Пантомима

вид сценска уметност

Пантомима (старогрчки: παντόμῑμος, pantómīmos за „пантомима“, буквален превод: „се што се имитира“) — облик на сценската уметност, чиишто изведувачи најчесто настапуваат без говор. Сцените, предметите, местата и ликовите главно се предаваат по пат на гестикулација и мимика, при што може да се употребуваат маски или шминки. Лицата кои изведуваат пантомима се наречени „пантомимичари“.

Улична изведба на пантомимичар
Галерија на фотографии со пантомимичари
Пантомима

Во пантомимата разликуваме три вида на движења:

  • уметност на стасот или држење (низ надворешен, телесен став и движење на еден карактер, неговите чувства и внатрешен став на една фигура);
  • знакови и движења од секојдневнит живот во нејзината зголемена форма (мафтање, поздравување, итн.); и
  • Илузиона техника (објаснување, човек со неговата околина на која се прикажани само со чисти телесни средства).

Пантомимата е уметност на тишината; поезија со високо култивирано движење. Мимос или мим од грч. мимос-движење без зборови; првобитно е посебен начин на претставување во античкиот театар. Пантомимата (панто-све, мимос-движење без зборови) се спомнува уште во Стара Грција и Рим, но и во записите на патописците низ Далечниот Исток.

Во своите почетоци, пантомимата како изведба составена од танц и циркузантство била препознатлива во немиот филм, но во поново време истата се развлила независно, како современ уметнички облик. Сепак, пантомимата и натаму понекогаш се поврзува со другите театарски облици, како на пример со црниот театар, а поретко и со црносветлечкиот театар. Исто така, елементи на пантомима може да содржат и изведбите на кловновите.

Општењето меѓу луѓето кои не можат да се изразуваат на странски јазик исто така често се сметаат за „пантомимски“, но сепак во потесна смисла на зборот не ѝ припаѓаат на пантомимата како уметнички облик, за чијашто изведба обично е потребно подолго образование.

Поврзано

уреди

Литература

уреди
  • Walter Bartussek: Pantomime und darstellendes Spiel. Grünewald, Mainz 1990, ISBN 3-7867-1427-4.
  • R. J. Broadbent: A History of Pantomime. Erstauflage 1901, IndyPublish, 2005, ISBN 1-4142-4923-3. Online im Project Gutenberg.
  • Kay Hamblin: Pantomime. Ahorn, Soyen 1973, ISBN 3-88403-005-1.
  • Janina Hera: Der verzauberte Palast. Aus der Geschichte der Pantomime. Henschel, Berlin 1981
  • Annette B. Lust: From the Greek Mimes to Marcel Marceau and Beyond. Mimes, Actors, Pierrots and Clowns. A Chronicle of the Many Visages of Mime in the Theatre. Foreword by Marcel Marceau. The Scarecrow Press, London 2000, ISBN 0-8108-4593-8.
  • Marcel Marceau, Herbert Ihering: Die Weltkunst der Pantomime. Erstauflage 1956, dtv, München 1989, ISBN 3-423-61870-1.
  • Stephanie Schroedter: Tanz – Pantomime – Tanzpantomime. Wechselwirkungen und Abgrenzungen der Künste im Spiegel der Tanzästhetik. In: Sibylle Dahms u. a. (Hrsg.): Meyerbeers Bühne im Gefüge der Künste. Ricordi, München 2002, ISBN 3-931788-13-X, S. 66–81.
  • Stephanie Schroedter: Pantomime. In: Gert Ueding (Hrsg.): Historisches Wörterbuch der Rhetorik. WBG 1992 ff., Bd. 10, Darmstadt 2011, Sp. 798–806
  • Jean Soubeyran: Die wortlose Sprache. Als Neuauflage zusätzlich Lehrbuch der Pantomime. Friedrich, Velber bei Hannover 1963, und Orell Füssli, Zürich/Schwäbisch Hall 1984, ISBN 3-280-01549-9.
  • Hans Jürgen Zwiefka: Pantomime, Ausdruck, Bewegung. 3. Auflage, Edition Aragon, Moers 1997, ISBN 3-89535-401-5.

Надворешни врски

уреди