Говорите на Грета Тунберг

Шведската климатска активистка Грета Тунберг е позната по своите вештини како оратор. Нејзиниот говор на самитот на Обединетите нации за климата во 2019 година ја направи познато име.[1] Пред нејзиниот говорен ангажман, Тунберг демонстрирала пред шведскиот парламент, Риксдаг, користејќи ја ознаката Skolstrejk för klimatet (Штрајк во училиштата за климата).[2]

Грета Тунберг држи говор во Берлин (јули 2019 година)

Список на говори

уреди

Ноември 2018

уреди

Таа зборувала дека кога имала осум години сфатила дека климатските промени постојат и се прашувала зошто тоа не е насловна вест на секој канал, како да се води светска војна. Таа рече дека не одела на училиште за да стане климатски научник, како што некои сугерирале, бидејќи науката е завршена и останало само негирање, незнаење и неактивност. Шпекулирајќи дека нејзините деца и внуци ќе ја прашаат зошто не презеле акција во 2018 година, кога сè уште имале време, таа заклучила со „не можеме да го промениме светот играјќи според правилата, бидејќи правилата треба да се променат“.[3]

Декември 2018: Конференција на Обединетите Нации за климатски промени во 2018

уреди

Тунберг се обратила на самитот на Обединетите нации за климатски промени Конференција на Обединетите Нации за климатски промени во 2018 на 4 декември 2018 година,[4] и исто така зборувала пред пленарното собрание на 12 декември 2018 година.[5][6]

Јануари 2019: Светски економски форум

уреди
Говорот на Тунберг „Нашата куќа гори“ во Давос (јануари 2019 година)
 
Транспарент „Бунт на изумирање“ кој го цитира говорот на Тунберг „Нашата куќа гори“ (Лондон, октомври 2019 година)

На 25 јануари Тунберг одржала говор на Светскиот економски форум во Давос. Таа ги предупредила глобалните лидери дека "Не сакам да се надевате. Сакам да паничите. Сакам да го чувствувате стравот што го чувствувам секој ден. И тогаш сакам да дејствувате. Сакам да се однесувате како што сте би сакал во криза да се однесуваш како да гори куќата — затоа што е“.[7] Таа исто така изјавила дека политичарите и носителите на одлуки треба да ги слушаат научниците.[8]

Февруари 2019: Европски економски и социјален комитет

уреди

На 21 февруари 2019 година, таа зборувала на конференција на Европскиот економски и социјален комитет и на шефот на Европската комисија Жан-Клод Јункер, каде што рекла дека за да се ограничи глобалното затоплување на помалку од целта два целзиусови степени утврдени со Парискиот договор, ЕУ морала да ги намали емисиите CO за 80% до 2030 година, двојно повеќе од целта од 40% поставена во Париз. „Ако не успееме да го сториме тоа“, рекла таа, „се што ќе остане од наследството на нашите политички лидери ќе биде најголемиот неуспех во историјата на човештвото“.[9][10]

Март 2019: Бранденбуршката порта

уреди
Тунберг зборува пред Бранденбуршката порта на 29 март 2019 година

Во викендот 29-31 март 2019 година, Тунберг го посетила Берлин. Таа зборувала пред околу 25.000 луѓе во близина на Бранденбуршката порта на 29 март, каде што тврдела дека „Живееме во чуден свет каде децата мора да го жртвуваат сопственото образование за да протестираат против уништувањето на нивната иднина. Најмалку придонесоа за оваа криза се оние кои ќе бидат најмногу погодени“.[11] На 30 март, Тунберг ја добила специјалната награда „Златна камера“ на годишното филмско и телевизиско шоу во Германија. Во нејзиниот говор за прифаќање на галата, Тунберг ги повикала познатите личности насекаде да го искористат своето влијание и да го направат својот фер дел од климатскиот активизам за да и помогнат.[12][13][14]

Април 2019: Европскиот парламент

уреди

На состанокот во април 2019 година во Европскиот парламент во Стразбур со европратениците и претставниците на ЕУ, Тунберг ги прекорила присутните „за три итни самити за Брегзит и без итен самит во врска со распаѓањето на климата и животната средина“. Дискусиите за климатските промени не биле доминантни на ЕУ самитите бидејќи други прашања имаа приоритет.[15] Таа рекла дека светот се соочува со своето „шесто масовно изумирање“ и рекла: „Ние не ја третиравме оваа криза како криза; ја гледаме како друг проблем што треба да се поправи. Но, тоа е многу повеќе од тоа. Тоа е егзистенцијален криза, поважна од било што друго“.[15]

