Ехинококоза, исто така наречена хидатично заболување, хидатиоза, или ехинококо заболување, е паразитско заболување од тенија од видот на Ехинокока. Луѓето заболуваат од два типа на заболување, цистична ехинококоза и алвеоларна ехинококоза. Има две поретки форми на полицитична ехинококоза и уницистична ехинококоза. Заболувањето често започнува без симптоми и тоа може да трае една година. Симптомите и знаците коишто се појавуваат зависи од местото и големината на цистите. Алвеоларното заболување обично започнува во црниот дроб, но може да се рашири на други делови од телото, како на пример, во белите дробови или во мозокот. Кога е зафатен црниот дроб, лицето може да има абдоминална болка, загуба на телесната тежина и да има да пожолти. Белодробното заболување може да предизвика болка во градите, отежнато дишење и кашлица.[1]

Ехинококоза
Echinococcus life cycle (click to enlarge)
СпецијалностЗаразна болест, helminthologist Уреди на Википодатоците

Причини

уреди

Заболувањето се шири со изедена храна или вода што содржи јајца од паразитот или преку близок контакт со заразено животно.[1] Јајцата се ослободуваат во изметот кај животни што јадат месо коишто се заразени од паразитот.[2] Во животни коишто често се заразуваат спаѓаат: кучиња, лисици или волци.[2] За тие животни да се заразат, треба да ги изедат органитеод животното што ги содржеле цистите, како на пример, овци или глодачи.[2] Видот на заболувањето што се јавува кај луѓето зависи од типот на Ехинокока што ја предизвикува инфекцијата. Дијагнозата се воспоставува со ултразвук, иако исто така може да се употреби и компјутерската томографија (КТ) или снимањето со магнетна резонанца (МРИ). Може да се употребат и крвни тестови со кои се бараат антитела против паразитот, како и биопсија.[1]

Превенција и лекување

уреди

Превенцијата од цистично заболување се спроведува со лекување на кучиња коишто може да ја носат болеста, како и вакцинација на овци. Честопати, лекувањето е тешко. Цистичното заболување може да се дренира преку кожата, по што следува терапија со лекови.[1] Понекогаш, овој тип на заболување само се набљудува.[3] За алвеоларниот тип често е потребен оперативен зафат по што следуваат лекарства.[1] Лекот што се користи е албендазол што може да е потребен со години.[1][3] Алвеоларното заболување може да резултира со смрт.[1]

Болеста се јавува во повеќе делови од светот и тековно има зафатено околу еден милион луѓе. Во некои делови од Јужна Америка, Африка и Азија зафатени се дури и до 10% од одредени популации.[1] Заклучно со 2010 година, во прериодот од 1990 до 2000 година предизвикала смрт кај околу 1200 луѓе.[4] Економскиот трошок од заболувањето се проценува на околу 3 милијарди американски долари годишно. Може да зафати и други животни, како свињи, крави или коњи.[1]

Наводи

уреди
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 1,8 „Echinococcosis Fact sheet N°377“. World Health Organization. March 2014. Посетено на 19 March 2014.
  2. 2,0 2,1 2,2 „Echinococcosis [Echinococcus granulosus] [Echinococcus multilocularis] [Echinococcus oligarthrus] [Echinococcus vogeli]“. CDC. November 29, 2013. Посетено на 20 March 2014.
  3. 3,0 3,1 „Echinococcosis Treatment Information“. CDC. November 29, 2013. Посетено на 20 March 2014.
  4. Lozano, R (Dec 15, 2012). „Global and regional mortality from 235 causes of death for 20 age groups in 1990 and 2010: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2010“. Lancet. 380 (9859): 2095–128. doi:10.1016/S0140-6736(12)61728-0. PMID 23245604.