Пена

Пена; ;
	Пена во Тетово
Местоположба
Држава	Македонија
Физички особености
Извор	Чабриолица/кај Џинибег, Шар Планина
Устие	Вардар, кај Сараќино
Должина	29,7 км
Големина на сливот	192 км2
Особености на сливот
Течение	Вардар→ Егејско Море

Пена, во постарата книжевност Тетовска Бистрица, Тетовска Река (во некои пишани извори позната и како Шарска Река.^[1]) — најголемата шарпланинска река после Вардар во Полошката Котлина. Таа е и воедно најголема вардарска притока од шарпланинските реки. Во подалечното минато била нарекувана Хтетовчица

Извор и устие

Реката југозападно од Бозовце.

Камен мост на реката Пена во Тетово.

Извориштето на реката започнува кај месноста Чабриолица и Борислоица,^[2] на јужната страна на циркот Џинибег, на некаде околу 2.400 метри надморска висина, во ливадеста зарамнина на височина.^[3] Највисокиот извор (41°58′02″N 20°46′11″E / 41.967096° СГШ; 20.769833° ИГД / 41.967096; 20.769833) понекогаш пресушува, додека подолниот извор е повеќесезонски (41°58′22″N 20°45′56″E / 41.972882° СГШ; 20.765493° ИГД / 41.972882; 20.765493).

Од нејзина десна страна, во неа се вливаат водотеците на Кривошијска и Лешничка Река.^[3] Горниот тек на реката е месно наречен Бозовска Река.^[4]

Таа тече непосредно јужно од селата Бозовце, Вешала и Бродец.

Следни други притоки на Пена се: Чепеновска, Скакалска, Караниколска, Бродечка,^[3] Пржина, Вејчка, и уште други 4 реки^[5].

Поминувајќи низ самото средиште на Тетово, таа се спушта во полошкото поле, и кај селото Сараќино се влева во Вардар.

Особености

Извориштата на реката се на околу 2.500 метри надморска висина и со висинска разлика од околу 1.914 м. Реката е долга 29,7 км.

Значење

Пена има големе значење за градот Тетово и како симбол, а и како објект од голем економски потенцијал. Од туристичка гледна точка, реката со својот див планонски тек и прекрасни водопади, мами голем број на туристи. Од економски аспект реката е важна, бидејќи на неа се наоѓаат 4 мали хидроцентрали, од кои едната е прва хидроцентрала во Македонија.

Во 1979 година, по поројните дождови реката има надојдено и поплавено голем дел од Тетово, при што нанела големи штети.^[6]

Галерија

Реката по вливот на Кривошијска Река
Реката по вливот на Лешничка Река
Реката во средиштето на Тетово
Реката во средиштето на Тетово

Поврзано

Наводи

↑ Петров, Гьорче. Материали по изучванието на Македония. Печатница Вълковъ, Софија. стр. 264
↑ Душан Кривокапиќ: „Шар-Планина“, издание на „Туристичка Штампа“, Белград, 1969 г.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 „ХИДРОЛОГИЈА“. sharplanina.com.mk. Архивирано од изворникот 2014-05-31. Посетено на 28 јули 2023.
↑ „с. Бозовце – Долна Лешница – Кривошијски Водопад“. turnimedakinisam.mk. Архивирано од изворникот 2023-07-28. Посетено на 28 јули 2023.
↑ Живко Стефановски, Напредок Тетово, Шар Планина, стр. 68-70
↑ Кузман Најденоски: „Тетово во минатото“, издание од 1964 година. Печатница „Напредок“ Тетово

Надворешни врски

[1] Петров, Гьорче. Материали по изучванието на Македония. Печатница Вълковъ, Софија. стр. 264

[2] Душан Кривокапиќ: „Шар-Планина“, издание на „Туристичка Штампа“, Белград, 1969 г.

[sharplanina-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 „ХИДРОЛОГИЈА“. sharplanina.com.mk. Архивирано од изворникот 2014-05-31. Посетено на 28 јули 2023.

[4] „с. Бозовце – Долна Лешница – Кривошијски Водопад“. turnimedakinisam.mk. Архивирано од изворникот 2023-07-28. Посетено на 28 јули 2023.

[5] Живко Стефановски, Напредок Тетово, Шар Планина, стр. 68-70

[6] Кузман Најденоски: „Тетово во минатото“, издание од 1964 година. Печатница „Напредок“ Тетово

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]