Елдгјау

вулкан на Исланд

Елдгјау (исландски: Eldgjá, „огнена клисура“) — вулкан и кањон во Исланд. Овој, и вулканот Катла се дел од истиот вулкански систем на југот од земјата.

Елдгјау
Кањонот Елдгја
Највисока точка
Надм. вис.варира: кањон до 800 метарs (2,625 ст)
Заведена какоСписок на вулкани во Исланд
Координати63°58′00″N 18°36′33″W / 63.96667° СГШ; 18.60917° ЗГД / 63.96667; -18.60917
Географија
Елдгјау на карта

Карта

МестоИсланд
Геологија
ВидВулкански вентил на Катла
Последен избув934

Сместен помеѓу Ландманалаугар и Киркјубејарклаустур, Елдгјау е најширокиот вулкански кањон на светот, приближно 40км долг и 600 метри широк. Тој бил откриен од Торвалдур Тородсен во 1893.

Првата документирана ерупција во 934 (или 939) [1] била најголемата базалтна поплава во историјата. Лавата се протега на 800 км2.[2] Се проценува дека 18 км3 на магма истекла од земјата.[3]

Во кањонот има водопад кој се нарекува Оуфајруфос. Природен мост преку водопадот исчезнал во 1993 поради преголемата вода од топењето на мразот.

Северниот дел на Елдгјау, вклучително Оуфајруфос и околината, бил дел од Националниот парк Ватнајекидл до 2011.[4]

Историја

уреди

Во неговата оригинална форма, пукнатината потекнува од голема историска еруппција во вулканскиот систем на Катла која започнала во 934[5]. За шест години ерупција, истекло 19,5 км3 на површина од 781 км2.[5] Количината произведена тефра се проценува на 1,5 км3 а производството на сулфур диоксид на 219 милиони тони.[5] Во Исланд, овој голем вулкански настан е веројатно второ најголемо базалтско таложење во Холоценот после тоа на Тјоурсау.

Библиографија

уреди

Извор

уреди
  • Guðmundsson, Ari Trausti (1996). Volcanoes in Iceland (англиски). Рејкјавик: Vaka - helgafell. стр. 136. ISBN 9979-2-0348-X.

Поврзано

уреди

Наводи

уреди
  1. Albert Zijlstra (29 September 2016). „Eldgja: Eruption dating“. Посетено на 1 January 2017.
  2. Árni Hjartarson 2011. Víðáttumestu hraun Íslands. (The Largest Lavas of Iceland). Náttúrufræðingurinn 81, 37-49.
  3. „Katla: Eruptive History“. Глобална програма за вулканизмот. Смитсонова установа. (англиски)
  4. „Ósnortin víðerni og einstakar jarðmyndanir“ (исландски). Ministry for the Environment and Natural Resources. 29 July 2011. Посетено на 24 March 2014.
  5. 5,0 5,1 5,2 Program, Volcano Hazards. „Hawaiian Volcano Observatory“. volcanoes.usgs.gov. Посетено на 2017-12-13.

Надворешни врски

уреди