Јохан Нестрој

Јохан Непомук Едуард Амброзиј Нестрој (7 декември 1801 - 25 мај 1862) бил пејач, глумец и драматург во популарната австриска традиција на периодот Бидермаер и неговите непосредни последици.

Јохан Нестрој, од Франц Шротцберг (1834)

Нестрој со Карл Тројман и Венцел Шолц во Der böse Geist Lumpazivagabundus (1833)

Кариера

Нестрој е роден во Виена, каде што студирал право од 1817 до 1822 година, пред да ги напушти студиите за да стане пејач. Тој се приклучил кон театарот "Kärntnertor", почнувајќи со Сарастро во "Волшебната флејта" на 24 август 1822 година. По една година пеење во Виена, тој заминал за Амстердам каде што две години се појавувал во баритонските улоги во локалниот Германски театар. Од 1825 до 1831 тој прифаќа ангажмани да пее и да глуми во Брун, Грац, Пресбург, Клагенфурт, Виена и Лемберг. Потоа се вратил во неговата родна Виена и почнал да пишува и продолжил да настапува.

Кариерата на Нестрој како драмски писател била моментален успех: неговата претстава од 1833-тата година „Der böse Geist Lumpazivagabundus“ била огромен хит. Наскоро тој станал водечка фигура во австриската култура и општество. Нестрој го наследил Фердинанд Рејмунд како водечки глумец-драматург на Волкстеатар, виенската комерцијална сцена или „народниот театар“.

Додека Рејмунд се фокусирал на романтични и магични фантазии, Нестрој користел комедија за пародија и критика. Работејќи во времето на конзервативниот министер Клеменс фон Метерних, тој морал внимателно да ги подготви неговите драми за да ја заобиколи строгата цензура. Неговиот интерес за игра на зборови бил легендарен, а неговите ликови често мешале виенски германски со помалку успешни обиди за „образован“ говор. Музиката имала важна улога во неговата работа, со песни кои ја разработуваат темата или помагаат со заплетот.

Талисман, 1840: климактичка сцена кога машката главна улога ја отстранува периката за да ја открие неговата црвена коса

Нестрој напишал речиси осумдесет комедии помеѓу 1830-тите и 1850-тите години. Меѓу најзначајните се: Der böse Geist Lumpacivagabundus, Liebesgeschichten und Heurathssachen, Der Talisman (претстава) (преработена во 1939 година како музичка комедија Titus macht Karriere од Едмунд Ник), Einen Jux will er sich machen (преведен како: На Прослава од Том Стопард во 1981 година) и Der Zerrissene сите обележани со критика кон општеството и зајадлива сатира. Починал во Грац, Австрија.

Дела

Нестрој останал пејач низ целиот негов живот, и речиси сите негови драми вклучуваат музика. Тесно соработувал со релативно мал број композитори: Адолф Милер Сениор, кој поставил 41 дело од Нестој во периодот меѓу 1832-та и 1847 година, Мајкл Хебенштрејт, кој поставил 10 дела во периодот од 1843-та до 1850 година, Карл Биндер, кој поставил седум дела во периодот од 1851-ва до 1859 година, како и Антон М. Шторч, Франц Розер, Карл Франц Штенцел, и Андреас Скута.

Поголемиот дел од неговите дела биле означени како некоја форма на Посе или фарса, а од нив мнозинството биле Possen mit Gesang (т.е. „со пеење“). Тој, исто така, напишал голем број на пародии, и на опери (вклучувајќи ги: Cendrillion, La Cenerentola, Lohengrin, Martha, Robert le Diable, Tannhäuser и Zampa ) и драми (вклучувајќи ги: Lorbeerbaum und Bettelstab од Karl von Holtei и Robert der Teufel од Ројпач). Дополнително, тој напишал и четири Quodlibets, две бурлески, една травестија и конечно и оперета користејќи музика од Жак Офенбах.

Неговите рани дела биле изведувани во Грац и Пресбург, потоа од 1832-та до 1846-та работел исклучиво во Theater an der Wien, каде што своја премиера имале 45 од неговите претстави. По две продукции во [./https://en.wikipedia.org/wiki/Theater_in_der_Leopoldstadt Theater in der Leopoldstadt], тој се преселил во Carltheater од 1847-та до 1859-та, каде што биле изведени уште 20 негови дела.

Наследство

Статуа на Нестрој, во близина на Нестројплац

Околу половина од делата на Нестрој биле обновени од модерните театри во кои се зборува германски, а многу се дел од денешниот виенски репертоар. Сепак, малку од нив биле преведени на англиски јазик. Само едно дело, Einen Jux will er sich machen, станало познато на посетителите на театар кои зборуваат англиски. И ова дело станало класика повеќе од еден пат. Првпат било прилагодено како The Matchmaker од Торнтон Вилдер (а од ова дело подоцна настанал мјузиклот Hello, Dolly! ), а уште подоцна постигнало успех како „On the Razzle“, во превод на Стефан Плеис и адаптиран од Том Стопард.

Нестрој има плоштад — Нестројплатц — именуван по него во Виена, како и станица на Линијата 1 на Виенското метро, која била отворена во 1979 година. Кога Reichsbrücke морал да биде повторн изграден по падот во 1976 година, тендерот го добил конзорциум по име Проект Јохан Нестрој. Официјалното име на новоизградениот мост е веројатно Мост Јохан Нестрој, но тоа име не делува дека има важност.

Една од најважните награди во театарот од германско говорно подрачје е именувана по Нестрој. Театарската Награда Нестрој е годишна награда за првенствено австрискиот театар со категории слични како на Оскарите. Церемонијата на доделување на ова награда се одржува во Виена и се емитува во живо на националната телевизија.

Австрискиот илустратор и сликар Рајнхард Тринклер ја прилагодил драмата на Нестрој Der Talisman во графички роман со истото име.

Наводи

• Бранкомби, Питер (1992), "Нестрој, Јохан Непомук" во „The New Grove Dictionary of Opera“, ед. Стенли Сади (Лондон) ISBN 0-333-73432-7

Надворешни врски

• Johann Nestroy на Семрежната филмска база на податоци (англиски)

• Internationales Nestroy Zentrum Архивирано на 31 март 2008 г. (на германски)
• Јохан Нестрој — Австрија-форум (германски)  (на AEIOU)