Пештера Љубачево: Разлика помеѓу преработките

Избришана содржина Додадена содржина
нова страница
(нема разлика)

Преработка од 23:59, 24 октомври 2020

Пештера Љубачево е пештера која се наоѓа во селото Љубачево, на територијата на градот Бања Лука, оддалечена 14 километари од центарот на градот Бања Лука, во Република Српска, Босна и Херцеговина. Се наоѓа на надморска височина од 420 метараи.[1] До отворањето ба каменоломот должината на пештерата била 700 метари, а сега изнесува само 338 метари, бидејќи делот на подземниот систем е трајно уништен поради работењето на рудникот.[2]

Единствена е по исклучително ретките облици на ексцентричен накит (хеликтит)[2], кој спротивно од физичките закони и гравитацијата висат во сите правци како наелектризирана коса.[3] Освен тоа во пештерата се пронајдени големи саливи, сталагмити, сталактити пештерски столбови и бригрени кади.

Пештерата се состои од[1]:

  • Влезен канал мал наклон, со вертикално издолжен отвор оријентиран кон југоисток и од едната страна е преграден со голем салив. Влезот е со ширина од 1,20м височина и 3м широчина.
  • Високи дворани највисока морфолошка целина во пештерата е со виссина од 10 м, просечна ширина од 6-9 м. Дното е прекриено со расквасена глина, која со својот облик укажува на факт дека со текот на морфолошката еволуција тука циркулирала огромно количество на подземни води.
  • Слеп канал се нaoѓа северозападно од високата кула и има мало искачување на својот почетен дел. Неговото дно е прекриено со калцитна кора и расквасена иловача. Страните на каналот се прекриени со пештерскиот накит.
  • Дворани на сталагмит во која се влегува низ високата дворана, преку тежината на претходното стеснување со височина од 0,5 м. Го добила името по атрактивната група на големи сталагмити, пронајдени во текот на првите посети на спелолог, од кои во двораната денеска е присутно само неколку примероци, бидејќи едниот дел од сталагмитите ги однеле "посетителите", пред да биде поставена капијата на влезот од која се влегува од Високата дворана, преку потешко проодна скратена висине 0,5 м. Го добила името по атрактивната група на масивни сталагмити, пронајдени во текот на првите посети на спелеолог, од који денеска во двораната е присутно само неколку примероци, затоа што еден дел од сталагмитите бил растресен во тек на детонација, додека најатрактивните примероци на многу масивни сталагмити ги однеле „посетителите“, пред што била поставена капијата на влазот. Дното на двораната е покриена со калцитни наслаги и мави бигрени кади, додека на бочните страни се наоѓаат хеликтити и крупни кристали калцити
  • Калцитна дворана (со северозападен и југоисточен крак) е најдолга и најинтересна дворана, со вкупна должина од 103 м.
  • Колапса со спуст од 6 м, хидролошки е најактивен, најинтересен и најнепроходен дел од пештерата, во кој прилазот е можен само со спуштање и качување, преку готово вертикалнии страни
  • Двораната Последен хоризонт се наоѓа во продолжение на Колапси и како завршен дел на пештерата. Најголемата висина му е 8 м, со голема концентрација на таваничен пештерски накит, особено со хеликтити

Иако само делумо сочувана во изворниот облик на пештера во каменоломот Љубачево по свои димензии и карактеристики спаѓа во 15 најзначајни спелеолошки објекти во Република Српска, која ја прикажува природота на развој на овој варовнички предел. Затоа што не е хидролошки активна делумно уредувана, заради што се зачувани повеќето од нејзините природни карактеристики.[1]

Се наоѓа под заштита на Завод за заштита на културно историјско и природно наследство на Република Српска и спаѓа во природно добро на I и II категорија[1]. Прогласена е за споменик на природа во април 2008 година.[2][4]

Извори

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Пећина у каменолому Љубачево, Елаборат, Републички завод за заштиту културно-историјског и природног наcљеђа Републике Српске, Бањалука (2007)
  2. 2,0 2,1 2,2 Републички завод за заштиту културно-историјског и природног наcљеђа Републике Српске: Споменик природе пећина „Љубачево"; 2008, Приступљено 20. 12. 2012.
  3. Југоисточна Србија: Церјанска пећина Архивски примерок на Семрежниот архив (англиски) , Приступљено 20. 12. 2012.
  4. Службени гласник Републике Српске: Одлука о заштити споменика природе Пећина Љубачево, 3. 4. 2008., Приступљено 20. 12. 2012.

Види уште

Надворешни врски

Предлошка:Пећине Републике Српске