Иберски јазик
Иберскиот е исчезнат јазик кој, според старогрчките и римски сведоштва, се зборувал во источните и југоисточните предели на Пиринејскиот Полуостров. Старите Ибери може да се сметаат за месна култура која постоела меѓу VII и I век п.н.е. Иберскиот јазик, како и останатите палеохиспански јазици освен баскискиот, исчезнале до I или II век. Народите биле постепено латинизирани. Се претпоставува дека иберскиот бил јазичен изолат. Неговото писмо било дешифрирано до различни фази и така јазикот е општо гледано непознат.
| Иберски јазик | |
|---|---|
| Застапен во | денешни Шпанија и Франција |
| Подрачје | средоземното крајбрежје на Пиринејскиот Полуостров |
| Изумрен | 1–2 век |
| Јазично семејство | |
| Јазични кодови | |
| ISO 639-3 | xib |
| Linguist | xib |
|
| |
Географска распространетост
уреди
Иберскиот јазик се зборувал на средоземното крајбрежје на Пиринејскиот Полуостров. На север, иберски натписи може да се пронајдат во денешна јужна Франција. На југ, јазикот достигнал до денешната Поркуна. Кон внатрешноста на полуостровот не може со прецизност да се каже до каде се зборувал јазикот. Се претпоставува дека јазикот се зборувал покрај реката Ебро и најмногу стигнал до Сарагоса.
Историја
уреди
Потеклото на јазикот не е познато. Иако иберскиот престанал да се пишува во 1 век, сепак јазикот можеби преживеал во некои предели сè до визиготскиот период, според Менендез Пидал.[1]
Поврзано
уреди
Литература
уреди- Anderson, James, M. (1988) Ancient Languages of the Hispanic Peninsula, University Press of America, New-York, ISBN 978-0-8191-6731-6.
- Ballester, Xaverio (2005) Lengua ibérica: hacia un debate tipológico Архивирано на 23 октомври 2007 г., Palaeohispanica 5, pp. 361–392.
- Correa Rodríguez, José Antonio (1994) La lengua ibérica Архивирано на 12 јуни 2011 г., Revista Española de Lingüística 24/2, pp. 263–287.
- de Hoz Bravo, Javier
- (1998) La epigrafía ibérica de los noventa Архивирано на 16 јуни 2009 г., Revista de Estudios Ibéricos 3, pp. 127–151.
- (2001) Hacia una tipología del ibérico, Religión, lengua y cultura preromanas de Hispania, pp. 335–362.
- (2011) Historia lingüística de la Península Ibérica en la Antigüedad II. El mundo ibérico prerromano y la indoeuropeización, Madrid, ISBN 978-84-00-09405-8.
- Panosa Domingo, Mª. Isabel (1999) La escritura ibérica en Cataluña y su contexto socioeconómico (siglos V-I a. C.), Argitalpen Zerbitzua, Euskal Herriko Unibertsitatea, Vitoria-Gasteiz, ISBN 84-8373-160-6.
- Rodríguez Ramos, Jesús (2004) Análisis de Epigrafía Íbera, Vitoria-Gasteiz, ISBN 84-8373-678-0.
- Untermann, Jürgen
- (1980) Monumenta Linguarum Hispanicarum II: Die Inschriften in iberischer Schrift in Südfrankreich, Reichert Verlag, Wiesbaden, ISBN 978-3-88226-098-4.
- (1990) Monumenta Linguarum Hispanicarum. III Die iberischen Inschriften aus Spanien, Reichert Verlag, Wiesbaden, ISBN 978-3-88226-491-3.
- (1996) Los plomos ibéricos: estado actual de su interpretación, Estudios de lenguas y epigrafía antiguas – ELEA 2, pp. 75–108.
- (2001) Die vorrömischen Sprachen der iberischen Halbinsel. Wege und Aporien bei ihrer Entzifferung, Westdeutscher Verlag, Wiesbaden, ISBN 3-531-07375-3.
- (2005) La lengua ibérica en el sur de Francia in Oriol Mercadal Fernández (coord) Món ibèric : als Països Catalans : XIII Col•loqui Internacional d'Arqueologia de Puigcerdà : homenatge a Josep Barberà i Farràs : Puigcerdà, 14 i 15 de ноември de 2003 Vol. 2, ISBN 84-933111-2-X , pp. 1083–1100.
- Valladolid Moya, Juana (1997) La epigrafía ibérica: estado actual de los estudios, Tempus. Revista de Actualización Científica, 17, pp. 5–53.
- Velaza, Javier (1996) Epigrafía y lengua ibéricas, Barcelona.
Наводи
уреди- ↑ Garatea Grau, Carlos (2005) El problema del cambio lingüístico en Ramón Menéndez Pidal, Munich, p.167
Надворешни врски
уреди- Иберска епиграфија Архивирано на 27 декември 2008 г., Хезус Родригес Рамос
- Карта на пред-римските народи и јазици во Иберија (околу 200 п.н.е.) Архивирано на 11 јуни 2004 г.