Лицитар

Лицитар е шарено-украсен колач од слатко тесто, кој традиционално се произведува во средишниот и низинскиот дел на Хрватска. Слаткарите кои го прават овој колач најчесто прават и други слатки од овој тип, како разни медењаци, напитоци од мед (медица, гвирц), свеќи, други ситни поклони направени од восок, и обично ги продаваат на панаѓури. Порано тестото се ставало во специјални, рачно направени, дрвени калапи, за да ја добијат саканата форма, а денес тоа се прави во лимени калапи, потоа се печат и бојат со овошни бои (црвена, жолта, зелена и бела) и се украсуваат со шеќерни украси, огледалца и слично. Лицитарското колаче најчесто се прави во облик на срце, венец, птица, коњ и друго.

Изложбено-продажен штанд со лицитарски колачи во Чаковец

Оваа традиција на правење на лицитарски колачи е запишана во пописот на нематеријалното културно наследство на УНЕСКО на 15 јануари 2010 година.

Лицитари од Самобор (Етнографски музеј во Загреб)

Историја

Традицијата на изработка на лицитари започнала уште во средниот век, а во 16-ти и 17 век, во многу европски манастири, се правеле слични колачи и медењаци со помош на дрвени калапи. Во источноалпскиот регион, изработка на вакви колачи брзо прераснала во слаткарски занает кој подоцна се проширил и на други подрачја на Средна Европа и во панонските делови на Хрватска. Во 18-ти и 19 век, во градовите Загреб, Карловац, Копривница, Самобор, Вараждин, лицитарите биле видни слаткари и нивните производи биле омилени кај луѓето од сите сталежи.

Денес

Обичајот да се дарува лицитар, со кој момчињата искажуваат љубов и верност кон девојките, како и украсувањето на божиќното дрво со ситни лицитарски колачиња, е длабоко вкоренет во хрватската култура (балетот Лицитарско срце од К. Барановиќ). Денес колачот лицитар е национален симбол и се продава како автохтон хрватски традиционален сувенир.

Поврзано

Лицитарски срца

• Хрватско културно наследство
• Духовно културно наследство
• Нематеријално светско наследство
• Лицитарско срцето (балет)

Надворешни врски

• Правење на лицитари видео на kultura.hr