Април 2019: Британскиот парламент

уреди

На 23 април 2019 година во говор во британскиот парламент во Вестминстер, Тунберг им рекла на пратениците „Не ја слушате науката затоа што ве интересираат само решенија кои ќе ви овозможат да продолжите како порано. Како сега. И тие одговори не постојат повеќе заради тоа што не постапивте на време“. Неколку пати во својот говор таа прашала дали и е вклучен микрофонот: „Дали слушнавте што кажав? Дали мојот англиски е во ред? Дали микрофонот е вклучен? Затоа што почнувам да се запрашувам“.[16][17]

Мај 2019: Австриски Светски самит R20

уреди

Во мај 2019 година, Тунберг се сретнала со Арнолд Шварценегер, генералниот секретар на Обединетите нации Антонио Гутереш и австрискиот претседател Александар Ван дер Белен на отворањето на конференцијата организирана од Шварценегер за да се забрза напредокот кон Парискиот договор. Цитирајќи го најновиот извештај на МПКП, таа рекла: „Ако не ги направиме потребните промени приближно до 2030 година, веројатно ќе предизвикаме неповратна синџирна реакција надвор од човечка контрола. Потоа ќе ја поминеме точката на неповрат, што ќе биде катастрофално.“ На настанот присуствувале 17.000 луѓе од 30 различни земји.

Јули 2019: Напор за награда за слобода на Нормандија

уреди

На 21 јули 2019 година, Тунберг ја примила наградата за слобода на Нормандија. Во својот говор истакнала: „Вчера го поминав денот со ветеранот Чарлс Норман Шеј на плажата Омаха. Тоа беше ден кој засекогаш ќе го паметам, не само поради огромната храброст и жртвите на оние што ги положија своите животи за да ја одбранат слободата и демократијата, туку и затоа што тие успеаја да го постигнат невозможното. Најмалку што можеме да направиме за да им оддадеме чест е да престанеме да го уништуваме светот за кој тие се бореа, како што го сторија Чарлс, Леон и нивните соборци."[18]

20 септември 2019 година: Глобален климатски штрајк (Њу Јорк)

уреди

На 20 септември 2019 година, Тунберг се обратила на контингентот во Њујорк за време на Глобалниот климатски штрајк. Протестите во Њујорк биле дел од стотици слични настани низ светот, на кои учествувале милиони луѓе. Овој пат, на младите им се придружиле и возрасни, што претставувал пресврт од претходните штрајкови. Тунберг предизвикала смеа кога раскажала како политичарите што ги сретнала барале фотографија со неа и изјавувале дека се воодушевени од нејзините активности, но всушност не преземале никакви мерки за решавање на климатската криза.

23 септември 2019 година: Самит на Обединетите нации за климатски активности - „Како се осмелувате!

уреди

На 23 септември 2019 година, Тунберг им се обратила на собраните светски лидери на Самитот на ОН за климатска акција во 2019 година што се одржал во Њујорк. Обвинувајќи ги светските лидери дека ѝ ги украле соништата и нејзиното детство со нивното недејствување на климатските промени, таа го отвори својот говор на Генералното собрание со страстен вовед, кој бил широко покриен од медиумите.

„Сето ова е погрешно. Не треба да бидам овде горе. Треба да се вратам на училиште на другата страна на океанот. Сепак, сите доаѓате кај нас младите за надеж? Како се осмелувате! Ми ги украдовте моите соништа и моите Детството со твоите празни зборови. А сепак јас сум еден од среќните луѓе умираат на вечен економски раст како се осмелуваш!“[19] „Вие не изневерувате... Но младите почнуваат да го разбираат вашето предавство. Очите на сите идни генерации се вперени кон вас.[20]

Филозофот Питер Сингер напишал дека говорот на Тунберг е „најмоќниот четириминутен говор што некогаш сум го слушнал“.[21]

Американскиот претседател Доналд Трамп, кој кратко присуствувал на состанокот, објавил видео од нејзините воведни зборови на Твитер и саркастично прокоментирал: „Таа изгледа како многу весела млада девојка која се радува на светла и успешна иднина. Навистина е убаво да се види!“ Тунберг не одговорила директно на неговата објава, но ја променила својата биографија на Твитер, опишувајќи се како „Многу среќна млада девојка која се радува на светла и успешна иднина“.

