Марта Костуч (8 јули 1949 година, Мус Лејк, Минесота, Соединетите Држави - 23 април 2008 година, Роки Маунт Хаус, Алберта, Канада) ― канадски ветеринар и наградуван екологист.[1] Во нејзината ветеринарна работа, таа идентификувала репродуктивни и имунолошки проблеми меѓу добитокот добиени од загадувачите на воздухот, како сулфур диоксид, од индустријата за кисел гас во регионот. Нејзината успешна кампања за намалување на загаденоста на воздухот го означило почетокот на нејзината работа како екологист.[1]

Марта Костуч на прослава во Калгари на 2 февруари 2008 година.

Костуч и нејзиниот сопруг, Том М. Костуч, се преселиле во Алберта од Минесота во 1975 година. По раѓањето имале две деца, а посвоиле и два сина.[2] Во 2001 година, еден од нејзините синови бил обвинет дека планирал да ја убие за да добие наследство.[3] Тој се изјаснил за виновен „за советување за извршување прекршок“ затоа што на платен убиец му понудил 40.000 долари.[4]

Во следните години таа придонела со своите напори во различни еколошки кампањи. Тоа вклучува блокирање на хотел и одморалиште за терени за голф. Во 1998 година таа го обвинила бизнисот за превоз на песок и чакал за прекршување на сојузниот Закон за рибарство.[5] Таа водела кампања за запирање на изградбата на браната на реката Олдман и следела правна кампања што резултирало со еколошки подобрувања на проектот кога била одобрена браната и одлуката на Врховниот суд дека заштитата на животната средина е во јурисдикција и на сојузната и на покраинската влада.[6] Во нејзината работа на комитетот на Стратешкиот сојуз за чист воздух, таа била дел од напорите што резултирале со намалување на загадувањето на воздухот.[1][7]

Во есента 2007 година, Костуч објавила дека и била дијагностицирана како терминал со атрофија на мултиплекс систем . Таа изјавила дека има намера да избере кога ќе умре, наместо да дозволи болеста да одлучи наместо неа - поддржувајќи го правото да се умре.[1]

Почести уреди

Во 1992 година, Костуч ја добила наградата на Смарагдната задолжбина на Алберта во категоријата Засебна посветеност.[8]

Во 2002 година, на Костуч и биле доделени Канадските награди за животна средина: Награда на заедницата за чист воздух.[9]

Во 2003 година, таа ја добила Наградата „Даглас Х. Пимлот“ на Природа Канада.[10]

Во 2004 година, Албертското здружение за дивина и доделила на Костуч Награда „Албертски бранители на дивината“.[11]

На 15 април 2008 година, Смарагдната задолжбина на Алберта објавила дека на Костуч ќе и биде врачена Посебна награда за достигнување на церемонијата на доделување награди на 3 јуни 2008 година.[12]

На 21 април 2008 година, владата на Алберта објавила образовна стипендија што ќе се створи во името на Костуч и ќе се доделува секоја година. Стипендијата е да се финансираат луѓе од невладини организации за студии на курс за сертификати за градење консензус.[13][14]

Наводи уреди

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Hanneke Brooymans (24 април 2008). „Environmentalists lose 'prime mentor' Kostuch“. Edmonton Journal. Edmonton. Архивирано од изворникот на 27 април 2008. Посетено на 15 ноември 2021.
  2. „The Martha Kostuch Story“. 23 април 2007. Архивирано од изворникот на 13 мај 2009. Посетено на 15 ноември 2021.
  3. „Kostuch chooses judge and jury“. CBC News. 3 мај 2001. Посетено на 15 ноември 2021.
  4. „Man pleads guilty to trying to have mother killed“. Globe & Mail. 22 февруари 2002. |access-date= бара |url= (help)
  5. Philip Hope (25 мај 1998). „A green lays citizen charges“. Alberta Report. Edmonton. стр. 17. ISSN 0225-0519.
  6. Macdonald, Jim; Shannon Montgomery (23 април 2008). „Martha Kostuch, who took environmental fight to Supreme Court, dies at 58“. Canada Press. Архивирано од изворникот на 23 јули 2012. Посетено на 15 ноември 2021.
  7. „Environmentalist Martha Kostuch dies“. CBC News. 23 април 2008. Посетено на 15 ноември 2021.
  8. „Alberta Emerald Foundation: Martha Kostuch“. Посетено на 15 ноември 2021.[мртва врска][мртва врска]
  9. „Martha Kostuch Environmental activist — Canadian Environment Awards Network“. Архивирано од изворникот на 2011-06-07. Посетено на 15 ноември 2021.
  10. „Backgrounder: Martha Kostuch“ (PDF). Посетено на 15 ноември 2021.[мртва врска][мртва врска]
  11. „Alberta Wilderness and Wildlife Trust: Alberta Wilderness Defenders Awards“. Архивирано од изворникот на 15 октомври 2011. Посетено на 15 ноември 2021.
  12. "Honorary Chair of the 2008 Emerald Awards and Special Achievement Award Announced". Соопштение за печат. Архивирано на 31 јануари 2009 г. „архивски примерок“ (PDF). Архивирано од изворникот (PDF) на 2009-01-31. Посетено на 2021-11-15.
  13. (21 април 2008). "Alberta bursary celebrates legacy of environmental advocate". Соопштение за печат.  посет. 15 ноември 2021 г „архивски примерок“. Архивирано од изворникот на 2011-08-07. Посетено на 2022-10-29.
  14. Darcy Henton (21 април 2008). „Province recognizes environmentalist's work“. Edmonton Journal. Edmonton. Архивирано од изворникот на 4 ноември 2012. Посетено на 15 ноември 2021.

 

Надворешни врски уреди