Црква „Св. Никола“ - Арилево

црква во селото Арилево, Македонија

Свети Никола — главна селска црква во крушевското село Арилево, Македонија.[1][2]

Свети Никола

Поглед на црквата

македонска православна црква
Епархија Преспанско-пелагониска
Архијерејско намесништво Крушевско-демирхисарско
Парохија Втора крушевска
Местоположба

Карта

Координати 41°23′40″N 21°11′56″E / 41.39444° СГШ; 21.19889° ИГД / 41.39444; 21.19889
Место Арилево
Општина Крушево
Држава Македонија
Општи податоци
Покровител Свети Никола
Изградба XIX век
Живопис 1887
Архитектонски опис
Архит. тип еднокорабна

Црквата се наоѓа на самиот регионален пат 2337, пред скршнувањето за влезот во селото. Околу нејзе се наоѓаат селските гробишта.

Местоположба уреди

Црква е сместена на самиот влез пред селото Арилево, на околу 9 километри северозападно од Крушево.[3]

Историја уреди

Црквата е подигната во втората половина на XIX век, што е претпоставка врз основа на нејзиното живописување.[3]

Архитектура уреди

Храмот претставува еднокорабна засведена градба, зајакната со испуштени пиластри на надолжните страни, поврзани со полукружни лаци, создавајќи три слепи ниши во ѕидовите и по една во травеите. Апсидата е петострана, расчленета со слепи ниши. Влезот на црквата е од западната страна и има по еден прозорец на северната, јужната и историчната страна (во вид на крст).[3]

Црквата е ѕидана од кршен камен и малтер, Каменот, главно, е употребен како необработен, вкопан во многу малтер и без определен опус на ѕидање. Единствено аглите на градбата се изведени од делкани камења квадери со минимални спојници.[3]

Фрескоживопис уреди

Над западната врата во црквата има натпис, кој се наоѓа во наосот и дава информации дека живописот бил завршен на 4 мај 1887 година во времето на свештеникот Ѓорѓи. Коста Атанасов, автор на живописот, тешко се справувал со црковнословенскиот јазик, што се гледа од самиот текст во натписот, како и во испишувањето на насловите од композициите.[3]

Живописот во црквата Свети Никола распореден е во три зони и целосно е сочуван и е во добра состојба. Во првата и втората зона се насликани светци во цел раст меѓу кои се и сцените на св. Димитриј на коњ го убива Калојан, св. Ѓорѓи на коњ ја убива ламјата, Успение на св. Илија и раѓањето на Исус Христос. Во најниската зона на западниот ѕид се насликани композициите Страшниот суд и Успение на Пресвета Богородица, над него. Во третата зона претставени се сцени од животот на Христос. Во најниската зона на апсидата сместена е композицијата Литургиска служба на светите отци со св. Василиј Велики, св. Јован Златоуст и св. Григориј Богослов, а над нив е насликан допојасниот фронтален лик на Богородица. Во темето на сводот се насликани Света Тројца, Исус Христос Сдржател и Богородица Ширшаја од небесета.[3]

Иконостас уреди

Во црквата има евидентирано движно културно наследство, во кое влегуваат шест икони, но во самата црква има уште тринаесет икони кои треба да се евидентираат и обработат.[3]

Галерија уреди

Поврзано уреди

Наводи уреди

  1. Јелена Павловска, Наташа Ниќифоровиќ и Огнен Коцевски (2011). Валентина Божиновска (уред.). Карта на верски објекти во Македонија. Менора - Скопје: Комисија за односи во верските заедници и религиозните групи. ISBN 978-608-65143-2-7.
  2. „Втора крушевска парохија“. Преспанско-пелагониска епархија. Посетено на 11 декември 2021.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 „Зборник на трудови бр. 22“ (PDF). Народен музеј - Битола. 2019. Посетено на 11 декември 2021.

Надворешни врски уреди