Шикла
Шикла — израсток во облик на голема, тркалезна приближно јаболковидна топка кој се среќава на многу видови даб. Тие се со големина од 2-4 сантиметри во пречник и се предизвикани од хемикалии инјектирани од ларвата на одредени видови оси од семејството на осите шишарки (Cynipidae).[1] Возрасната женка оса несе единечни јајца во лисни пупки на дабот додека тие се развиваат на пролет. Ларвите на осата се хранат со ткивото на шиклата која се формира од нивните излачувања (секрети), кои ја модифицираат дабовата пупка во шикла, структура која ги штити ларвите во развој додека не се преобратат во (метаморфоза) возрасни.
Во општата литература постои значителна збрка помеѓу шиклите и дабовата мермерна шикла . Вториве често се нарекуваат „дабово јаболко“ поради површната сличност и доминацијата на дабовата мермерна шикла во дивината. Слични такви се пронајдени на дабови дрвја вклучуваат жолчка од даб артишок и жолчка од желади, но секоја од нив има своја карактеристична форма.
Некои вообичаени видови кои формираат шикла се осата Biorhiza pallida во Европа, Amphibolips confluenta во источна Северна Америка,[2] и Atrusca bella во западна Северна Америка.[3] Шиклите може да бидат кафеави, жолтеникави, зеленикави, розови или црвеникави.
Мастило од шикли
уредиДабовите шикли се користеле во производството на мастило барем уште од времето на Римската Империја . Од средниот век до почетокот на дваесеттиот век, тоа мастило било главниот медиум што се користел за пишување во западниот свет.[4]
Јаткастите плодови се извор на танин во производството на мастило од железо. Танините припаѓаат на група на молекули познати како полифеноли и може да се земаат од различни делови на растенијата како што се лисјата, мешунките, плодовите и жолчните ореви.
Заедно со шиклите, други важни состојки во производството на мастило вклучуваат железо сулфат и гума арабика . Реакцијата помеѓу танините од шиклите и железото создава комплекс што му ја дава бојата на мастилото. Гума арабика го прави мастилото повискозно и помага да се врзе мастилото со површината за пишување.[5]
Фолклор
уредиВо западна Европа, се верува дека ако во шиклата се најде „црв“ на Арангеловден, тогаш годината ќе биде пријатна и неисклучителна, а ако се најде пајак, тогаш ќе биде лоша година со недостиг и уништени култури. Ако внатре се најде мува, тогаш ќе биде умерена сезона, а ако ништо не се најде, тогаш цела таа година ќе се појават сериозни болести.[6]
Денот шиклата (или Денот на кралскиот даб) е поранешен државен празник во Англија на 29 Мај што ја одбележа реставрацијата на Чарлс II во 1660 година. Популарното име се однесува на настанот за време на Англиската граѓанска војна кога Чарлс се сокри во даб . Комеморацијата опстојува во некои области и денес, иако свеченостите немаат многу врска со реставрацијата.
Галерија
уреди-
Шикла на дабов лист. -
-
Дабово дрво со повеќе шикли. -
Andricus kollari дабова жолчка -
Шикли на дабово дрво. -
Жолчка од шикли на дабот Гари ( Quercus garryana ), округот Сонома, Калифорнија -
Шикли на дабови листови и во пресек, долина Виламет, Орегон. -
Biorhiza pallida машки
Поврзано
уреди- Нопер шикла
- Ден на шиклата
- шикла на ананас
Наводи
уреди- ↑ Cranshaw, Whitney (2004). Garden Insects of North America. Princeton, New Jersey: Princeton University Press. ISBN 0-691-09560-4.
- ↑ Oxford English Dictionary
- ↑ Cranshaw, Whitney (2004). Garden Insects of North America. Princeton, New Jersey: Princeton University Press. ISBN 0-691-09560-4.Cranshaw, Whitney (2004). Garden Insects of North America. Princeton, New Jersey: Princeton University Press. ISBN 0-691-09560-4.
- ↑ Diringer, David (1 March 1982). The Book Before Printing: Ancient, Medieval and Oriental. Dover Publications. стр. 551–2.
- ↑ „Iron Gall Ink“. 21 March 2013.
- ↑ Roud, Steven (2003). The Penguin Guide to the Superstitions of Britain and Ireland. Pengun Books. p. 344.
