Мокош

Мокош — една од најпочитуваните и најстарите словенски божици, во неа е зачуван споменот за Големата Мајка Божица. Претставува женски пандан на врховниот бог. Според Јагиќ нејзиното име означува мокрење, дожд што упатува дека може да биде божица на плодородноста, покровителка е на женските работи и судбината и среќата на жените и ги штити жените при породувањето. Иако во споменатиот киевски пантеон од цитираниот текст се наведуваат 5 богови и едно женско божество - Мокош(а), во науката се изнесени и претпоставки дека не се работи за божесттво туку за демонско суштество.

Мокош
Дрвена статуа во Чешка
Божица на животворност, смрт и плодност
Симбол	Петок
Сопружник	Нема
Римски пандан	Света Петка Римска
Христијански пандан	Света Петка, Богородица Марија

Археолошки докази за Мокош датираат од 7 век пред нашата ера. Дури во 19 век, таа била славена како божица на плодноста и владетелка на смртта.

Таа зазема едно од централните места во Збручанскиот идол (еден од најдрагоцените материјали од словенското паганство), каде во рака го држи рогот на изобилието. До нејзиниот идол се наоѓаат и идолите на Лада, Перун и, веројатно, Дажбог. Таа се наоѓала и меѓу идолите на кнезот Владимир. Хроничарот Нестор вели:

"И постави (Владимир) кумири на брдото над својот дворец: на Перун, од дрво, со сребрена глава и златна брада; на Хорс и Дажбог и Стрибог и Симаргл и Мокош."

Во "Словото за идолите" се вели дека Словените им поднесувале жртви на:

"...вилите и Мокош Дива,

на Перун,

на Хорс..."''

Литература

• Б. А. Рыбаков:"Язычество древних славян"
• Вражиновски, Танас: "Народна митологија на Македонците"
• Vasiljev, Spasoje: "Slovenska mitologija"
• Zaroff, Roman: "Organised pagan cult in Kievan Rus`. The invention of foreign elite or evolution of local tradition?"