кореја и Јапонија, каде што биле направени од локално дрво.

Сетови за репродукција можело да се нарачаат преку Интернет.

Поврзано

уреди

Надворешни врски

уреди

Наводи

уреди
  1. „Sonntagsblatt – Froebel Decade“. 17 March 2014. Посетено на 2019-04-13.
  2. „Fröbelspur Bad Blankenburg – Froebel Decade“. 15 March 2014. Посетено на 2019-04-13.
  3. „About Us – Fröbelgaben“. Посетено на 2019-04-13.
  4. The British Association for Early Childhood Education. „Friedrich Froebel | Early Education“. www.early-education.org.uk. Посетено на 6 April 2021.
  5. Liebschner, Joachim (2002). A child's work: freedom and play in Froebel's educational theory and practice. Cambridge: Lutterworth Press. ISBN 9780718830144.