Википедија

Земјотрес на Хаити (2010)

Земјотресот на Хаити во 2010 година — катастрофален земјотрес со магнитуда од 7.0 Mw кој се случи 25 км западно од Порт о Пренс, главниот град на Хаити, во 16:53:09 часот по месно време (21:53:09 UTC) во втроник, на 12 јануари 2010 година.[3] Земјотресот се случил на длабочина од 13 км. Геолошката опсерваторија на САД, регистрирала серија на последователни потреси после главниот потрес, четириесетина од нив со магнитуда помеѓу 5.0 и 5 септември [4] Црвениот крст претпоставува дека околу три милиони луѓе се загрозени од потресот,[5] а министерот за внатрешни работи на Хаити верува дека преку 200,000 луѓе може да погинале во земјотресот,[6].[1] Голем број на значајни личности од јавниот живот исто така се меѓу жртвите од потресот..

Земјотрес на Хаити, 2010
[[file:Грешка во Lua во Модул:Location_map, ред 42: Unable to find the specified location map definition: "Module:Location map/data/Haiti" does not exist|250px|Земјотрес на Хаити (2010) во рамките на Грешка во Lua во Модул:Location_map, ред 42: Unable to find the specified location map definition: "Module:Location map/data/Haiti" does not exist]]
Разурната национална палата (горе),
Епицентар на потресот (долу)
Датум 16:53:09, 12 јануари 2010 (−05:00) (2010-01-12T16:53:09−05:00)
21:53:09, 12 јануари 2010 (UTC) (2010-01-12T21:53:09Z)
Магнитуда 7.0 Mw
Длабочина 13 km
Епицентар 18°27′25″N 72°31′59″W / 18.457° СГШ; 72.533° ЗГД / 18.457; -72.533
Зафатени земји/подрачја Хаити
Макс. јачина MM X
Жртви Претпоставен број на мртви од 45,000–50,000 (Црвен крст)[1] па до 200,000 (Влада на Хаити)[2]

Земјотресот предизвикал големи оштетувања во Порт о Пренс. Голем број на јавни згради се сериозно оштететни или целосно уништени, меѓу кои и Претседателската палата (претседателот преживеал), зградата на националното собрание, катедралата во Порт о Пренс, и главниот затвор.[7][8][9] Трагедијата е уште поголема со оглед на тоа што повеќето болници во погоденото подрачје исто така се уништени.[10] Обединтетите нации известиле дека штабот на Стабилизирачката мисија на обединетите нации во Хаити (MINUSTAH), сместен во главниот град на Хаити, бил уништен и дека шефот на мисијата, Хеди Анаби, се води како исчезнат.[11][12]

Историја

уреди

Островот Хиспаниола, на кој се наоѓаат Хаити и Доминиканската Република, е сеизмолошки активен и на ова подрачје се случувале азурнувачки потреси и во минатото. Земјотресот од 1751 кога островот бил под француска управа, како и потресот во 1770 година, земјотресот кој го уништил градот Cap-Haïtien и други помали градови на север од Хаити и Доминиканската Република на 7 мај 1842 година.[13] Во 1946, земјотрес со магнитуда од 8.0 ја потресол Доминиканската република и делови од Хаити, при што бил предизвикан цунами во кое загинале 1,790 луѓе и многу повеќе биле повредени.[14]

Хаити е една од најсиромашните земји на северната западна полутопка,[15] рангирана на 149-тото место од вкупно 182 земји според Human Development Index.[16]

Геологија

уреди
 
USGS intensity map.

Оштетувања на инфраструктурата

уреди
 
Срушени згради во Порт о Пренс.

Големи се оштетувањата во Порт о Пренс. Зградите на министерството за финансии, министерството за јавни работи, министерството за комуникации и култура, Палатата на правдата, Националната школа за администрација, Институтот Aimé Césaire, парламентот, и Катедралата во Порт о Пренс.[17][18][19] Националаната палата е сериозно оштетена.[20][21] Потресот исто така сериозно јаима штетено контролната кула на меѓународниот аеродором.[22]

Обнова

уреди

Американскиот претседател Барак Обама обзнани дека поранешните претседатели Бил Клинтон, кој исто така е и специјален пратеник на Обединетите нации на Хаити, и Џорџ Буш ќе ги координираат напорите за формирање на фондови за обнова на Хаити. Државниот секретар Хилари Клинтон допатува на Хаити на 16 јануари за да ги види оштетувањата и изјави дека се издвоени 48 милиони долари од страна на САД за помош во обновата на Хаити.[23]

