Слободната општина Сасари[1] или Република Сасари била држава во регионот Сасари на Сардинија во текот на 13 и 14 век, конфедерирана прво со Република Пиза како полуавтономна тема, а подоцна и со Република Џенова како номинално независен сојузник.[1] Тоа било првиот и единствен независен град-држава на Сардинија за време на раната ренесанса.

Историја уреди

 
Прогласување на слободната општина Сасари, Џузепе Скиути, 1880 година, Палацо дела провинција во Сасари.

Според Франческо Чезаре Касула, републиката била основана во 1272 година по смртта на Енцо од Сардинија.[1] Енцо бил оженет со Аделасија од Торес, последниот владетел или судија на судијата на Торес, чиј главен град и најнаселен град бил Сасари во неговите подоцнежни години. Со смртта на Аделасија без наследник во 1259 година, судијата бил поделен меѓу џеновските семејства Дорија и Маласпина и владејачкото семејство Арбореа. Меѓутоа, Сасари опстојувал како посебна политика,[2] номинално под власта на Енцо. Со смртта на Енцо во Болоња, Микеле Занче ја узурпирал власта и владеел во градот, а понекогаш се сметал за неофицијален судија на Торес.[3] Самиот Занче подоцна бил убиен по наредба на неговиот зет Бранка Дорија во 1275 година за време на банкет во Нурра.[4]

Во првата фаза од автономијата на Сасари, Сасари бил управуван од podestà на лојалност на Пизан, молена од општината да управувала со нив со „правда, објективност и непристрасност“. Сепак, по катастрофалната битка кај Мелорија во 1284 година и последователниот мир на Фучекио, договорен во 1293 година, Сасари официјално се отцепил како номинално независен град-држава, но во пракса под политичко влијание на Џенова, која назначила нова подеста поддржана од Лигурски официјални лица.

Во тоа време Сасари го направил својот законски кодекс познат како Статути на Сасари (италијански: Statuti Sassaresi), кој бил одржуван и ажуриран дури и за време на подоцнежното освојување на градот од страна на Судијата од Арбореја, долго по распуштањето на републиката.[5]

По доаѓањето на тогашниот новороденче Алфонсо IV од Арагон на чело на флота од 300 бродови на неговиот татко, Сасари понудил да се откажел од својата независност и да станел вазал на новоформираното Кралство Сардинија и Корзика, тогаш во сопственост на Круна на Арагон, преку амбасадорот Гуантино Катони; ова било прифатено, и Сасари официјално ја предал власта на 4 јули 1323 година.

Статути на Сасари уреди

 
Текст на Статутот на Сасари на латински.

Таканаречените Статути на Сасари биле официјалните акти кои ги регулирале организациските и институционалните принципи на градот Сасари и на пошироката општина.[5] Најраната преживеана копија датирала од 1316 година за време на џеновскиот podestà на Cavallino degli Onesti или degli Honestis и била напишана на латински, иако друга варијанта постоела и во логудорскиот дијалект на сардинскиот. Таа била поделена на три книги од 160, 38 и 50 поглавја соодветно. Првата книга ги опишувала домашните и економските работи како што се трговијата, давачките и градската стража, а втората за граѓанското право и управувањето со приватната сопственост. Третата книга го опишувала кривичното право и придружните казни за криминални дејствија и била забележана по својата невообичаена попустливост во споредба со сличните закони од нејзината ера.[5]

Наводи уреди

Цитати уреди

  1. 1,0 1,1 1,2 Sardinian Historical Dictionary. стр. 1615.
  2. Casula.
  3. Cioppi, p.34
  4. Satta Branca, p. 58
  5. 5,0 5,1 5,2 Sardinian Historical Dictionary. стр. 1619.

Библиографија уреди

  • Casula, Francesco (1989). The History of Sardinia. Sardinia Tourist Board.
  • Casula, Francesco Cesare (2003). Dizionario Storico Sardo [Sardinian Historical Dictionary] (Italian). Sassari: Carlo Delfino Editore. ISBN 88-7138-241-2.CS1-одржување: непрепознаен јазик (link)
  • Cioppi, Alessandra (2008). Battaglie e protagonisti della Sardegna medioevale [Battles and Figures of Medieval Sardinia] (Italian). Cagliari.CS1-одржување: непрепознаен јазик (link)
  • Cioppi, Alessandra (1995). Enzo Re di Sardegna [Enzo, King of Sardinia] (Italian). Sassari.CS1-одржување: непрепознаен јазик (link)