Алингсос е град и седиште на општина Алингсос во округот Вестра Јеталанд, Шведска. Во 2010 година имало 24.482 жители.

Алингсос
Статуа од Јонас Алстромер сместена на "Стота Торгет" во Алингсос.
Статуа од Јонас Алстромер сместена на "Стота Торгет" во Алингсос.
ДржаваШведска
ПОкраинаВестерјетланд
ОкругВестра Јеталанд
ОпштинаОпштина Алингсос
Основан1619
Површина[1]
 • Градска12,3523 км2 (47,692 ми2)
Надм. вис.&1000000000000006600000066 м
Население (31 Декември 2010)[1]
 • Градско24,482
 • Густина1.982/км2 (5,130/ми2)
 • Градскo38.509
Час. појасCET (UTC+1)
 • Лето (ЛСВ)CEST (UTC+2)
Поштенски број441 xx
Повик. бр.(+46) 322
Мреж. местоМатична страница

Географија

уреди

Географски градот се наоѓа покрај излезот на малата река Севеан во езерото Мјорн. Транспортните врски се обезбедени од западната главна железничка пруга помеѓу Стокхолм и Гетеборг и со автопат преку европската рута Е20. До Алингсос можете да најдете и мало село наречено Соленбрун.[2]

Историја

уреди

Алингсос е основан кога жителите на градот Нија Лодосе останале без покрив над главата бидејќи данските трупи го запалиле. Густав Адолф му ја доделил на Алингсос својата Кралска повелба во 1619 година, што го прави постар од најголемиот град на Вестра Геталанд, Гетеборг (кој добил повелба во 1621 година).[3][4]

Меѓу неговите историски жители е и Јонас Алстромер, кој е роден во Алингсос во 1685 година. Алстромер е заслужен за воведувањето на компирот во Шведска. Тој, исто така, основаше голема индустрија за драпери таму, која пред долго време стана најголемата во Шведска. Сепак, некои премногу оптимистички пресметки, разорни пожари и политички неуспеси конечно го принудија нејзиното затворање во 1779 година.[5]

Алингсос е познат по своите кафулиња, вкупно 26 (во 2010 година).[6]

Во април 2021 година, археолозите објавија дека откриле орнаменти од бронзеното време стари 2.500 години, кои можат да бидат поврзани со жена со висок статус. Некои од ланчињата, синџирите и игличките, откриени случајно од картографот Томас Карлсон, се многу добро сочувани.[7][8][9]

Историски локалитети

уреди
 
Алингсос ок. 1700 година во Suecia antiqua et hodierna.

На различни локации во Алингсос можете да најдете неколку кружни кратери врежани во карпата. Овие се нарекуваат Џиновите котлиња и може многу да се разликуваат по големина и длабочина. Најголемите се во Бробачка, која се наоѓа на патот кон Графснас.[10] Џиновите котелчиња се вообичаени места за посета за часови во средно училиште.

Грефснес слотсруин е руина на замокот сместен покрај езерото Антен, веднаш надвор од Алингсос. Изграден е во 1550 година од грофот Стен Ериксон Лејонхуфвуд, кој веќе поседувал замок од другата страна на езерото, во Лохолмен.[11] По смртта на Ериксон, 1568 година, неговата сопруга Еба Мансон Лејонхуфвуд се грижела за замокот и тој останал во семејството до 1724 година. Во 1634 година замокот изгорел до темел, но бил повторно изграден како прекрасен замок во стил на доцна ренесанса. Во 1734 година повторно изгорел, но сопственикот во тоа време го обновил за да одговара на она што било. Во 1834 година, точно двесте години откако за прв пат изгорел, замокот бил продаден на Ото Улфспаре за 110 000 барели шнап. На денот кога требало да се потпишат документите за купувањето, замокот изгорел - по трет пат, со точно 100 години помеѓу секој од трите прилики. Последниот човек што го направил замокот негов постојан дом бил рибарот Нилс Андерсон, кој ја плаќал киријата во риба. По неговата смрт, покривот на крајот бил отстранет за да се спречи забавата што ја правеле младите во селото во стариот замок. Во 1911 година замокот бил обновен од страна на Бестерготланд-Готерборгс Јернвегс АБ, а од 1930 година за него се грижи општината Алингсос.[12] Музејот Алингсос е основан во 1928 година и содржи спомен-збирки на фотографии и општински архиви, како и домаќин на неколку изложби. Тој е затворен за јавноста од пролетта 2010 година, поради преуредување на просториите.[11]

Карин Боје, шведска писателка, извршила самоубиство во шума во градската област Алингсос во Нолби во 1941 година. Местото сега е споменик и популарно место за посета за училишни часови, кои се на „турнејата Карин Боје“.[13]

