Википедија

Надија Мурад

Надија Мурад Баси Таха (родена 1993 година) [1] — ирачкa Јазиди[2][3] активистка за човекови права која живее во Германија. Во 2014 година, таа била грабната од родниот град Кочо и била држена од Исламска држава три месеци.[4]

Надија Мурад
Надија Мурад во 2018
Мурад во 2018
Роден(а)Надија Мурад
1993 (воз. 30–31 г.)
Кочо, Ирак
НационалностИракi
Значајни делаПоследната девојка
Иницијативата на Надија
Награди

Мурад е основач на Иницијативата на Надија, организација посветена на „помагање на жени и деца жртви на геноцид, масовни злосторства и трговија со луѓе за да се лекуваат и да ги обноват нивните животи и заедници“.[5]

Во 2018 година, на неа и Дени Маквеге заедно им била доделена Нобеловата награда за мир за „нивните напори да се стави крај на употребата на сексуално насилство како оружје на војна и вооружен судир“.[6] Таа е прва Ирачанка и Јазиди која добила Нобелова награда.[7]

Ран живот и киднапирање од ИСИС

уреди

Мурад е родена во селото Кочо во округот Синџар, Ирак.[8] Нејзиното семејство, од малцинството Јазиди, биле земјоделци.[9] На 19-годишна возраст, Мурад била студент која живеела во селото Кочо во Синџар, северен Ирак кога борците на Исламска држава ја заобиколиле заедницата на Јазидите во селото, убивајќи 600 лица — меѓу кои и шестмина браќа и полубраќа на Надија — и земајќи ги помладите жени и девојчиња во ропство. Таа година, Мурад била една од повеќе од 6.700 жени и девојки Јазиди, кои биле затворени од Исламска држава во Ирак.[10] Била заробена на 15 август 2014 година.[11] и била држена како роб во градот Мосул, каде била тепана, горена со цигари и силувана. Успешно избегала откако нејзиниот грабнувач ја оставил куќата отклучена. Мурад ја примило соседно семејство, кое било во можност да ја прошверцува надвор од подрачјето контролирана од Исламска држава, дозволувајќи и да излезе на пат кон бегалскиот камп во Дохок, Северен Ирак.[12] Била надвор од територијата на ИСИС на почетокот на септември [13] или во ноември 2014 година.

Во февруари 2015 година, го дала своето прво сведоштво пред новинарите на белгискиот дневен весник „Ла Либре Белгикик“, додека престојувала во логорот Рванга, живеејќи во пренаменет контејнер.[13] Во 2015 година, била една од 1.000 жени и деца кои имале корист од програмата за бегалци на Владата на Баден-Виртемберг, Германија, која станала нејзин нов дом.[14][15]

Кариера и активизам

уреди
Мурад зборувајќи со претседателот на САД Trump заедно со другите жртви на религиозно прогонство 17 Јули 2019

На 16 декември 2015 година, Мурад зборувала пре Советот за безбедност на Обединетите нации за трговија со луѓе и конфликт. Ова била првпат Советот да биде информиран за трговијата со луѓе.[9][16] Како дел од нејзината улога на амбасадор, Мурад учествува во глобални и локални иницијативи за застапување за да се подигне свеста за трговијата со луѓе и бегалците.[17] Мурад се запознала со бегалците и преживеаните заедници, слушајќи ги сведочењата на жртвите на трговија со луѓе и геноцид.[18]

Во септември 2016 година, адвокатката Амал Клуни зборувала пред Канцеларијата на Обединетите нации за дрога и криминал (УНОДЦ) да разговара за одлуката што ја донеле во јуни 2016 година [19] и да ја претставува Мурад како клиент во правно дејствие против командантите на ИСИЛ.[17][18][20] Клуни го окарактеризирала геноцидот, силувањето и трговијата со луѓе од страна на ИСИЛ како „бирократија на злото од индустриски размери“, опишувајќи го како робски пазар кој постои на Интернет, на Фејсбук и во Средниот Брег што е сè уште активен денес.[10] Мурад добила сериозни закани по нејзината безбедност како резултат на нејзината работа.[9]

 
Постер на Надија Мурад зборувајќи пред Советот за безбедност на ООН во храмот Јазиди Лалиш, Курдистан-Ирак

Во септември 2016 година, Мурад ја објави Иницијативата на Надија на настан чиј домаќин била Тина Браун во Њујорк. Иницијативата има намера да обезбеди застапување и помош на жртвите од геноцид.[21] Истиот месец, таа била прогласена за прва амбасадорка на добра волја за достоинство на преживеани од трговија со луѓе на Обединетите нации (УНОДЦ).[22]