Говорот бил инкорпориран во различни музички изведби. Во септември 2019 година, Џон Мередит го поставил говорот на дет метал.[22] Австралиската музичарка Меган Вашингтон и композиторот Роберт Дејвидсон го употребиле истиот говор „како се осмелуваш“ за настап на настан кој ја истражува иднината на музиката.

27 септември 2019 година: Глобален климатски штрајк (Монтреал)

уреди
 
Грета Тунберг говорејќи на Климатскиот марш во Монтреал (Канада)

На 27 септември 2019 година, Тунберг била во Монтреал, Канада, поради глобалниот климатски штрајк. По прес-конференција, Тунберг им се придружила на домородните народи на Првите нации и заедно го предводеле маршот за климата. Откако учесниците на маршот се собрале на главната сцена, Тунберг одржала говор на англиски и француски јазик.

11 декември 2019: COP25 Конференција на Обединетите нации за климата (Мадрид, Шпанија)

уреди

На 11 декември 2019 година, Тунберг се обратилла до COP25. Таа изјавила: „Околу една година постојано зборувам за нашите рапидно опаѓачки буџети за јаглерод. Но, бидејќи тоа сè уште се игнорира, јас само ќе продолжам да го повторувам“.

28 септември 2021 година: 2021 година пред-конференција на Обединетите нации за климатски промени

уреди

На 28 септември 2021 година, Тунберг одржала говор на отворањето на настанот Youth4Climate на претконференцијата на ОН за климатски промени, која претходела на COP26, одржана во Милано, Италија. Таа рекла дека имало „триесет години бла, бла, бла ... Таканаречените лидери ги береа младите луѓе на вакви состаноци за да се преправаат дека не слушаат, но тие не слушаат... Нема планетата Б... Промената не само што е можна туку и неопходна, но не и ако продолжиме како до денес“.[23][24]

5 ноември 2021 година: Климатски штрајк во Глазгов

уреди

На 5 ноември 2021 година, Тунберг одржала говор за време на Конференцијата на Обединетите нации за климатски промени во 2021 година која била во Глазгов.[25][26][27] Таа ги критикувала светските лидери дека дозволуваат „експлоатација на луѓето и природата... Тие активно создаваат дупки, обликуваат рамки за да имаат корист за да продолжат да профитираат од овој деструктивен систем“.