Наводи

уреди
  1. ↑ 1,0 1,1 „Haiti earthquake death toll 'may be 50,000'“. BBC News (англиски). BBC. 15 јануари 2010. Посетено на 15 јануари 2010.
  2. ↑ „Haiti quake death toll may hit 200,000-minister“. Reuters News (англиски). Ројтерс. 15 јануари 2010. Архивирано од изворникот на 2010-01-19. Посетено на 16 јануари 2010.
  3. ↑ „USGS Magnitude 7.0 – HAITI REGION“. Посетено на 13 јануари 2010.
  4. ↑ Earthquake Center, USGS. „Latest Earthquakes M5.0+ in the World – Past 7 days“. Earthquake Hazards Program. United States Geological Survery. Архивирано од изворникот на 2010-12-23. Посетено на 13 јануари 2010.
  5. ↑ „Red Cross: 3M Haitians Affected by Quake“. CBS News. 13 јануари 2010. Посетено на 13 јануари 2010.
  6. ↑ Sutton, Jane; Anthony Boadle, Pascal Fletcher (15 јануари 2010). „Haiti quake death toll may hit 200,000-minister“. Reuters Alertnet (англиски). Ројтерс. Архивирано од изворникот на 2010-01-19. Посетено на 15 јануари 2010.
  7. ↑ Fournier, Keith (13 јануари 2010). „Devastating 7.0 Earthquake Hammers Beleagured Island Nation of Haiti“. Catholic Online. Архивирано од изворникот на 2011-05-11. Посетено на 13 јануари 2010.
  8. ↑ „Quake 'levels Haiti presidential palace'“. Sydney Morning Herald. 13 јануари 2010. Посетено на 13 јануари 2010.
  9. ↑ „UN: Haitian capital's main jail collapsed in quake“. 13 јануари 2010. Посетено на 13 јануари 2010.
  10. ↑ „Dems' Haiti Fundraising Email: 'Put Politics Aside For A Moment“ (англиски). Talking Points Memo. 14 јануари 2010. Посетено на 14 јануари 2010.
  11. ↑ „Press conference“. United Nations. 14 јануари 2010. Посетено на 15 јануари 2010.
  12. ↑ „Briefing by Martin Nesirky, Spokesperson for the Secretary-General, and Jean Victor Nkolo, Spokesperson for the President of the General Assembly“. United Nations. 13 јануари 2010. Посетено на 13 јануари 2010.
  13. ↑ Prepetit, Claude (9 октомври 2008), „Tremblements de terre en Haïti, mythe ou réalité ?“ (PDF), Le Matin, N° 33082, Архивирано од изворникот (PDF) на 2011-05-12, Посетено на 2010-01-16, quoting Moreau de Saint-Méry, Médéric Louis Élie, Description topographique, physique, civile, politique et historique de la partie française de l’Ile Saint Domingue и J. M. Jan, bishop of Cap-Haïtien (1972), Documentation religieuse, Éditions Henri Deschamps.
  14. ↑ „Earthquake leaves Haiti 'worse than a war zone'“. 13 јануари 2010. Посетено на 13 јануари 2010.
  15. ↑ "UNICEF urgently appeals for aid for Haiti following devastating earthquake", UNICEF. Пребарано на 14 јануари 2010.
  16. ↑ "Human Development Report 2009 Haiti", United Nations Development Programme. Пребарано на 13 јануари 2010.
  17. ↑ „TV5MONDE : actualites :“. Tv5.org. 30 септември 2008. Архивирано од изворникот на 2012-03-24. Посетено на 13 јануари 2010.
  18. ↑ "Haitian palace collapses" Архивирано на 11 септември 2012 г.. The Straits Times. 13 јануари 2010.
  19. ↑ „Haïti: les rescapés évacués à la Martinique décrivent le "chaos"“ (француски). Nouvel OBS. 14 јануари 2010. Архивирано од изворникот на 2011-04-23. Посетено на 2010-01-15.
  20. ↑ „Earthquake Rocks Haiti“. FOXNews.com. Посетено на 13 јануари 2010.
  21. ↑ „Info – Séisme à Haïti: les autorités s'attendent au pire“. tsr.ch. Посетено на 13 јануари 2010.
  22. ↑ New York Times, "Devastation, Seen From a Ship", Eric Lipton, 13 јануари 2009. Пребарано на 14 јануари 2009.
  23. ↑ Претседателите Клинтон и Буш ќе раководат со фондовите за обнова на Хаити, CNN (16 јануари 2010).
Потребна неопходна помош
Контакт со пријатели и познаници во Хаити
Вести и слики
Население и географски информации
Врски до научни страни поврзани со земјотресот
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Земјотрес_на_Хаити_(2010)&oldid=5255357“