Мостот Чинват (авестиски Cinvatô Peretûm, „мост на судот“ или “мост во форма на светлина“[1]) или „мост на повратниците“[2] е концепт од зороастризмот[3] кој го дели светот на живите и светот на мртвите. Сите души мора да поминат преку овој мост откако ќе умрат. Мостот го чуваат две кучиња со четири очи, што се среќава и во хинду митот за Јама, оној кој владее со пеколот и ги чува вратите на пеколот заедно со две кучиња кои имаат по четири очи.

Изгледот на мостот зависи од ашата на оној кој го гледа, односно од неговата праведност. Во текстот наречен Бундаишн, ако човекот бил неморален, мостот пред него ќе се појави како тесен, а демонот Визареш[4] ќе ја влече неговата душа до друј-демана (Куќата на Лагите), место на кое вечно ќе е казнуван и ќе страда, налик на концептот за пеколот.[5] Ако човекот имал добри мисли, добри зборови и добри дела во животот, мостот ќе е доволно широк за да го помине, а Даена, духот кој го открива тоа, ќе се појави и ќе ја одведе душата во Куќата на Песната. Оние души кои успешно ќе го минат мостот, ќе се спојат со Ахура Мазда. Мостот Чинват често се идентификува со виножито, или со Млечниот Пат.[6] Но, некои научници не се согласуваат со ваквата споредба, цитирајќи го описот за Чинват како „право нагоре“, а не „искривено“.[7][8]

Се вели дека три божества се чувари на мостот Чинват: Сраоша (послушност), Митра (сојуз) и Рашну (правда).[5]

Овој мост понекогаш се нарекува: Чинвад, Цинват, Чинвар или Чинават.[9]

Концептот на мостот Чинват е сличен на муслиманскиот Ас-Сират.

Во текстовите

уреди

Во 71 поглавје од текстот Јасна, постои опис на мостот Чинват.

Ŷatha vashi ashâum idha anghô ashava frapârayånghe urvânem tarô cinvatô peretûm vahishtahe anghêush ashava jasô ushtavaitîm gâthãm srâvayô ushtatâtem nimraomnô, (zôt u râspî,) ushtâ ahmâi ... gaêm mananghô! - [1]
Ох свет, нека биде, душите ќе поминат преку мостот Чинват, а светите ќе стигнат до рајот. - (слободен превод од преводот на англиски јазик)

Во Вендидад исто така постои опис на мостот Чинват, во делот 19.

27. dâtare ... dva tâ dâthra bavaiñti dva tâ dâthra pârayeiñti dva tâ dâthra pairi-bavaiñti dva tâ dâthra paiti hañjaseñti mashyô astvaiñti anghvô havâi urune para-daidhyât.
28. âat mraot ahurô mazdå, pasca para-iristahe mashyehe pasca frasaxtahe mashyehe pasca pairithnem dereniñti daêva drvañtô duzhdånghô, thrityå xshapô vîusaiti ushi raocaiti bâmya gairinãm ashahvâthranãm âsenaoiti mithrem huzaênem hvarexshaêtem uzyôraiti,
29. vîzareshô daêvô nãma spitama zarathushtra urvânem bastem vâdhayeiti drvatãm daêvayasnanãm merezujîtîm mashyânãm, pathãm zrvô-dâtanãm jasaiti ýasca drvaite ýasca ashaone cinvat-peretûm mazdadhâtãm baodhasca urvânemca ýâtem gaêthanãm paiti-jaidhyeiñti dâtem astvaiñti anghvô.
30. hâu srîra kereta taxma huraodha jasaiti spânavaiti nivavaiti pasvaiti ýaoxshtavaiti hunaravaiti, hâ drvatãm akhem urvânô temô-hva nizarshaite, hâ ashâunãm urvânô tarasca harãm berezaitîm âsenaoiti tarô cinvatô peretûm vîdhârayeiti haêtô mainyavanãm ýazatanãm.- [2] Архивирано на 25 февруари 2009 г.
27. Создавачу на материјалниот свет! Каде се дадени наградите? Каде се случува наградувањето? Каде се исполнува наградувањето? Каде доаѓаат луѓето за да ја земат наградата која ја заслужиле за својата душа, во текот на животот во материјалниот свет?
28. Ахура Мазда одговори: „Кога човекот е мртов, кога дошло времето, тогаш неморалните и зли Даеви му го одземаат видот. На третата ноќ, кога се појавува зората и светлината, кога Митра, богот со убави оружја стигнува до среќните планини, и кога сонцето изгрева
29. Тогаш ѓаволот, наречен Визареша, о Заратустра, ги носи заврзани душите кои го обожувале Даева, и кои живееле во грев. Душата влегува по патот направен од Времето, кој се отвора и за злите и за праведните. На почетокот на мостот Чинвад, светиот мост направен од Мазда, душите прашуваат за наградите, кои се даваат како што е опишано овде подолу.
30. Доаѓа убава, стројна, силна жена, со кучиња до неа, таа се истакнува со бројни деца, среќа и големо разбирање. Душата на праведниот таа ја праќа горе во Хара Березаити; горе над мостот Чинвад, таа ги поставува во друштво на небесните богови.“ – (превод од англиски јазик)

Наводи

уреди
  1. http://www.sacred-texts.com/earth/pf/pf21.htm
  2. Merriam-Webster, Inc. (1999). Doniger, W. (уред.). Merriam-Webster's Encyclopedia of World Religions. Merriam-Webster. стр. 421. ISBN 9780877790440.
  3. Dawson, M. M. (2005). The Ethical Religion of Zoroaster. Kessinger Publishing. стр. 237. ISBN 9780766191365.
  4. http://www.avesta.org/pahlavi/bund24.html#chap28
  5. 5,0 5,1 http://www.heritageinstitute.com/zoroastrianism/death/index.htm#chinvat
  6. Tiele, C.P. History of Religion. London and Boston, 1877: p. 177.
  7. C. F. Keary, Primitive Belief. Lond., 1882: p. 292.
  8. Rawlinson, The Seven Great Monarchies of the Ancient Eastern World: Parthia and Sassania. Gorgias Press LLC, 2002. ISBN 1-931956-47-2
  9. http://www.avesta.org/zglos.html#Glos_C