Старо училиште во Бранковина
Старото училиште во Бранковина, познато и како Протинско училиште, било изградено во 1833 година, веднаш по завршувањето на изградбата на црквата. Училишната зграда претставува недвижно културно богатство како споменик на културата од големо значење.[1] [2]
Историја уреди
По подигнувањето на црквата Свети Архангели во Бранковина, 1830 година, чиј ктитор бил Прото Матеја Ненадовиќ, од материјалот што останал при изградбата на црквата е изградено училиште. Како црквата, и училиштето е поврзано со позната личност од Првото српско востание против Матеј Ненадовиќ.
Изглед на училиштето уреди
Објектот во основа е правоаголен, граден според бондручкиот систем, со четирикорен покрив со благ наклон, покриен со ќерамиди. Внатрешниот распоред на просториите е целосно прилагоден на намената на објектот - училишна зграда. На фасадата на училиштето е поставена спомен плоча во спомен на познатите личности од семејството Ненадовиќ. Денеска во овој објект е поставена музејска поставка посветена на развојот на школувањето и образованието во тоа време. Посебно интересен е реконструираниот ентериер на училница од крајот на 19 век.
Училишниот двор денес уреди
Покрај старото, Протинско училиште во целина во училишниот двор се наоѓа и Новото училиште (Училиштето на Десанка) од 1895 година, во која учител бил таткото на Десанка, Михајло Максимовиќ, а таму ги научила првите букви идната голема поетеса. Има и мала училишна деловна зграда, како и скулптурата на Ненадовиќ, во која во 1826 година е роден синот на Прота, Љуба Ненадовиќ. Недалеку од таму е поставена реплика на куќата на Ненадовиќ, како почеток на понатамошниот развој на ваков музејски комплекс на отворено. За меморијалниот комплекс се грижи Националниот музеј од Ваљево.
Училишниот двор, заедно со црковното пристаниште, кое го дели училишната река, припаѓаат на една историска и културна целина која е под заштита на државата и е еден од културните споменици од големо значење.[3]
Поврзано уреди
- ОУ „Прота Матеја Ненадовиќ“ Бранковина
- Познатото место Бранковина
- Список на споменици на културата во областа Колубара
Наводи уреди
Надворешни врски уреди
- Ваљево за тебе / Бранковина Архивирано на 12 април 2015 г.
- Бранковина
- Републички завод за заштита на спомениците на културата - Белград Архивирано на 6 февруари 2021 г.
- Список на споменици