Наводи

уреди
  1. Thanki, Nathan (2019-10-02). „What does Greta Thunberg's call for equity mean?“. Climate Home News (англиски). Архивирано од изворникот на 8 December 2019. Посетено на 2020-02-03.
  2. „Jonathan Watts for theguardian.com“. Архивирано од изворникот на 11 March 2019. Посетено на 8 February 2020.
  3. Jones, Nigel (30 December 2018). „Why we all need to be more like Greta“. Nine by Five Media. Medium. Архивирано од изворникот на 16 February 2019. Посетено на 15 February 2019.
  4. Carrington, Damian (4 December 2018). 'Our leaders are like children', school strike founder tells climate summit“. The Guardian. Архивирано од изворникот на 2 January 2019. Посетено на 22 July 2019.
  5. Thunberg, Greta (13 December 2018). „You Are Stealing Our Future: Greta Thunberg, 15, Condemns the World's Inaction on Climate Change“. Democracy Now!. Архивирано од изворникот на 4 January 2019. Посетено на 22 July 2019. You only speak of a green eternal economic growth because you are too scared of being unpopular. You only talk about moving forward with the same bad ideas that got us into this mess, even when the only sensible thing to do is pull the emergency brake. You are not mature enough to tell it like it is. Even that burden you leave to us children. […] And if solutions within the system are so impossible to find, then maybe we should change the system itself.
  6. Thunberg, Greta (15 December 2019). „Greta Thunberg full speech at UN Climate Change COP24 Conference“. Connect4Climate. Архивирано од изворникот на 23 July 2019. Посетено на 22 July 2019.
  7. Thunberg, Greta (25 January 2019). „I want you to panic: 16-year-old issues climate warning at Davos“. Guardian News. Архивирано од изворникот на 17 September 2019. Посетено на 22 July 2019.
  8. 'It's an existential crisis. Listen to scientists'. BBC News. Архивирано од изворникот на 14 August 2019. Посетено на 31 August 2019.
  9. Carmichael, Lachlan (22 February 2019). „Climate activist Thunberg urges EU to double carbon reduction targets“. Agence France-Presse. Архивирано од изворникот на 21 February 2019. Посетено на 22 February 2019 – преку Yahoo! News.
  10. „Swedish teen leads Belgian students on 7th climate march“. Associated Press. 21 February 2019. Архивирано од изворникот на 22 July 2019. Посетено на 22 July 2019.
  11. Thumiger, Reto (31 March 2019). „Fridays the [sic] for Future: 25000 demonstrate in Berlin with Greta Thunberg“. Pressenza. Архивирано од изворникот на 31 March 2019. Посетено на 5 April 2019.
  12. Lindgren, Emma (2 April 2019). „Greta Thunberg Wins German Award“. Inside Scandinavian Business. Архивирано од изворникот на 28 April 2019. Посетено на 9 April 2019.
  13. Waldholz, Rachel; Wehrmann, Benjamin (29 March 2019). „Greta Thunberg joins German students for climate protest in Berlin“. Clean Energy Wire. Архивирано од изворникот на 31 March 2019. Посетено на 5 April 2019.
  14. Gilliver, Liam (4 April 2019). „Greta Thunberg Calls Out Celebrities To Face Climate Crisis in Powerful Speech“. Plant Based News. Архивирано од изворникот на 30 April 2019. Посетено на 12 April 2019.
  15. Отиди кај: 15,0 15,1 Rankin, Jennifer (16 April 2019). „Forget Brexit and focus on climate change, Greta Thunberg tells EU“. The Guardian. Архивирано од изворникот на 23 April 2019. Посетено на 24 April 2019.
  16. 'Greta Thunberg: Teen activist says UK is 'irresponsible' on climate'. BBC News. 23 April 2019. Архивирано од изворникот на 23 April 2019. Посетено на 19 January 2021.
  17. 'You did not act in time': Greta Thunberg's full speech to MPs“. The Guardian. 23 April 2019. Архивирано од изворникот на 23 April 2019. Посетено на 19 January 2021.
  18. Rodrigo, Chris Mills (22 July 2019). „Greta Thunberg receives Normandy's Freedom Prize, donates prize money to climate groups“. TheHill (англиски). Архивирано од изворникот 25 September 2019. Посетено на 25 September 2019.
  19. Thunberg, Greta (23 September 2019). „If world leaders choose to fail us, my generation will never forgive them | Greta Thunberg“. The Guardian (англиски). ISSN 0261-3077. Архивирано од изворникот на 23 September 2019. Посетено на 23 September 2019.
  20. „Transcript: Greta Thunberg's Speech at the U.N. Climate Action Summit“. NPR.org (англиски). 23 September 2019. Архивирано од изворникот на 3 October 2019. Посетено на 2019-09-27.
  21. „Greta Thunberg's Moment“. Project Syndicate. Архивирано од изворникот на 12 November 2019. Посетено на 12 October 2019.
  22. Chuck, Elizabeth. „Greta Thunberg's U.N. speech set to death metal music goes viral“. NBC News (англиски). Архивирано од изворникот на 3 February 2020. Посетено на 2020-02-02.
  23. Jewkes, Stephen; Piovaccari, Giulio (28 September 2021). '30 years of blah blah blah': Thunberg questions Italy climate talks“. Reuters. Архивирано од изворникот на 29 September 2021. Посетено на 29 September 2021.
  24. „Greta Thunberg: 'Build back better, blah, blah, blah' - with video of Youth4Climate speech“. BBC News. 28 September 2021. Архивирано од изворникот на 29 September 2021. Посетено на 29 September 2021.
  25. '¡Defended el futuro!', Greta Thunberg se suma a las manifestaciones del clima“. ELMUNDO (шпански). 2021-11-05. Архивирано од изворникот на 5 November 2021. Посетено на 2021-11-05.
  26. Specia, Megan; Castle, Stephen; Gross, Jenny (2021-11-05). „Greta Thunberg assails world leaders for 'profiting from this destructive system.'. The New York Times (англиски). ISSN 0362-4331. Архивирано од изворникот на 5 November 2021. Посетено на 2021-11-05.
  27. Gandolfi, Sara (2021-11-05). „Greta guida la protesta a Glasgow: «Basta blabla, è chiaro a tutti che Cop26 è già un fallimento»“. Corriere della Sera (италијански). Архивирано од изворникот на 5 November 2021. Посетено на 5 November 2021.