На 3 мај 2017 година, Мурад се запознала со папата Франциск и архиепископот Галагер во Ватикан. За време на состанокот, таа „побара да им помогне на Јазидите кои сè уште се во заробеништво на ИСИЛ, ја призна поддршката за Ватикан за малцинствата, разговараше за опсегот за автономен регион за малцинствата во Ирак, ја истакна сегашната состојба и предизвиците со кои се соочуваат верските малцинства во Ирак и Сирија, особено жртвите и внатрешно раселените лица, како и имигрантите “.[23]

Мемоарите на Мурад, Последната девојка: Мојата приказна за заробеништво и мојата борба против Исламската држава, била објавена од групата на издаваштво Крун на 7 ноември 2017 година.[24]

Во 2018 година, режисерот Александрија Бомбач произведе документарен филм наречен „На нејзините раменици“ во кој се прикажани животната приказна и активизмот на Мурад.[25][26][27]

Во 2019 година, Мурад се обратила до втората годишна министерка за унапредување на верската слобода, каде зборувала за нејзината приказна и тековните предизвици со кои се соочуваат Јазидите речиси пет години по нападите на 3 август 2014 година и поставила „план за акција од пет точки“ за решавање на предизвици со кои се соочуваат во Ирак.[28][29] Мурад била вклучена меѓу делегација преживеани од религиозно прогонство од целиот свет чии приказни биле истакнати на самитот.[30] Како дел од делегацијата, на 17 јули 2019 година, Мурад се состанала со претседателот Доналд Трамп во Овалната канцеларија и ја споделила нејзината лична приказна - загубата на членовите на семејството, вклучително и нејзината мајка и шест браќа, и го замолила да преземат нешто.[31]

Награди и почести

уреди

Библиографија

уреди
  • Надја Мурад: Последната девојка: Мојата приказна за заробеништво и мојата борба против Исламската држава (Вираго еКнига, 7 ноември 2017 година), ISBN   978-0-349-00974-2 (англиски)
  • Nadia Murad: Ich bin eure Stimme: Das Mädchen, das dem Islamismhen Staat entkam und gegen Gewalt und Versklavung kämpft ( Knaur eBook, 31.10.2017), (германски)

