Грчки претставки
список на статии на Викимедија
Можно е списокот да е нецелосен.
| Претставка | Значење | Примери |
|---|---|---|
| α- (а), αν- (ан) | не, без | анестезија [αν (ан) -без + αισθησις (естезис) -осет], анонимно [αν (ан) -без + ονυμα (онима') -име] |
| αμφι- (амфи) | од двете страни | амфора [αμφι (амфи) –од двете страни + φορος (форос) –кој носиi], амфитеатар [αμφι (амфи) – од двете страни + θεατρον (театрон) – место за гледање, од θεαομαι (теаомаи) - посматра] |
| ανα- (ана) | спрема горе | анафора [ανα (ана) –спрема горе + φορος (форос) –кој носи] |
| αντι- (анти) | против | |
| απο- (апо) | од | апостроф [απο (апо) -од + στρεφω (стрефо) -вртам], апокалипса [απο (апо) -од + καλυψις (калипсис) -покривање], апостол [απο (апо) -од + στολος (столос) –оној кој е пратен (пратеник] |
| δια- (диа) | низ | дијагноза [δια (диа) –низ, одвоено + γνωσις (гносис) -знаење], дијалект [δια (диа) –низ, одвоено + λεγω (лего) -зборувам], дијалог [δια (диа) –низ + λογος (логос) -говор] |
| δις (дис), δι- (ди) | двојно | |
| εκ- (ek) | од | еклипса [εκ (ек) -од + λειψις (леипсис) -оставање, λειπω (леипо) -оставам] |
| εν- (ен), εμ- (ем) | во | енергија [εν (ен) -u + εργον (ергон) -работа], ензим [εν (ен) - во + ζυμη (зиме) - варење] |
| επι- (епи) | на | епидемија [επι (епи) -на + δημος (демос) -луѓе], епилепсија [επι (епи) -на + ληψις (лепсис) –земање од λαμβανω (ламбано) -земам] |
| 'υπερ- (хипер) | над | |
| 'υπο- (хипо) | под | хипотеза ['υπο (hypo) -под + τιθημι (титеми) -ставам] |
| κατα- (ката) | долу | катастрофа [κατα (ката) -долу + στρεφω (стрефо) -вртам], катаклима [κατακλυσμος (катаклизмос) - поплава [κατα (ката) – долу, против + κλυζω (клизо) - плавам], катапулт [κατα (ката) – долу, против + παλλω (пало) – нишам, лулам] |
| μετα- (мета) | после, зад | метода [μετα (мета) - после + 'οδος (ходос) - пат] |
| παρα- (пара) | покрај | парадокс [παρα (пара) -покрај + δοξα (докса) -мислење], паразит [παρα (пара) -покрај + σιτος (ситос) -храна], парадигма [παραδειγμα (парадеигма) – модел, план, пример [παρα (пара) - покрај + δεικνυμι (деикними) - покажувам], паралела [παρα (пара) -покрај + αλληλος (алелос) – друг од αλλος (алос) - друг] |
| περι- (пери) | околу | период [περι (пери) -околу + 'οδος (ходос) -пат], периферија [περι (пери) - околу + φερω (феро) - носам], перистил [περι (пери) - околу + στυλος (стилос) - столб] |
| προ- (про) | пред | програм [προ (про) -пред + γραμμα (грама) -пишување], прогноза [προ (про) –пред, порано + γνωσις (гносис) -знаење] |
| πρωτο- (прото) | пра | Како прв дел од сложенки со значење: исконски, почетен, прв по положба, по значење, по настанување. Прототип [πρωτο (прото) -пра + τύπος (тип) -тип] |
| συν- (син), συμ- (сим), συλ- (сил) | со, заедно | симетрија [συμ (сим) –со, заедно + μετρον (метрон) -мера], симфонија [συμ (сим) –со, заедно + φωνη (фоне) -звук], симпатија [συμ (сим) –со, заедно + παθος (патос) -патење], симптом [συμ (сим) –со, заедно + πτωμα (птома) -пад], синдром [συν (син) –со, заедно + δρομος (дромос) –правец, пат] |
| φωτω- (фото) | светло | Како прв дел од сложенки со значење: а) Фотографски: фотоапарат, фотолабораторија, фотодокументација и сл. б) Што се однесува на светлина: фотосфера, фотометрија. |