Цироза

Цироза е болест на црниот дроб која се јавува како последица од оштетување на клетките во црниот дроб (хепатоцити). Вообичаено се јавува кај лица кои подолго време конзумираат алкохол во големи количини а црниот дроб не е способен да се ослободи брзо од тие штетни материи, и како последица на тоа се јавува оштетување на клетките кое води до цироза.

Цироза
Цироза, заболување на црниот дроб
Класификација и надворешни извори
Специјалност	гастроентерологија[*], hepatology[*]
МКБ-10	K70.3, K71.7, K74
МКБ-9	571
DiseasesDB	2729
MedlinePlus	000255
eMedicine	med/3183 radio/175
MeSH	D008103

Етиологија

Црнодробната цироза е болест која е последица на широк спектар на хронични прогресивни болести на црниот дроб. Најчести причини за цироза се:

• алкохолот
• хепатотропни вируси (ХАБ, ХАЦ, бруцелоза и др.)
• генетски нарушувања
• автоимуни нарушувања
• лекови
• срцева декомпензација
• долготрајна холестаза

Цироза

Клиничка слика

Клиничката слика на црнодробната цироза има исти симптоми независно од етиолошкиот фактор. Болеста поминува низ два стадиума: компензиран и декомпензиран стадиум.

• Компензиран стадиум

Компензираниот стадиум се манифестира со умор, омалаксаност, намален апетит. Се јавува и субиктерус, тапа болка, болка под десен ребрен лак поради хепатомегалија. Овој стадиум најчесто се открива со хистолошки преглед на материјал земен со биопсија на хепар.

• Декомпензиран стадиум

Декомпензираниот стадиум освен што ги содржи опишаните симптоми доаѓа и до влошување на општата состојба. Главни клинички критериуми за постоење на декомпензирана цироза се следниве цвнодробни компликации:

• жолтица
• портална хипертензија
• асцит
• невропсихички пореметувања

Покрај овие главни симптоми кај овај вид цироза се јавуваат и:

• знаци на промена на коагулацијата на крвта
• ендокрини промени
• знаци на кожни промени
• палмарен еритем
• знаци на хипертермија со септикемија
• фактор хепатикус-се манифестира со непријатен мирис на мрша или изгорена земја

Присуство на течност во стомачната празнина-асцит

Дијагноза

• клиничка слика
• лабораториски испитувања

имаме ниски белковини во серум, намалување на албумините, а зголемување на гама глобулините, зголемени вредности на билирубин, ниска коагулација, анемија, зголемени некои ензими во серумот, LDH и др.

• ултразвучен преглед
• компјутерска томографија
• ендоскопија
• црнодробна биопсија со хистолошки преглед

Овие испитувања најчесто се користаат при поставување на дијагнозата.

Лекување

Лекувањето зависи од стадиумот на болеста и кои клинички знаци се присутни во моментот. Така што во компензираната фаза се применува:

• хигиено-диететски режим на исхрана

Се препорачува одмор и исхрана богата со белковини и шеќери, а сиромашна со масти.

• лекови кои влијаат врз регенерацијата на хепатоцитите

Во декомпензираната фаза болниот задолжително треба да се хоспитализира. Ако болниот е со асцит се препорачува мирување и несолена диета.