Филмографија

уреди
  • На нејзините рамена

Наводи

уреди
  1. ↑ By Editorial Staff (20 August 2018). „Iraqi Yazidi human rights activist Nadia Murad gets married“. Kurd Net - Ekurd.net Daily News.
  2. ↑ Murad, Nadia; Krajeski, Jenna (7 November 2017). The Last Girl: My Story of Captivity and My Fight Against the Islamic State (англиски). Little, Brown Book Group. ISBN 9780349009766.
  3. ↑ Siddique, Haroon; Maclean, Ruth (5 October 2018). „Nobel peace prize 2018 won by Denis Mukwege and Nadia Murad – as it happened“. The Guardian.
  4. ↑ Westcott, Lucy (19 March 2016). „ISIS sex slavery survivor on a mission to save Yazidi women and girls“. Newsweek. Посетено на 22 September 2016.
  5. ↑ „Nadia Murad“. Forbes. Посетено на 5 October 2018.
  6. ↑ „Announcement“ (PDF). The Nobel Peace Prize. Архивирано од изворникот (PDF) на 2018-10-05. Посетено на 2019-10-16.
  7. ↑ „Nobel Peace Prize winner Nadia Murad“. BBC News. 5 October 2018.
  8. ↑ „Who is the Nobel Peace Prize 2018 winner Nadia Murad?“.
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 Murad Basee Taha, Nadia (16 December 2015). „Nadia Murad Basee Taha (ISIL victim) on Trafficking of persons in situations of conflict – Security Council, 7585th meeting“. United Nations Television (UNTV). Архивирано од изворникот (Video) на 2018-12-26. Посетено на 21 September 2016.
  10. ↑ 10,0 10,1 10,2 „Appointment Ceremony of Ms. Nadia Murad Basee Taha As UNODC Goodwill Ambassador for the Dignity of Survivors of Human Trafficking on the Occasion of the International Day of Peace“. United Nations Television (UNTV). 16 September 2016. Архивирано од изворникот (Video) на 2018-12-26. Посетено на 21 September 2016.
  11. ↑ Alter, Charlotte (20 December 2015). „A Yezidi Woman Who Escaped ISIS Slavery Tells Her Story“. Time. Посетено на 18 December 2016.
  12. ↑ Collard, Rebecca (13 July 2018). „He Helped Iraq's Most Famous Refugee Escape ISIS. Now He's the One Who Needs Help“. Time (англиски). Посетено на 11 November 2018.
  13. ↑ 13,0 13,1 Lamfalussy, Christophe (22 February 2015). „La sixième nuit j'ai été violée par tous les gardes, Salman a dit: elle est à vous maintenant“.
  14. ↑ Alter, Charlotte (20 December 2015). „Yezidi Girl Who Escaped Isis Sex Slavery: Please Help Us“. Time. Посетено на 19 September 2016.
  15. ↑ Whyte, Lara (18 February 2016). „'Every Part of Me Changed in Their Hands': A Former ISIS Sex Slave Speaks Out“. Broadly. Посетено на 19 September 2016.
  16. ↑ „ظهورجريء للفتاة الازيديية نادية مراد ابكى اعضاءً في مجلس الامن وصفق لها الحاضرون“. عراق برس. 18 December 2015. Архивирано од изворникот на 4 August 2017. Посетено на 5 October 2016.
  17. ↑ 17,0 17,1 Harris, Elise (19 September 2016). „Amal Clooney, George's wife, takes on U.N. and ISIS“. The Washington Times. Посетено на 22 September 2016.
  18. ↑ 18,0 18,1 McFadden, Cynthia; Whitman, Jake; Rappleye, Hannah (19 September 2016). „Amal Clooney Takes on ISIS for 'Clear Case of Genocide' of Yazidis'“. NBC News. Посетено на 19 September 2016.
  19. ↑ Allum, Cynthia (9 June 2016). „Exclusive: Amal Clooney to represent ISIS survivor Nadia Murad and victims of Yazidi genocide“. The New York Times. Архивирано од изворникот на 2017-12-17. Посетено на 24 September 2016.
  20. ↑ Lara, Maria Mercedes (19 September 2016). „Watch: Amal Clooney Reveals She and George Talked About the 'Risks' of Taking on ISIS – 'I Mean, This Is My Work'“. People (magazine). Посетено на 19 September 2016.
  21. ↑ „Nadia's Initiative“. Uncommon Union. Архивирано од изворникот на 2017-01-31. Посетено на 9 October 2016.
  22. ↑ del Campo, Carlos Gomez (16 September 2016). „Human trafficking survivor Nadia Murad named UNODC Goodwill Ambassador“. United Nations Office on Drugs and Crime (UNODC). Посетено на 17 September 2016.
  23. ↑ „A Meeting with his Holiness Pope Francis“. nadiamurad.org. 8 May 2017. Архивирано од изворникот на 28 October 2017. Посетено на 23 October 2017.
  24. ↑ „The Last Girl“. nadiamurad.org. 17 August 2017. Архивирано од изворникот на 27 December 2017. Посетено на 23 October 2017.
  25. ↑ Weissberg, Jay; Weissberg, Jay (28 January 2018). „Film Review: 'On Her Shoulders'“. Variety (англиски). Посетено на 19 June 2019.
  26. ↑ Ehrlich, David; Ehrlich, David (20 January 2018). „'On Her Shoulders' Review: A Documentary About Yazidi Activist Nadia Murad Becomes an Essential Portrait of the Strength Required to Speak Up — Sundance 2018“. IndieWire (англиски). Посетено на 19 June 2019.
  27. ↑ Minow, Nell. „On Her Shoulders Movie Review (2018) | Roger Ebert“. www.rogerebert.com (англиски). Посетено на 19 June 2019.
  28. ↑ Ochab, Ewelina U. „Nadia Murad Explains The Blueprint To Help Religious Communities In Iraq“. Forbes (англиски). Посетено на 2019-08-02.
  29. ↑ Ministerial To Advance Religious Freedom (Tuesday Part 2 of 3) (англиски), Посетено на 2019-08-02
  30. ↑ „Biographies of Survivors“. United States Department of State (англиски). Посетено на 2019-08-02.
  31. ↑ CNN, Saffeya Ahmed. „Trump Oval Office exchange with Nobel Peace Prize winner highlights tension over immigration“. CNN. Посетено на 2019-08-02.
  32. ↑ Monasebian, Simone (14 September 2016). „Nadia Murad Basee Taha to be appointed Goodwill Ambassador by United Nations Office on Drugs and Crime on 16th September“. United Nations Office on Drugs and Crime (UNODC). Посетено на 21 September 2016.
  33. ↑ „Václav Havel Human Rights Prize 2016 awarded to Nadia Murad“. PACE News. Посетено на 5 October 2018.
  34. ↑ „Why I am nominating Nadia Murad for Sakharov Prize“. Beatriz Becerra. 12 September 2016. Посетено на 8 October 2016.
  35. ↑ Becerra Basterrechea, Beatriz (20 July 2016). „Yazidi genocide victims deserve European Parliament prize“. EurActiv. Посетено на 8 October 2016.
  36. ↑ „EU Parliament awards Sakharov prize to Yazidi women“. 27 October 2016.
  37. ↑ Callimachi, Rukmini; Gettleman, Jeffrey; Kulish, Nicholas; Mueller, Benjamin (5 October 2018). „Nobel Peace Prize Awarded to Denis Mukwege and Nadia Murad for Fighting Sexual Violence“. The New York Times. Посетено на 5 October 2018.
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Надија_Мурад&oldid=5274238“