Отомански двор
Отоманскиот двор — културата што еволуирала околу дворот на Отоманското Царство.
Отоманскиот двор се наоѓал во палатата Топкапи во Отомански Цариград каде на султанот му служела армија од странци и научници. Некои служеле во Ризницата и Вооружувањето, одржувајќи ги богатствата и оружјето на султанот. Постоела и гранка на слуги за кои се вели дека го придружувале султанот и неговиот двор додека биле на кампања. Најдоброто од страниците било избрано за лично да му служи на султанот. Еден бил одговорен за облеката на султанот, друг го служел со пијалоци, трет му го носел оружјето, еден му помагал да се качи на коњот, друг бил одговорен за правење турбан, а берберот го бричел султанот секој ден. Во палатата служеле и голем број луѓе кои носеле храна, вода и дрва низ палатата и ги палеле огништата и мангалите. Вратарите (Kapıcı) броеле неколку стотици и биле одговорни за отворање на вратите низ целата палата. Главниот чувар бил одговорен за придружба на важни гости кај султанот.
Харемот бил под управа на евнусите, од кои имало две категории, црни и бели евнуси. Важна фигура во османлискиот двор бил главниот црн евнух (Кизлар Агаси или Харем Агаси). Во контролата на Харемот и совршената мрежа на шпиони кај Црните евнуси, главниот евнух бил вклучен во речиси секоја интрига во палатата и на тој начин можел да стекне моќ или над султанот или еден од неговите везири, министри или други дворски службеници.
Харемот претставувал мал свет сам по себе. Честопати мајката на султанот (Валиде Султан) била политички влијателна личност. Таа ги избрала и наложниците за својот син. Наложниците можеле да живеат во или околу палатата цел живот, а таа ги поддржувала со сè што им треба. Жените кои не биле соодветни за султанот биле мажени за ергени од отоманското благородништво или биле враќани дома. Слугинките ги извршувале сите задолженија како што се сервирање храна и местење кревети.
Позиции
уредиШејхулислам: Шејхулислам ( османлиски превод на арапскиот شيخ الإسلام ) бил врховен верски авторитет во Отоманското Царство. Овој човек го проучувал самиот султан за работите во Куранот.
Кизлар Агаси: Кизлар-ага бил главен црн евнух на отоманското Сераглио . Титулата буквално значи „Началник на девојките“, а тој бил одговорен за заштита и одржување на жените од харемот.
Капи Агаси: Додека Кизлар Агаси бил одговорен за чување на доблеста на одалиските, капи-агата бил одајаник на дамите. Неговото име значи „Господар на вратата“, а тој бил поглавар на белите евнуси, дејствувајќи како главен слуга и набавувач.
Бостанџи-баши: Бостанџи-баши од Отоманскиот двор бил негов главен извршител. Насловот директно се преведува како „Главен градинар“ (Bostancı=Градинар, başı=глава), а негова работа била буквално да го „исчисти“ дворот од неговата мртва тежина: тоа биле луѓе кои извршувале злосторства во очите на судските правила.
Валиде султан: Валиде султан била мајка на владејачкиот султан и најмоќната жена во Харемот. Таа поседувала апсолутен авторитет во сераглиото и таа, со помош на Капи-ага и Кизлар-ага, честопати кои и биле доверливи, имала прст во секој аспект од животот во харемот.
Хасеки султан: Ова била титулата резервирана за главната сопруга и легално венчана сопруга на османлискиот султан.[1] Хасеки имала важно место во палатата, бидејќи била најмоќната жена и уживала најголем статус во царскиот харем по валиде султан и обично имала одаи блиску до одајата на султанот. Хасеки немале крвна врска со владејачкиот султан, но биле повисоко рангирани од самите сестри и тетки на султанот, принцезите од династијата. Нејзиниот возвишен империјален статус произлегол од фактот што таа била мајка на потенцијален иден султан.
Кадин: Меѓу жените од царскиот харем, Кадин е жената (или жените) кои на султанот му дале дете, по можност син. Кадин била еквивалент на сопруга.
Баш Кадин : Првите/најстарите сопружници се викале Баш Кадин или Биринџи Кадин. Сопружниците кои ја носеле титулата „Баш Кадин“ биле на втор ранг и најмоќни по Валиде Султан во харемот. Таа имала големо влијание во харемот. Пред создавањето и по укинувањето на титулата хасеки, оваа титула била најмоќната позиција за сопружниците на султанот.[2] Еден султан немал повеќе од четири кадини (истиот закон се користи за легалните сопруги во исламот) [3] Нивната позиција како можна мајка на иден султан им дава големо влијание и моќ во харемот.
Икбал: Под Кадин бил Икбал, членот на харемот со кој султанот спиел барем еднаш. Овие жени не морало да му дадат дете на султанот. Многу од овие жени биле нарекувани Ѓузде (што значи „Омилена“) откако го направиле токму тоа: го привлекле окото на султанот.
Џарије : Тоа биле жените кои и служеле на Валиде султан, на децата на Икбал, Кадин и на султанот. Тие би можеле да бидат унапредени во Калфи, што значело дека биле слободни и заработувале плата, во спротивно тие биле сопственост на султанот и би живееле во Харемот. Таквите жени можеле слободно да си заминат по девет години служба.
Наводи
уреди- ↑ Though his haseki, Kösem Sultan was never married to Ahmed I.
- ↑ http://www.theottomans.org/english/index.asp
- ↑ http://www.theottomans.org/english/glossary/index.asp