Национален парк Северен Велебит
Национален парк Северен Велебит (хрватски: Nacionalni park Sjeverni Velebit) е национален парк во Хрватска кој опфаќа (109 км 2) од северниот дел на планините Велебит, најголемиот планински венец во Хрватска. Поради големата разновидност на овој дел од опсегот Велебит, областа била надградена од природен резерват во 1999 година, и била отворена како национален парк во септември истата година.
| Национален парк Северен Велебит | |
|---|---|
МСЗП — Категорија II (национален парк) | |
 | |
| Место | Округ Лика-Сењ, Хрватска |
| Најблизок град | Сењ |
| Површина | 109 km2 (42 sq mi) |
| Посетители | 15,100 (во 2010)[1] |
Целиот опсег на Велебит е „природен парк“, помала категорија за зачувување. Друг национален парк на Велебит е Пакленица од неговата јужна страна.
Паркот уреди
Резервацијата на паркот е заштитена, а посетителите се ограничени на одредените патеки. Во внатрешноста на резерватот се наоѓа Висибаба (Галантус), со изобилство на ендемичен хрватски подвид на (Sibiraea altaiensis) и ботаничкиот резерват Завичан-Балиновац-Велика, познат по својата извонредна колекција на видови на планинска флора. Во внатрешноста на резерватот се наоѓа добро познатата градина Ботаничка Велебит, основана од професорот по фармакологија и ботаничар Фран Кужан во 1967 година.[2]
Паркот е вкрстен со планинарски патеки. Најпозната е Патеката на Премушиќ, именувана по нејзиниот конструктор, шумарот Анте Премушиќ кој ја изгради кон крајот на 1933 година. Патеката поминува низ најубавите и најинтересните делови од паркот. Од бројните врвови во околината има прекрасен поглед кон Јадранското Море и неговите острови (Паг, Раб, Голи Оток, Првиќ и Крк), како и континенталната страна.
Како додаток на културната вредност на Паркот се и бројните урнатини на таканаречените „летни домови“. Овие остануваат уште од времето кога Велебит бил населен со овчари и сточари. На нејзините крајбрежни падини има многу руинирани куќи, ложи и камени камени sидови, сите преостанати докази за изгубено месно население.
Врвот Завичан (1676 м) е во рамките на паркот, највисоката метеоролошка станица во Хрватска.
Специјални резервации уреди
Посебните резервации во паркот се две локации наречени Хајдучки кукови и Рожански кукови. Нивните имиња потекнуваат од народно име што се дава на големи камени маси кои се издигнуваат над околината на планините Велебит. Тие се во центарот на паркот, но не се редовен дел од него, пристапот до нив е ограничен на научни истражувачи и едукативни посетители.
Хајдучки кукови уреди
Хајдични кукови се едни од Куковата група која се на врвовите во северниот дел на Велебит. Заедно со Рожански кукови формираат површина од околу (22 км 2) прогласен за природен резерват во 1969 година. Од Рожански кукови е одделено со полето Скрбина Драга и Велики Лубеновац.
Групата кукови има околу 40 самити над 1.600 м. Областа околу Хајдучки кукови има комплексен подземен систем за одводнување. Теренот е многу див отколку, околу Рожанските кукови, а има делови каде што ниту во денешно време човечко стапало никогаш не погазило.[3] Лукина јама, најдлабоката планинска пештера во Хрватска и една од најдлабоките во југоисточна Европа, со длабочина од 1392 м. Бил откриен во 1992 година од страна на локалниот ентузијаст на пештериња, по име Озрен Лукиќ. Лукиќ се приклучил на планинска дивизија за време на војната (1991–95) како доброволец, но за жал бил убиен од снајперист во 1992 година. Лукина јама го доби името по него.
Рожански кукови уреди
Првиот „кук“, Громоваша (1675 м.) e на два и пол часа пешачење од хостелот во Завичан. Центарот на карпите започнува веднаш зад Росијева колиба (планинска колиба), исто така 2,5 часа пешачење од хостелот. Најинтересниот дел од овој карпест регион е на патеката од Росилијева колиба до Криквена (1.641 м), на половина час пешачење од колибата.
На површина од околу (18 км2)има повеќе од педесет камени врвови, над 1.600 метри, некои со бизарни форми на кули, пајажи или обелиск. Тука се среќаваат сите феномени на карстната карпа - бездри, вртоглави височини, пукнатини, пештери, природни порти и премини.
Најпознати и најпопуларни знаменитости се Новотнијев кук, Росилијев кук и Премучишев кук.
Поврзано уреди
Надворешни врски уреди
Наводи уреди
- ↑ „DZS: U nacionalnim parkovima 2010. više posjetitelja“. mint.hr (хрватски). 8 March 2011. Посетено на 5 May 2015.
- ↑ „Botanički vrt PMF-a“. hirc.botanic.hr (хрватски). Посетено на 6 May 2015.
- ↑ Radovan Radovinović, The Croatian Adriatic Tourist Guide, pg. 143, Naklada Naprijed - Zagreb (1999), ISBN 953-178-097-8