Годишни настани

уреди

Алингсос има богат културен живот и е домаќин на неколку различни културни настани во текот на годината. Во октомври, Светла во Алингсос се одржува еден месец; 6 европски дизајнери на осветлување можат да ги осветлуваат избраните делови од градот како што сакаат.[11] За да им помогнат, тие добиваат околу 65 странски студенти по архитектура и заедно имаат една недела да ја создадат визијата на дизајнерите на молња, кои дејствуваат како водачи на работилниците. Јавноста потоа може да ја пешачи самата турнеја или во групи со водич, а со текот на годините таа стана многу популарна на меѓународно ниво. Проектот е соработка помеѓу Алингсос Комун и Здружението на професионални дизајнери на осветлување од 2000 година.[11]

Во текот на летото, домаќин на фестивал наречен Potatisfestivalen (Фестивал на компири) е Алингсос Комун. Тоа е градски фестивал со различни активности, како што се концерти и настапи.[14]

Спорт

уреди

Алингсас има неколку спортски асоцијации. Пливање, уметничко лизгање, хокеј на мраз, атлетика, фудбал, ракомет и подно топче се некои од попопуларните спортови. Постојат два здравствени центри, кои се домаќини на различни видови на групна обука, како и обезбедување на машини за обука.[15]

АХК, ракометната асоцијација на Алингсос, секоја година е домаќин на турнир на кој тимови од целата земја можат да се приклучат и да играат едни против други. Според историјата и прекарот на градот, тој е наречен Потатискупен (турнир во компири).[16] Тимовите ги користат различните училишта во областа за сместување.[16]

Алингсос ФК Јунајтед, женски тим, е најреномираниот фудбалски клуб во градот. Тимот моментално се натпреварува во Елиеттан, шведскиот втор степен на женски фудбал под Дамалсвенскан.

Во градот постојат и два машки фудбалски клуба, Holmalunds IF и Alingsås IF, кои се натпреваруваат во регионалната дивизија 3 Мелерста Геталанд, во петтото ниво на шведскиот фудбал.[17]

Градски области

уреди
  • Хјелмаред
  • Рохулт
  • Розендал
  • Дамхултет
  • Вестра Енгабо
  • Остра Енгабо
  • Грабо
  • Дамен
  • Престерјд
  • Клинтен
  • Хјортгорден
  • Алефори
  • Гримхолмен
  • Нолби Капел
  • Кристинехолм
  • Холмалунд
  • Стампен
  • Брогорден
  • Нолби
  • Нолторп
  • Енехаген
  • Тегелбрукет
  • Нолхага
  • Сорага
  • Кулингсберг
  • Алфхем
  • Левекуле
  • Ериксберг
  • Маридал
  • Стадскоген

Наводи

уреди
  1. 1,0 1,1 „Tätorternas landareal, folkmängd och invånare per km2 2005 och 2010“ (шведски). Statistics Sweden. 14 December 2011. Архивирано од изворникот 27 January 2012. Посетено на 10 January 2012.
  2. „Kvällsbuss till Sollebrunn tas bort“. Alingsås Tidning. Архивирано од изворникот на 2016-03-04. Посетено на 19 September 2015.
  3. Alingsås PDF[мртва врска] Alingsås.se Retrieved 19 September 2015
  4. „Från sigill till varumärke“. Архивирано од изворникот на 2016-03-04. Посетено на 19 September 2015.
  5. „архивски примерок“. Архивирано од изворникот на 2016-03-04. Посетено на 2021-11-21.
  6. „Alingsås Historia“. Архивирано од изворникот на 2017-07-08. Посетено на 19 September 2015.
  7. „Bronze Age treasure found in Swedish forest by mapmaker“. BBC News (англиски). 2021-04-30. Посетено на 2021-05-04.
  8. McGreevy, Nora. „Swedish Man Discovers Trove of Bronze Age Treasures Hidden in Plain Sight“. Smithsonian Magazine (англиски). Посетено на 2021-05-04.
  9. „Unique Bronze Age find just south of Alingsås“. phys.org (англиски). Посетено на 2021-05-04.
  10. Hylander, Carl.
  11. 11,0 11,1 11,2 11,3 „Lights in Alingsås“. lightsinalingsas.se (шведски). Alingsås kommun. Архивирано од изворникот на 2 November 2010. Посетено на 10 January 2011.
  12. „Gräfsnäs Slottsruin“ (PDF). alingsas.se (шведски). Alingsås kommun. Архивирано од изворникот (PDF) на 2016-03-03. Посетено на 12 January 2011.
  13. „Karin Boye“. karinboye.se (шведски). Karin Boye Sällskapet. Посетено на 17 January 2011.
  14. „Potatisfestivalen“. alingsas.se (шведски). Alingsås kommun. Архивирано од изворникот на 12 December 2010. Посетено на 14 January 2011.
  15. „Alingsås Konståkningsklubb - Konståkning“. Alingsås Konståkningsklubb. Посетено на 19 September 2015.
  16. 16,0 16,1 „Alingsås HK - Nyheter“. Посетено на 19 September 2015.
  17. „Alingsås IF FF vit - Halvorstorps IS“. Архивирано од изворникот на 2016-03-04. Посетено на 19 September 2015.